Gãy xương hàm mặt có nguy hiểm không? Cách điều trị gãy xương hàm
Gãy xương hàm mặt là một chấn thương vùng đầu mặt cổ gặp nhiều trong các vụ tai nạn giao thông. Gãy xương hàm mặt không chỉ ảnh hưởng tới khả năng ngôn ngữ mà còn gây mất thẩm mỹ cả khuôn mặt. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về những tác hại của chấn thương này cũng như cách điều trị đang được áp dụng hiện nay trong bài viết dưới đây.
Bị gãy xương hàm mặt là gì?
Gãy xương hàm mặt – một chấn thương khá nghiêm trọng và nguy hiểm, được phân thành hai loại: gãy xương hàm trên và gãy xương hàm dưới. Đây là tình trạng đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe và khả năng nói chuyện cũng như ăn uống của bệnh nhân. Khi gặp tai nạn ở vùng mặt, đặc biệt cần chú ý đến khu vực xương hàm, nơi có khả năng cao bị chấn thương, chỉ sau vùng mũi. Thời gian lành của gãy xương hàm mặt là một câu hỏi thường gặp.
Tuy nhiên, việc lành của xương hàm không có thời gian cụ thể và phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và phương pháp điều trị. Thông thường, quá trình lành hoàn toàn xương hàm kéo dài từ 4 đến 6 tháng. Nếu tình trạng gãy nhẹ hơn, thời gian lành có thể ngắn hơn.
>>> Tìm hiểu thêm các bệnh răng hàm mặt phổ biến qua bài viết: Các bệnh về răng hàm mặt phổ biến bạn cần lưu tâm
Biểu hiện gãy xương hàm mặt
Khi gặp tình trạng gãy xương hàm mặt, bạn có thể trải qua những triệu chứng sau đây:
- Khó khăn trong việc mở và đóng miệng, cử động miệng bị hạn chế.
- Mặt sưng vù và xuất hiện vết bầm tím do tác động của chấn thương.
- Cảm giác đau đớn, đặc biệt khi cố gắng ăn nhai hoặc di chuyển miệng.
- Miệng có thể chảy máu, gây khó chịu và lo lắng.
Những triệu chứng này là những dấu hiệu thường gặp khi bị gãy xương hàm mặt và nên được chú ý và điều trị kịp thời để đảm bảo sức khỏe và khả năng hoạt động bình thường của miệng.
>>> Đau xương hàm sẽ làm bệnh nhân cảm thấy đau nhức, mỏi cơ hàm khi nhai đồ ăn, cùng tìm hiểu qua bài viết: Bị đau xương hàm – Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
Nguyên nhân gây gãy xương hàm mặt
Gãy xương hàm mặt có thể do những nguyên nhân:
- Tai nạn giao thông: Đây là nguyên nhân chủ yếu gây gãy xương hàm, đặc biệt trong các vụ tai nạn đường bộ.
- Chấn thương khi tập luyện: Đối với các vận động viên tham gia các môn thể thao nguy hiểm, chấn thương gãy xương hàm là một rủi ro thường gặp.
- Chấn thương do lao động: Công nhân làm việc trong môi trường nguy hiểm, đặc biệt là những nghề liên quan đến xây dựng, cơ khí, có nguy cơ cao gặp phải tình trạng gãy xương hàm.
- Tai nạn trong sinh hoạt: Các hoạt động sinh hoạt hàng ngày cũng có thể gây chấn thương và gãy xương hàm, ví dụ như sự va chạm, ngã người hoặc tai nạn nhỏ trong gia đình.
Gãy xương hàm có nguy hiểm không?
Gãy xương hàm mặt là một chấn thương đáng chú ý mà không thể coi thường. Hậu quả của nó có thể rất nghiêm trọng nếu không được can thiệp kịp thời, bao gồm:
- Tổn thương dây thần kinh: Gãy xương hàm có thể gây tổn thương đến dây thần kinh, dẫn đến tê vùng da dưới mắt và chứng song thị, khiến quan sát một vật trở nên kép.
- Ảnh hưởng đến cấu trúc xương gò má: Gãy xương hàm có thể ảnh hưởng đến cấu trúc xương gò má. Chỉ cần vuốt ngón tay dọc theo xương gò má, bạn sẽ cảm nhận được sự bất thường.
- Tác động đến sọ não, cột sống cổ và chảy máu: Gãy xương hàm có thể tác động đến sọ não, cột sống cổ và gây chảy máu. Điều này có thể gây sưng viêm và biến dạng khuôn mặt.
- Nguy cơ nhiễm trùng: Khe hở giữa các chân răng do chấn thương gãy xương hàm tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây viêm nhiễm xương hàm, kéo dài thời gian điều trị bệnh.
Biện pháp xử lý khi bị gãy xương hàm mặt
Sơ cứu ban đầu
Khi bị gãy xương hàm mặt, đau đớn và khó chịu là điều không thể tránh khỏi. Trước khi đến bệnh viện để điều trị, bạn có thể thực hiện những biện pháp sau để giảm cảm giác đau đớn:
- Chườm đá: Áp dụng chườm đá không chỉ giúp giảm sưng mà còn mang lại hiệu quả giảm đau đáng kể.
- Không nắn chỉnh khớp hàm: Tránh cố gắng nắn chỉnh khớp hàm bằng cách tự mình. Điều này không chỉ không giúp khớp hàm trở lại vị trí ban đầu mà còn có thể làm tình trạng trầm trọng hơn.
- Cố định hàm: Sử dụng dải băng để cố định hàm với đỉnh đầu để hạn chế tình trạng lệch hàm và giữ cho xương hàm ổn định.
- Bảo quản mảnh xương hàm gãy: Nếu có mảnh xương hàm bị gãy hoặc rụng ra khỏi miệng, hãy nhặt và bảo quản chúng sạch sẽ và nguyên trạng, sau đó mang theo khi đến bệnh viện. Điều này giúp bác sĩ có thể đánh giá tình trạng và quyết định liệu trình điều trị thích hợp.
Điều trị chuyên môn
Dưới đây là các biện pháp điều trị gãy xương hàm mặt mà các bác sĩ hiện nay có thể áp dụng cho bệnh nhân:
- Điều trị bằng chỉnh hình: Chỉnh hình trong miệng là một kỹ thuật đã được sử dụng từ lâu, được áp dụng rộng rãi và vẫn là phương pháp phổ biến tại nhiều nơi. Phương pháp này thường cho kết quả tốt đối với các trường hợp gãy xương hàm xảy ra trong vùng có răng và không bị lệch quá nhiều.
- Nắn chỉnh xương gãy bằng tay hoặc lực kéo thông qua cố định xương. Tuỳ thuộc tình trạng bệnh nhân mà có thể sử dụng biện pháp cố định trong miệng bằng dây thép, nẹp, máng… hay từ ngoài miệng bằng các khí cụ hoặc băng cầm đầu. Điều trị phẫu thuật:
- Phẫu thuật: Phương pháp này không thể thực hiện trong một số trường hợp đặc biệt như bệnh nhân mất nhiều răng, có nhiều răng bị lung lay hoặc trường hợp của trẻ em còn nhiều răng sữa.
>>> Xem thêm:
- Chỉnh hàm lệch – Quy trình chỉnh hàm an toàn
- Tiêu xương hàm là gì? Các biện pháp phòng ngừa tiêu xương hàm
Trong trường hợp gãy xương hàm có sự di lệch nhiều và không có sự tiếp xúc tốt giữa hai đầu gãy, phương pháp chỉnh hình không đưa ra kết quả như mong đợi. Trong trường hợp này, phẫu thuật cố định xương hàm là cần thiết và bao gồm hai phương pháp chính:
- Phẫu thuật cố định xương bằng chỉ thép: Đây là một phương pháp được áp dụng từ rất sớm, từ năm 1847, do Gordon Buck đề xuất trong lĩnh vực phẫu thuật chỉnh hình. Phương pháp này sử dụng kỹ thuật khâu kết hợp xương bằng chỉ thép để điều trị gãy xương hàm.
- Phẫu thuật cố định xương bằng nẹp vít: Với sự phát triển khoa học kỹ thuật, các nhà khoa học đã sáng chế ra nhiều loại nẹp vít khác nhau với các tác động khác nhau.
Các loại nẹp vít bao gồm:
- Nẹp vít tạo sức ép đầu gãy.
- Loại vít tạo sức ép dọc trục.
- Loại vít tạo sức ép lệch trục.
- Loại vít xuyên ép.
Nẹp vít nhỏ (mini plate) được sử dụng trong điều trị gãy xương và có hai loại: tạo sức ép đầu gãy và không tạo sức ép đầu gãy. Chúng được chế tạo từ các chất liệu như vitallium, tantalium và zirconium, là các kim loại có khả năng dung nạp trong cơ thể trong thời gian dài. Ngoài ra, còn có loại nẹp vít tự tiêu.
Nẹp cố định tự tiêu được tổng hợp từ phản ứng polyme hóa các dẫn xuất cacbon từ thiên nhiên.
Đây là vật liệu ưu việt nhất hiện nay để điều trị chấn thương chỉnh hình, với những ưu điểm như không gây độc, không biến dạng và ăn mòn, tương thích sinh học cao và độ bền cơ học tốt.
Ngoài ra, kỹ thuật nẹp kết hợp xương bằng nẹp tổ hợp cacbon cũng được áp dụng và không đòi hỏi sử dụng dụng cụ nén ép các đoạn gãy, không cần đinh ốc nén ép (lagscrew) và không cần ghép xương bổ sung, vẫn đạt hiệu quả cao.
Hiện nay, ở Việt Nam, đã có sản xuất nẹp vít có cấu trúc dạng cacbon này và đã được đưa ra thị trường. Phương pháp này đã được sử dụng an toàn và hiệu quả trong hàng nghìn trường hợp phẫu thuật, thay thế nẹp vít bằng kim loại, với giá thành thấp và chất lượng không thua kém so với các loại nhập khẩu.
Do đó, việc thay thế nẹp vít tự tiêu chắc chắn sẽ là lựa chọn hàng đầu trong lĩnh vực chấn thương và chỉnh hình.
>>> Xem thêm: Chỉnh nha là như thế nào? Phương pháp chỉnh nha an toàn và hiện đại
Biện pháp phòng ngừa tình trạng gãy xương hàm
Việc tuân thủ các biện pháp phòng ngừa sau đây là quan trọng để giảm nguy cơ gãy xương hàm mặt và bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình:
- Luôn tuân thủ quy tắc an toàn giao thông bằng cách thắt dây an toàn khi lái xe, kể cả khi xe của bạn đã được trang bị túi khí. Đối với người đi xe mô tô hoặc xe gắn máy, hãy đảm bảo đội mũ bảo hiểm đạt chuẩn để bảo vệ hàm và đầu.
- Trong quá trình tập luyện và tham gia các môn thể thao có va chạm, hãy sử dụng mặt nạ bảo vệ và mũ bảo hiểm. Điều này giúp giảm nguy cơ chấn thương nghiêm trọng, bao gồm cả gãy xương hàm.
- Tránh đi qua những vùng có nguy cơ trơn trượt để đảm bảo an toàn cho đầu và hàm.
- Phụ huynh nên hạn chế trẻ nhỏ tham gia các môn thể thao bạo lực như võ thuật, để giảm nguy cơ gãy xương hàm và các chấn thương khác.
Khi nào cần thăm khám khi bị gãy xương hàm
Khi gặp chấn thương vùng hàm mặt và xuất hiện các dấu hiệu sau đây, hãy đến bệnh viện ngay để được can thiệp các phương pháp điều trị gãy xương hàm. Điều này rất quan trọng vì nhiều trường hợp chấn thương nặng không gây gãy xương hàm ngay lập tức và việc bỏ qua thời điểm điều trị có thể có hậu quả nghiêm trọng:
- Lệch hàm.
- Cảm giác đau truyền từ hàm hoặc từ vùng dưới tai.
- Khớp cắn của hai hàm răng không khớp tương ứng.
- Rụng răng hoặc lung lay răng
- Khó khăn trong việc cử động hàm.
- Vùng da ở xương hàm bị sưng hoặc có vết bầm tím.
Hệ thống đa khoa quốc tế Sài Gòn đã tiếp nhận một số trường hợp gãy xương hàm mặt do chấn thương nhưng vì bỏ qua thời điểm vàng nên hiệu quả chỉnh hình không được như mong đợi. Vì thế, tới cơ sở y tế càng sớm càng tốt sẽ giúp bạn tránh được những hậu quả tiềm tàng và đảm bảo sức khỏe toàn diện cho vùng hàm của mình.
Những câu hỏi thường gặp về gãy xương hàm mặt.
Bác sĩ chẩn đoán gãy xương hàm mặt như thế nào?
Bác sĩ sẽ chẩn đoán gãy xương hàm mặt thông qua việc khám lâm sàng, chẩn đoán hình ảnh thông qua phim X-quang hoặc CT Scan, và kiểm tra tình trạng cắn của hai hàm răng.
Gãy xương hàm mặt bao lâu thì phục hồi?
Quá trình phục hồi của gãy xương hàm thường kéo dài từ 4 đến 6 tháng tuỳ thuộc mức độ chấn thương. Trong thời gian này, bệnh nhân cần tuân thủ chế độ ăn mềm, tránh hoạt động gây áp lực lên hàm và điều trị các triệu chứng đau bằng thuốc giảm đau nếu cần.
Các biến chứng của gãy xương hàm mặt là gì?
Các biến chứng khi gãy xương hàm mặt có thể gặp như biến dạng khuôn mặt, sai khớp cắn, sụp mí, giảm hoặc mất hoàn toàn thị lực, gãy xương hàm mặt kèm theo chấn thương sọ não… Một số biến chứng cấp tính có thể gặp như mảnh vỡ của răng rơi vào đường thở, dị vật bên ngoài rơi vào có thể làm ngạt thở, sốc, choáng…
Những trường hợp gãy xương hàm mặt mặc dù đơn giản nhưng nếu không điều trị sớm có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng. Vì thế, nếu gặp các chấn thương vùng đầu, tốt nhất bạn nên đến ngay các cơ sở y tế để kiểm tra, theo dõi và phát hiện những bất thường. Nếu bạn có băn khoăn gì về tình trạng gãy xương hàm mặt cần tư vấn, hãy liên hệ với chúng tôi.
Hotline: (028) 38 213 456
Website: https://taimuihongsg.com
Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/