15 cách chữa ngưng thở khi ngủ đơn giản, hiệu quả và lưu ý thực hiện
|
Ngưng thở khi ngủ là gì?
Ngưng thở khi ngủ là một dạng rối loạn hô hấp xảy ra trong lúc ngủ, khiến người bệnh bị gián đoạn nhịp thở trong thời gian ngắn, từ vài giây cho đến nửa phút, có thể lặp lại hàng trăm lần trong đêm. Tình trạng này thường đi kèm với hiện tượng ngủ ngáy, thở ngắt quãng, cảm giác hụt hơi hoặc bừng tỉnh giữa đêm.
Việc ngưng thở liên tục trong lúc ngủ làm giảm chất lượng giấc ngủ, gây mệt mỏi, giảm tập trung và buồn ngủ vào ban ngày. Cách chữa ngưng thở khi ngủ đơn giản thường tập trung vào việc giảm triệu chứng và cải thiện nhịp thở trong khi ngủ để nâng cao chất lượng sống.
15 cách chữa trị chứng ngưng thở khi ngủ
Để kiểm soát tình trạng ngưng thở khi ngủ và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp dựa trên mức độ nặng nhẹ của từng trường hợp. Dưới đây là những hướng điều trị thường được áp dụng:
Liệu pháp CPAP
Cách chữa bệnh ngưng thở khi ngủ được áp dụng rộng rãi nhất hiện nay là sử dụng thiết bị hỗ trợ thở bằng áp lực dương, điển hình là máy CPAP (Continuous Positive Airway Pressure). Thiết bị này bao gồm mặt nạ gắn vào mũi hoặc miệng, kết nối với máy bơm khí tạo áp lực ổn định giúp giữ cho đường thở không bị xẹp khi ngủ.
Tuy nhiên, trong thời gian đầu sử dụng, một số người có thể cảm thấy không thoải mái, gặp tình trạng khô niêm mạc, nghẹt mũi hoặc khó thích nghi. Trong các trường hợp này, nên trao đổi với bác sĩ để được điều chỉnh thiết bị hoặc bổ sung liệu pháp hỗ trợ.
Ngoài CPAP, còn có một số biến thể khác như:
- APAP: Tự động điều chỉnh áp lực.
- BiPAP: Tạo áp lực khác nhau cho lúc hít vào và thở ra.
- ASV: Máy thông khí thích ứng, phù hợp cho người bị ngưng thở kiểu trung ương.
Miếng ngậm định vị hàm dưới
Sử dụng miếng ngậm định vị hàm dưới là cách chữa chứng ngưng thở khi ngủ giúp định vị lại hàm dưới. Nhờ đó, ngăn cản sự co lại của các mô mềm có thể gây tắc nghẽn khí quản.
Thiết bị cố định lưỡi
Có tác dụng giữ lưỡi ở vị trí phía trước khoang miệng, tránh tình trạng lưỡi rơi về phía sau gây cản trở lưu thông không khí.
Dùng máy kích thích thần kinh
Đây là thiết bị sử dụng dòng điện nhẹ để kích thích cơ lưỡi, thường dùng khoảng 20 phút mỗi ngày trong thời gian từ 6 tuần, giúp cải thiện chức năng của các cơ kiểm soát đường thở trên.
Sử dụng xịt mũi
Sử dụng dung dịch xịt là cách chữa ngưng thở khi ngủ đơn giản có thể giúp thông thoáng đường thở. Từ đó, giảm triệu chứng ngáy và hỗ trợ giấc ngủ ngon hơn trong các trường hợp nhẹ.
Không dùng thuốc giảm đau
Các thuốc giảm đau có thành phần opioid có thể làm suy giảm khả năng hô hấp tự nhiên và nên tránh trong các trường hợp bị ngưng thở khi ngủ.
Tránh dùng thuốc an thần, giãn cơ
Những loại thuốc này có thể khiến các cơ vùng hầu họng bị giãn quá mức, gây tình trạng tắc nghẽn đường thở.
Phẫu thuật trị ngưng thở khi ngủ
Khi các phương pháp không xâm lấn không đem lại hiệu quả hoặc nguyên nhân là do bất thường về giải phẫu thì có thể xem xét việc phẫu thuật:
- Cắt bỏ mô mềm hoặc khối u vùng hầu họng: Nếu mô dư hoặc khối u gây chèn ép đường thở trên.
- Cắt amidan/VA: Phù hợp với bệnh nhân có amidan quá phát hoặc VA lớn gây hẹp đường dẫn khí.
- Loại bỏ một phần lưỡi gà, vòm họng và mô mềm để mở rộng vùng hầu họng.
- Can thiệp hàm: Nếu cấu trúc xương hàm nhỏ, bác sĩ có thể chỉ định di chuyển hàm trên/dưới để mở rộng đường thở.
- Chỉnh hình vách ngăn mũi: Áp dụng với trường hợp vách ngăn bị lệch làm cản trở lưu thông khí.
Giảm cân
Trọng lượng cơ thể vượt mức cho phép là yếu tố góp phần làm tắc nghẽn đường thở khi ngủ. Việc giảm cân, dù chỉ khoảng 10% tổng trọng lượng cơ thể, cũng có thể mang lại sự cải thiện đáng kể trong tần suất và mức độ nghiêm trọng của các cơn ngưng thở. Vì vậy, duy trì cân nặng hợp lý là bước quan trọng trong hỗ trợ điều trị.
Hạn chế các chất kích thích (thuốc lá, rượu bia)
Việc sử dụng đồ uống có cồn như rượu, bia có thể gây ức chế hệ thần kinh và làm thư giãn quá mức các cơ ở vùng cổ họng. Điều này khiến đường thở dễ bị tắc nghẽn, làm tăng nguy cơ ngáy to và kéo dài thời gian ngưng thở khi ngủ. Ngoài ra, rượu còn khiến phản xạ tỉnh giấc khi nồng độ oxy trong máu giảm trở nên chậm trễ, làm tình trạng càng nghiêm trọng hơn.
Bên cạnh đó, khói thuốc lá là nguyên nhân gây viêm niêm mạc đường hô hấp và thu hẹp không gian lưu thông khí. Đây là yếu tố góp phần làm trầm trọng thêm tình trạng ngưng thở khi ngủ.
Vì vậy, hạn chế tối đa việc uống rượu và dừng hẳn thói quen hút thuốc là cách chữa ngưng thở khi ngủ đơn giản nhưng rất hiệu quả.
Thay đổi tư thế ngủ
Tư thế ngủ có thể ảnh hưởng lớn đến khả năng hô hấp khi ngủ. Việc nằm ngửa khiến mô mềm vùng cổ họng dễ chèn ép vào khí quản. Vì thế, người bệnh nên ưu tiên nằm nghiêng, hoặc sử dụng các loại gối hỗ trợ để giữ vững tư thế phù hợp, giúp đường thở luôn thông thoáng trong suốt giấc ngủ.
Tập thể dục
Duy trì thói quen luyện tập thể thao đều đặn, khoảng 45–60 phút mỗi buổi, từ 3 đến 5 lần trong tuần, có thể mang lại nhiều lợi ích cho người bị ngưng thở khi ngủ. Việc vận động không chỉ giúp cải thiện sức khỏe tim mạch mà còn góp phần nâng cao khả năng cung cấp oxy cho máu, hỗ trợ chức năng hô hấp và làm giảm các triệu chứng rối loạn giấc ngủ.
Bên cạnh các hoạt động thể chất thông thường, yoga cũng là lựa chọn lý tưởng. Với trọng tâm là kiểm soát hơi thở và thư giãn tinh thần, các bài tập yoga giúp làm giảm tình trạng ngắt quãng khi ngủ, đồng thời nâng cao chất lượng giấc ngủ một cách tự nhiên và bền vững.
Điều trị dị ứng
Tình trạng dị ứng làm mũi và họng bị nghẹt, ảnh hưởng đến luồng khí hô hấp, dễ gây ra hoặc làm nặng thêm chứng ngưng thở khi ngủ. Vì vậy, điều trị hiệu quả các bệnh dị ứng đi kèm là một phần quan trọng giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và tăng hiệu quả kiểm soát bệnh.
Sử dụng máy tạo ẩm
Không khí quá khô có thể khiến niêm mạc đường hô hấp bị kích ứng, dẫn đến tình trạng khó thở, nghẹt mũi và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Để cải thiện, bạn có thể sử dụng máy phun ẩm để duy trì độ ẩm không khí ở mức lý tưởng, giúp làm dịu hệ hô hấp và giảm bớt tình trạng tắc nghẽn khi ngủ.
Bên cạnh đó, việc nhỏ vài giọt tinh dầu như oải hương, bạc hà hay khuynh diệp vào máy cũng có thể mang lại tác dụng thư giãn, hỗ trợ giảm viêm và thông thoáng đường thở.
Tuy nhiên, điều quan trọng là cần vệ sinh thiết bị đều đặn theo đúng hướng dẫn để tránh tích tụ vi khuẩn hoặc nấm mốc – những yếu tố có thể gây hại cho phổi và sức khỏe tổng thể.
Luyện cơ họng
Việc rèn luyện các nhóm cơ quanh cổ họng có thể góp phần cải thiện tình trạng ngưng thở khi ngủ, đặc biệt là với những trường hợp tắc nghẽn do mô mềm chèn ép đường thở. Một số bài tập đơn giản, dễ thực hiện hàng ngày có thể mang lại hiệu quả tích cực:
- Phát âm nguyên âm: Lặp lại to và rõ ràng các nguyên âm A, E, I, O, U trong khoảng 5 phút, thực hiện từ 2 đến 3 lần mỗi ngày để kích thích hoạt động của các cơ vùng họng.
- Bài tập với lưỡi: Đặt đầu lưỡi lên phần vòm cứng của miệng và giữ nguyên tư thế trong 5 giây, lặp lại 10 lần nhằm tăng cường sự dẻo dai của cơ lưỡi và vòm họng.
- Rèn luyện hàm dưới: Di chuyển hàm dưới về phía trước, giữ trong vài giây rồi thả lỏng, lặp lại đều đặn khoảng 10 lần/ngày để cải thiện khả năng nâng đỡ đường thở.
Ngưng thở khi ngủ có chữa khỏi không
Việc điều trị ngưng thở khi ngủ chủ yếu nhằm mục đích hạn chế tối đa sự ngắt quãng trong quá trình hô hấp và nâng cao chất lượng giấc ngủ cho người bệnh. Tuy nhiên, phương pháp điều trị cụ thể sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh – chẳng hạn như ngưng thở do tắc nghẽn đường thở hay do rối loạn điều khiển hô hấp từ hệ thần kinh trung ương. Mỗi dạng bệnh sẽ có hướng xử lý khác nhau để đạt được hiệu quả tối ưu.
Tình trạng nào cần gặp bác sĩ
Các biện pháp hỗ trợ tại nhà hay thay đổi lối sống chỉ mang tính chất giảm nhẹ triệu chứng, không thể thay thế điều trị chuyên sâu. Do đó, người bệnh nên chủ động đến gặp bác sĩ khi xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo sau:
- Ngủ ngáy lớn kéo dài, ảnh hưởng đến người khác hoặc làm gián đoạn giấc ngủ cá nhân.
- Thường xuyên cảm thấy kiệt sức, thiếu năng lượng ngay cả khi ngủ đủ thời lượng.
- Có biểu hiện nghi ngờ tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim, hoặc tiền sử bệnh lý tim mạch.
Lưu ý khi điều trị ngưng thở khi ngủ
Ngưng thở khi ngủ là một bệnh lý mãn tính, thường kéo dài lâu dài và cần theo dõi thường xuyên. Để kiểm soát tốt tình trạng này, người bệnh nên chú ý đến một số vấn đề sau:
- Duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh, bao gồm việc ăn uống điều độ và tập luyện thể dục phù hợp.
- Thực hiện đúng chỉ định và hướng dẫn điều trị từ bác sĩ nhằm tăng hiệu quả cải thiện triệu chứng và phòng ngừa rủi ro sức khỏe.
- Tái khám đúng lịch hẹn để bác sĩ đánh giá chính xác tiến trình điều trị và có sự điều chỉnh phù hợp nếu cần thiết.
Một số câu hỏi thắc mắc thường gặp về cách chữa ngưng thở khi ngủ
Người ngủ ngáy có phải đang bị ngưng thở khi ngủ không?
Không phải ai ngủ ngáy cũng bị ngưng thở khi ngủ, tuy nhiên ngáy to và kéo dài là một trong những dấu hiệu điển hình của hội chứng này. Ngáy xảy ra do luồng không khí bị cản trở khi đi qua đường thở hẹp, và nếu kèm theo hiện tượng thở ngắt quãng, tỉnh giấc đột ngột hay mệt mỏi ban ngày, rất có thể người đó đang mắc chứng ngưng thở khi ngủ và cần được thăm khám chuyên khoa.
Ngưng thở khi ngủ có liên quan đến đột quỵ không?
Có. Ngưng thở khi ngủ làm giảm nồng độ oxy trong máu và gây ra các đợt huyết áp tăng cao đột ngột trong lúc ngủ, từ đó làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch nghiêm trọng, trong đó có đột quỵ. Tình trạng này kéo dài còn có thể gây rối loạn nhịp tim và tổn thương mạch máu não nếu không được điều trị kịp thời.
Tại sao người bị ngưng thở khi ngủ lại thường cảm thấy đau đầu vào buổi sáng?
Cơn đau đầu buổi sáng ở người bị ngưng thở khi ngủ thường bắt nguồn từ việc não không nhận đủ oxy trong suốt đêm do đường thở bị tắc nghẽn. Ngoài ra, giấc ngủ bị gián đoạn nhiều lần làm giảm chất lượng nghỉ ngơi, khiến hệ thần kinh bị căng thẳng và dẫn đến triệu chứng đau đầu sau khi thức dậy.
Ngưng thở khi ngủ là tình trạng không thể xem nhẹ vì có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tim mạch, hô hấp và chất lượng sống lâu dài. Dù có nhiều cách chữa ngưng thở khi ngủ đơn giản như thay đổi lối sống, luyện tập thể chất hay sử dụng thiết bị hỗ trợ nhẹ, người bệnh vẫn nên chủ động thăm khám sớm để được đánh giá chính xác tình trạng và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp.
Hotline: (028) 38 213 456
Website: https://taimuihongsg.com
Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/
