Tổng hợp 22 các bệnh phổ biến về răng hàm mặt mà bạn hay gặp phải
Dựa trên nghiên cứu của các chuyên gia răng miệng, có khoảng 90% số dân Việt Nam mắc các bệnh về răng miệng, không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng mà còn đối với sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, đừng quá lo lắng vì hầu hết các bệnh răng miệng có thể được phòng tránh từ trước nếu bạn hiểu rõ nguyên nhân và thực hiện sự chăm sóc phù hợp. Dưới đây là tổng hợp 22 loại bệnh phổ biến về răng hàm mặt thường gặp nhất.
Sâu răng
Sâu răng là một trong các bệnh phổ biến về răng hàm mặt. Bệnh là một tình trạng tổn thương răng do vi khuẩn tấn công, dễ nhận biết qua chấm li ti hoặc lỗ màu đen trên bề mặt răng, kèm theo cảm giác đau nhức và khó ăn nhai. Nguyên nhân chính của sâu răng là vệ sinh răng miệng không đúng cách, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, làm lỗ sâu ngày càng lớn.
Tuy nguy cơ mắc sâu răng tồn tại ở mọi người, trẻ em có tỷ lệ cao hơn. Vì vậy, việc phòng tránh sâu răng cần được thực hiện đúng cách bởi người lớn và khuyến khích trẻ nhỏ tuân thủ. Điều quan trọng là vệ sinh răng miệng thường xuyên ít nhất 2 lần/ngày, hạn chế ăn đồ ngọt và uống nước có ga vào buổi tối. Đồng thời, kiểm tra sức khỏe răng miệng định kỳ 6 tháng/lần là cần thiết để duy trì sức khỏe răng miệng tốt.
Viêm nha chu
Viêm nha chu là tình trạng viêm nhiễm các cấu trúc xung quanh răng như nướu, xương ổ răng, dây chằng nha chu và răng. Bệnh thường bắt đầu với biểu hiện nướu sưng đau, xuất hiện túi mủ, chân răng lung lay và hôi miệng. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm nha chu có thể gây tổn thương tiêu xương ổ răng, khiến răng mất sức bám và rụng.
Để điều trị bệnh nha chu, bác sĩ sẽ thực hiện cạo vôi răng và xử lý vôi chân răng, sau đó kê đơn thuốc hỗ trợ tăng độ chắc của răng. Nếu bệnh viêm nha chu ở mức độ nặng, khi xương ổ răng bị tiêu không thể phục hồi, bệnh nhân cần định kỳ đến gặp bác sĩ để loại bỏ vôi răng và theo dõi tình trạng răng hiện tại. Đồng thời, việc vệ sinh răng miệng đúng cách và bổ sung vitamin C cũng rất quan trọng. Trong trường hợp viêm nha chu gây mất răng, cần thực hiện ghép xương ổ răng và cấy ghép Implant hoặc bọc răng sứ để khắc phục tình trạng.
Viêm tủy răng
Viêm tủy răng là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại mô quanh chân răng và tủy răng, gây ra cơn đau từ nhẹ đến dữ dội, cũng như sưng tấy chân răng. Nguyên nhân có thể bắt nguồn từ vi khuẩn xâm nhập vào tủy răng qua lỗ sâu răng hoặc cuống răng, hoặc do nhiễm hóa chất độc như chì, thủy ngân, hoặc các tổn thương răng như rạn nứt, chấn thương.
Nếu cảm thấy có những cơn đau nhẹ hoặc ê buốt khi ăn uống đồ nóng hoặc lạnh, việc thăm khám sớm có thể giúp phát hiện và điều trị viêm tủy ở giai đoạn phục hồi. Tránh để bệnh tiến triển thành viêm tủy cấp, vì nếu không sẽ tăng nguy cơ viêm tủy mãn tính, hoại tử tủy hoặc các biến chứng có thể dẫn đến mất răng.
Khi bị viêm tủy răng, áp lực sẽ ngày càng tăng lên trong khoang tủy và chèn ép lên thần kinh răng và mô xung quanh. Áp lực này có thể gây đau từ trung bình đến dữ dội phụ thuộc vào mức độ viêm và phản ứng của cơ thể.
Hoại tử tủy răng
Hoại tử răng xảy ra khi tủy bên trong răng không còn khả năng phục hồi do không được điều trị kịp thời, thường là kết quả của viêm tủy không được chữa trị. Bệnh này không gây đau nhức khi ăn đồ nóng hoặc lạnh, vì cơ quan cảm nhận của răng đã bị tổn thương. Do thoái hóa các chất trong ống tủy, thay vì trắng sáng, răng sẽ chuyển sang màu vàng, nâu hoặc đen. Mùi hôi khó chịu cũng có thể xuất hiện do dịch tủy hoại tử chảy ra ngoài.
Tình trạng này là một trong các bệnh phổ biến về răng hàm mặt rất nguy hiểm, đòi hỏi can thiệp kịp thời để tránh các biến chứng tiềm tàng như viêm xương hàm, mẻ gãy hoặc mất răng. Để phòng ngừa những hậu quả nghiêm trọng này, người bệnh cần đến gặp bác sĩ nha khoa có chuyên môn ngay khi phát hiện các triệu chứng như đau nhức, ê buốt răng, răng thay đổi màu, …
Răng nhạy cảm
Răng nhạy cảm khiến bạn cảm thấy đau nhói, ê buốt khi tiếp xúc với nhiệt độ nóng, lạnh hoặc ngoại lực. Nguyên nhân chính là do lớp men răng bị mòn, không còn bảo vệ ngà răng, hoặc do ê buốt ở chân răng, tụt nướu răng, sâu răng, hay thói quen nghiến răng. Các thực phẩm chứa axit gây xói mòn men răng, và lông bàn chải đánh răng cứng cũng có thể làm tổn thương răng.
Biện pháp phòng ngừa trong trường hợp này là bạn cần vệ sinh răng miệng tối thiểu 2 lần một ngày bằng bàn chải lông mềm mượt và thao tác đánh răng nhẹ nhàng. Thực phẩm nhiều đường, axit và có gas là những loại nên kiêng kị. Điều quan trọng là thường xuyên khám răng để được bác sĩ tư vấn bảo vệ răng đúng cách hoặc có giải pháp điều trị phù hợp.
Mất răng
Mất răng thường xảy ra ở người lớn tuổi khi răng yếu và rụng đi. Ngoài ra việc vệ sinh răng miệng không đúng cách, thói quen nhai đá, tai nạn, chấn thương, các bệnh lý răng miệng (sâu răng, viêm nướu, nhu chu), di truyền bẩm sinh cũng gây mất răng. Tình trạng này không chỉ làm mất thẩm mỹ nụ cười mà còn suy giảm chức năng ăn nhai nghiêm trọng và có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm khác.
Để tránh mất răng, bạn nên chăm sóc răng miệng thường xuyên, thăm khám nha khoa để phòng ngừa bệnh lý răng miệng và cân nhắc sử dụng phương pháp trồng răng Implant để khôi phục khả năng ăn nhai và mang tính thẩm mỹ cao.
>>> Xem tài liệu sau để hiểu rõ hơn các bệnh răng miệng thường gặp ở trẻ em
Nguồn: International Journal of Oral Science
Răng xỉn màu
Răng xỉn màu là một trường hợp trong các bệnh phổ biến về răng hàm mặt. Răng đổi màu khác bình thường có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân như viêm lợi, viêm chân răng, sâu răng, nhiễm màu nội sinh (do dùng thuốc, bệnh bilirubin máu cao bẩm sinh,…), hoặc nhiễm màu ngoại sinh (do vi khuẩn, các vết trám răng, thói quen hút thuốc, uống trà, cà phê, ăn trầu,…). Hơn nữa, vệ sinh răng miệng không đúng cũng có thể khiến răng xỉn màu dần sang màu vàng.
Để điều trị tình trạng răng bị xỉn màu, phương pháp sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra. Ví dụ, trường hợp răng bị vàng ố do mảng bám, có thể khắc phục bằng cách loại bỏ mảng bám hoặc tẩy trắng răng. Còn với trường hợp nhiễm màu nặng, có thể áp dụng dán răng sứ veneers để khắc phục.
Hôi miệng
Hôi miệng là một trong những vấn đề phổ biến về răng miệng, thường do thức ăn bám vào răng, thói quen ăn các loại thực phẩm có mùi hôi, sử dụng thuốc hoặc hút thuốc lá,… hoặc do các bệnh lý viêm mũi, họng gây ra mùi hôi trong miệng. Ngoài ra, vệ sinh răng miệng kém và các bệnh lý về nha chu cũng có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng này.
Để điều trị hôi miệng, bạn nên đến nha khoa để được bác sĩ kiểm tra, xác định nguyên nhân và đề xuất biện pháp khắc phục phù hợp. Đồng thời, bạn cần chú ý vệ sinh răng miệng thường xuyên ít nhất 2 lần/ngày, sử dụng chỉ nha khoa để loại bỏ mảng bám và thức ăn thừa bám vào kẽ răng, cũng như hạn chế ăn các loại thực phẩm gây mùi hôi.
Vôi hóa tuyến nước bọt
Vôi hóa tuyến nước bọt (hay còn gọi là sỏi tuyến nước bọt) là một bệnh cần được nhắc đến khi nói về các bệnh phổ biến về răng hàm mặt. Tình trạng này xảy ra khi canxi có trong nước bọt dần lắng đọng và tạo thành sỏi nằm chắn giữa tuyến nước bọt.
Người bị vôi hóa tuyến nước bọt thường có các triệu chứng như sưng phồng và đau nhức vùng tuyến khi ăn, xoa nhẹ không thấy nước bọt và đôi khi cảm nhận được sỏi. Trong trường hợp bị nhiễm vi khuẩn, có thể xuất hiện dấu hiệu sốt, hạch ở góc hàm và có khả năng có mủ. Bệnh có thể gây ra biến chứng như viêm tấy vùng sàn miệng và viêm tuyến dưới hàm nếu không được điều trị kịp thời.
Đối với việc điều trị vôi hóa tuyến nước bọt, vệ sinh răng miệng là quan trọng nhất, đồng thời có thể sử dụng kháng sinh trong trường hợp bị nhiễm khuẩn. Ngoài ra, phương pháp điều trị còn tùy thuộc vào kích thước của sỏi. Bác sĩ có thể thực hiện massage để đẩy sỏi khỏi tuyến nước bọt hoặc thực hiện phẫu thuật nếu cần thiết.
Mòn răng
Răng bị mòn là tình trạng mất đi lớp men răng, khiến răng có màu vàng, sứt mẻ và dễ bị ê buốt khi tiếp xúc với thức ăn và đồ uống nhiệt độ cao hoặc thấp. Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh lý này, bao gồm thói quen nghiến răng, đánh răng quá mạnh, tiếp xúc nhiều với axit từ các thức uống như nước cam, chanh, nước ngọt có ga,… cũng như các bệnh lý như trào ngược dạ dày thực quản, khô miệng và giảm tiết nước bọt.
Để điều trị chứng mòn răng, quan trọng là đến gặp bác sĩ khi phát hiện các dấu hiệu bất thường. Phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào mức độ mòn men răng. Hiện nay, có nhiều phương pháp phục hồi men răng được sử dụng phổ biến như trám răng, sử dụng liệu pháp Fluoride, dán răng sứ và bọc răng sứ.
Răng khôn mọc lệch
Khi nhắc đến các bệnh phổ biến về răng hàm mặt thì tình trạng răng khôn mọc lệch được xem là rất thường gặp ở người trưởng thành. Răng khôn là những răng mọc muộn nhất và thường có xu hướng mọc lệch, mọc ngầm, hoặc lợi trùm gây ra nhiều biến chứng như tiêu xương, giắt thức ăn gây sâu răng số 7, viêm quanh thân răng, và làm nhóm răng phía trước bị xô lệch,…
Khi phát hiện răng khôn mọc, người bệnh nên thực hiện thăm khám nha khoa để kiểm tra và nhận tư vấn từ bác sĩ về việc nhổ răng. Việc thăm khám nha khoa định kỳ 6 tháng/lần cũng rất quan trọng để phát hiện sớm các trường hợp răng khôn mọc ngầm hoặc có xu hướng lệch lạc, từ đó đề phòng và giảm nguy cơ gây ra biến chứng trong tương lai.
Viêm nướu
Viêm nướu là dạng nhẹ của bệnh nha chu (viêm nha chu) và cao răng, gây ra các triệu chứng như sưng nề, mẩn đỏ, chảy máu, hơi thở hôi, co nướu và thay đổi màu sắc của nướu.
Nguyên nhân gây viêm nướu có thể kể đến như việc vệ sinh răng miệng không đúng cách, hút thuốc, bị mắc bệnh đái tháo đường, hệ miễn dịch suy yếu, phản ứng phụ do sử dụng thuốc, và thay đổi nội tiết tố (như thai kỳ ở phụ nữ, tuổi dậy thì ở trẻ em, hoặc sử dụng thuốc tránh thai). Ngoài ra, khô miệng cũng có thể làm răng bị viêm nướu, cũng như sử dụng răng giả không đúng cách.
Để ngăn ngừa viêm nướu hiệu quả, việc vệ sinh đúng cách (chải răng, sử dụng chỉ tơ nha khoa, nước súc miệng) và cạo vôi răng định kỳ là rất quan trọng.
Đau quai hàm
Triệu chứng chấn thương khớp thái dương hàm bao gồm đau hàm, mặt, khó khăn khi ăn, nói, há miệng và tiếng lục cục khi há ngậm. Nguyên nhân có thể là chấn thương, viêm khớp, thoái hóa, stress, tật nghiến răng và khớp cắn sai.
Điều trị tùy thuộc vào nguyên nhân, có thể kết hợp liệu pháp tâm lý, thuốc giãn cơ, giảm đau, phẫu thuật, máng nhai, chỉnh răng và điều trị các vấn đề liên quan đến răng và khớp cắn. Việc thăm khám bác sĩ sẽ giúp đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Răng mẻ
Răng bị mẻ là tình trạng phổ biến và thường gặp trong chấn thương nha khoa. Đôi khi, những động tác đơn giản như nhai bắp rang hay nhai mía cũng có thể làm mẻ răng. May mắn là nha sĩ có thể phục hồi hình dạng răng bằng các phương pháp trám hoặc bọc mão, giúp tái tạo lại vẻ đẹp và chức năng của răng bị mẻ.
Răng nứt vỡ
Một số trường hợp, răng có thể bị nứt mà không rõ lý do. Tùy thuộc vào mức độ nứt, nha sĩ sẽ đề xuất các phương pháp điều trị phù hợp. Trong nhiều trường hợp, bọc mão là biện pháp phổ biến được sử dụng để ngăn chặn sự lan rộng của đường nứt và tránh việc nứt vỡ lớn hơn.
Tuy nhiên, khi răng bị nứt và nhạy cảm với nhiệt độ, quá trình điều trị có thể phức tạp hơn. Nếu đường nứt lan đến gần viền nướu, nha sĩ có thể thực hiện thủ thuật lấy tủy rồi bọc mão để giữ cho răng ổn định. Trong trường hợp đường nứt đi sâu hơn, việc nhổ bỏ răng có thể là lựa chọn tốt nhất. Cần lưu ý rằng răng đã được trám từ trước có thể dễ bị nứt hơn răng bình thường.
Tật thừa răng
Đây là một tình trạng thuộc các bệnh phổ biến về răng hàm mặt.Bình thường, mỗi người có từ 28 đến 32 răng. Tuy nhiên, một số trường hợp hiếm hoi, một số người có số lượng răng nhiều hơn bình thường, được gọi là tật thừa răng. Những người có tật thừa răng thường có liên quan đến các bệnh lý như khe hở hàm ếch, hội chứng Gardner. Để điều trị tình trạng này, có thể sẽ cần thực hiện nhổ bỏ hoặc chỉnh nha để đạt được mục tiêu thẩm mỹ.
Răng xô lệch
Phương pháp ưu tiên để xử lý tình trạng răng xô lệch là sử dụng chỉnh nha hoặc niềng răng. Điều này không chỉ áp dụng cho trẻ nhỏ mà cũng cho người lớn. Nếu bạn gặp vấn đề về răng miệng, có thể dẫn đến tình trạng này. Việc chỉnh thẳng lại răng không chỉ giúp cải thiện thẩm mỹ nụ cười mà còn tăng cường sức khỏe cho răng miệng.
Nghiến răng
Nghiến răng có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân như stress, răng xô lệch, và vấn đề giấc ngủ. Thói quen gây hại này có thể gây đau đầu, nhức mỏi hàm, mòn răng và thậm chí mất răng. Nếu bạn thường xuyên nghiến răng ban đêm, cần đi khám nha sĩ để nhận điều trị thích hợp. Còn nếu chỉ nghiến răng ban ngày, bạn có thể thử sử dụng một số thuốc thư giãn cơ hoặc thực hiện các bài tập giảm stress.
Răng quá khít
Răng quá khít là không phải là một trong các bệnh phổ biến về răng hàm mặt nhưng vẫn có trường hợp gặp phải. Răng quá khít có thể tạo ra các vùng kẽ hẹp và khó tiếp cận, khiến bàn chải đánh răng không thể làm sạch triệt để mảng bám và thức ăn. Điều này tạo ra nguy cơ sâu răng và các vấn đề về vệ sinh răng miệng.
Sử dụng chỉ nha khoa mỏng hoặc tăm nước là một giải pháp hiệu quả để lướt qua các kẽ răng chật hẹp và giúp vệ sinh răng miệng một cách tốt hơn.
Nhiễm khuẩn, virus, nấm
Herpes là một trong những bệnh lý phổ biến nhất và thường xảy ra ở người nhiễm virus Herpes simplex. Triệu chứng của bệnh thường là các vết loét, mụn nước xuất hiện trên môi, dưới lưỡi, hoặc niêm mạc má. Để tránh lây nhiễm khi điều trị, cần cẩn thận và kiểm soát các vết loét, mụn nước ở giai đoạn sớm để ngăn ngừa lây lan rộng.
Khi phát hiện vết loét, nên sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ và súc miệng nhẹ nhàng. Thường thì các vết loét này sẽ tự lành sau khoảng 14 ngày. Đôi khi, các triệu chứng liên quan tới HIV, nấm hoặc vi khuẩn cũng có thể được chẩn đoán. Việc kiểm tra và điều trị sớm là cách hiệu quả để quản lý bệnh Herpes.
Chấn thương
Chấn thương răng hàm mặt là một vấn đề quan trọng trong phát triển của trẻ em. Theo WHO, có khoảng 40% trẻ em gặp chấn thương liên quan đến răng hàm mặt, thường do tai nạn hoặc bạo lực, đặc biệt khi chơi thể thao. Do đó, việc sử dụng máng bảo vệ khi chơi thể thao là rất quan trọng để tránh chấn thương không mong muốn.
Nếu trẻ em gặp chấn thương, việc đưa ngay đến cấp cứu là cần thiết. Nếu răng bị rơi ra ngoài, hãy bình tĩnh và lưu ý rằng răng có thể cắm lại. Răng cần phải được cắm lại vào ổ răng trong khoảng từ 30 phút đến 2 giờ sau khi bị rơi ra. Bạn nên rửa răng nhẹ nhàng bằng nước muối sinh lý và cẩn thận đặt lại vào miệng hoặc đặt trong sữa tươi, lòng trắng trứng, hoặc nước muối sinh lý. Sau đó, trẻ cần đến gặp nha sĩ ngay lập tức để thực hiện việc điều trị cần thiết.
Ung thư vùng miệng
Số trường hợp mắc ung thư vùng miệng đang gia tăng mỗi năm, như đã được báo cáo bởi Hiệp hội Ung thư miệng. Vì ung thư miệng không có dấu hiệu và triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn sớm, việc kiểm tra định kỳ giúp phát hiện bệnh sớm, từ đó tăng phần trăm điều trị hiệu quả và cải thiện tỷ lệ sống sót. Hiện nay, điều trị ung thư miệng thường kết hợp phẫu thuật, xạ trị và hóa trị.
>> Video sau nói về phương pháp điều trị tủy răng cho bệnh sâu răng
Những câu hỏi thường gặp về các bệnh răng hàm mặt
Nên chú ý đến những triệu chứng gì khi có vấn đề về răng hàm mặt?
Triệu chứng vấn đề về răng hàm mặt bao gồm đau răng, sưng nướu, chảy máu nướu, nhức mỏi cơ hàm, hở hàm, khó khăn khi nhai và cắn không đều.
Làm thế nào để phòng ngừa các bệnh lý răng hàm mặt?
Để phòng ngừa bệnh lý răng hàm mặt, bạn nên chăm sóc răng miệng đều đặn bằng cách đánh răng hai lần mỗi ngày, sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch kẽ răng, và đi khám nha khoa định kỳ ít nhất hai lần mỗi năm.
Có những loại thức ăn nào nên hạn chế để tránh mắc các bệnh phổ biến về răng hàm mặt?
Hạn chế tiêu thụ đường và thức ăn có nhiều tinh bột, đồ uống có ga, cồn, và tránh nhai các thứ cứng, nên cắt thành miếng nhỏ để tránh gây áp lực lên răng và hàm mặt.
Hy vọng nội dung bài viết trên đã cung cấp cho bạn thông tin tổng quan về các bệnh phổ biến về răng hàm mặt. Bệnh lý về răng miệng ngày càng trở nên phổ biến và cần được coi là mối báo động đỏ về sức khỏe răng miệng trong cộng đồng. Vì thế, việc chăm sóc răng miệng từ sớm là điều vô cùng quan trọng mà chúng ta không nên coi thường.
Ngoài việc đánh răng thường xuyên và đúng cách, việc thăm khám răng định kỳ cũng là một yếu tố quan trọng không thể bỏ qua. Nếu bạn đang gặp phải bất cứ vấn đề gì về răng hàm mặt hay các bộ phận khác của cơ thể, hãy liên hệ với Bệnh viện Tai Mũi Họng Sài Gòn để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời, góp phần bảo vệ sức khỏe của bạn.
Hotline: (028) 38 213 456
Website: https://taimuihongsg.com
Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/