Khám Tầm Soát Ung Thư Phổi: Phương Pháp Và Quy Trình Khám

Các phương pháp khám tầm soát ung thư phổi và quy trình khám chi tiết

BS.CKII. Ngô Thanh Thúy

THAM VẤN BỞI BÁC SĨ

BS.CKII. Ngô Thanh Thúy

Giám đốc Cơ sở 2 Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Sài Gòn


Thường thì, các tín hiệu của ung thư phổi không xuất hiện cho đến khi bệnh đã phát triển đến giai đoạn nặng. Thậm chí khi ung thư phổi tạo ra các triệu chứng, nhiều người có thể nhầm lẫn chúng với các khó khăn khác như nhiễm trùng hoặc ảnh hưởng dài hạn từ thuốc lá. Do vậy, việc thực hiện khám tầm soát ung thư phổi giúp giảm nguy cơ tử vong do bệnh. Thông tin gói khám và các phương pháp tầm soát sẽ được trình bày chi tiết trong bài viết dưới đây.

Các loại ung thư phổi

  • Ung thư phổi không tế bào nhỏ, chiếm số lượng lớn trong các trường hợp mắc bệnh ung thư phổi. Loại này bao gồm 3 dạng chính:
  • Ung thư biểu mô tuyến (40%).
  • Ung thư biểu mô tế bào vảy (25 – 30%).
  • Ung thư biểu mô tế bào lớn (10 – 15%).
  • Ung thư phổi tế bào nhỏ, xuất hiện ít hơn so với loại trên.

Các loại ung thư phổi hiếm gặp khác:

  • Ung thư biểu mô nang tuyến (ACC – Adenoid cystic carcinoma).
  • Khối u phổi ác tính (Lung carcinoid tumors).
  • U liên kết (sarcomas).
  • Các u hạch (lymphomas).
Các giai đoạn của ung thư phổi
Có 4 giai đoạn của ung thư phổi

Khám tầm soát ung thư phổi là gì?

Khám tầm soát ung thư phổi là việc áp dụng các phương pháp để phát hiện bệnh ung thư phổi trong giai đoạn ban đầu, thậm chí khi không có bất kỳ triệu chứng hay dấu hiệu nào xuất hiện. Quá trình này có khả năng phát hiện tới 80% các trường hợp ung thư phổi ở giai đoạn sớm, khi việc điều trị mang lại hiệu quả tốt hơn so với thời điểm bệnh ở giai đoạn muộn.

Thường thì khi các triệu chứng và dấu hiệu của ung thư phổi bắt đầu xuất hiện, bệnh đã tiến triển đáng kể. Điều này khiến việc điều trị trở nên khó khăn và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Chính vì vậy, tầm soát ung thư phổi có vai trò quan trọng trong việc phát hiện và điều trị sớm, giúp tăng cơ hội đạt được kết quả tốt hơn trong việc loại bỏ căn bệnh này.

Phương pháp khám tầm soát ung thư phổi thường bao gồm việc sử dụng kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính liều thấp (LDCT) để phát hiện sự xuất hiện của ung thư phổi. LDCT kết hợp giữa tia X và máy tính để tạo ra các hình ảnh cắt ngang hoặc hình ảnh bên trong cơ thể, nhằm phát hiện các biểu hiện bất thường nhỏ nhất. Điểm đáng chú ý là LDCT sử dụng ít tia Xạ ion hóa hơn tới 90% so với việc thực hiện chụp CT ngực thông thường.

Phương pháp tầm soát ung thư phổi bằng việc sử dụng kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính liều thấp được đề xuất đối với những người ở độ tuổi lớn, người hút thuốc lá và những người có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư phổi.

Hướng dẫn của U.S. Preventive Services Task Force năm 2021 khuyến nghị sàng lọc ung thư phổi hàng năm bằng chụp cắt lớp vi tính liều thấp ở người lớn từ 50 đến 80 tuổi có tiền sử hút thuốc 20 gói/năm và hiện đang hút thuốc hoặc đã bỏ thuốc trong vòng 15 năm qua.

khám tầm soát ung thư phổi là gì
Khám tầm soát ung thư phổi là việc dùng các thủ thuật y tế để chẩn đoán tổng thể về phổi

Tầm quan trọng của việc khám tầm soát ung thư phổi

Khám tầm soát ung thư phổi đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện ung thư phổi ở những người có nguy cơ cao mắc bệnh, ngay cả khi họ đang trong tình trạng sức khỏe tốt. Đặc biệt, khám tầm soát ung thư phổi được khuyến nghị đối với những người lớn tuổi hút thuốc lá trong thời gian dài, và không có bất kỳ triệu chứng hay dấu hiệu nào của bệnh.

Mục tiêu chính của tầm soát ung thư phổi là phát hiện bệnh ở giai đoạn rất sớm, khi cơ hội chữa khỏi bệnh là cao nhất. Thường thì khi các triệu chứng và dấu hiệu của ung thư phổi xuất hiện, bệnh đã ở giai đoạn tiến triển, khiến việc điều trị trở nên phức tạp và dự báo về tương lai không tốt.

Một nghiên cứu lâm sàng do Viện Ung thư Quốc gia Mỹ tiến hành vào năm 2002 đã thử nghiệm trên hơn 53.000 người từ 55 đến 74 tuổi, có tiền sử hút thuốc ít nhất một gói mỗi ngày trong 30 năm. Kết quả cho thấy những người tham gia khám tầm soát ung thư phổi bằng phương pháp chụp cắt lớp vi tính liều thấp có tỷ lệ sống sót cao hơn.

Khám tầm soát ung thử phổi
Ung thư phổi là một bệnh lý ác tính với nhiều thể bệnh khác nhau

Các phương pháp khám tầm soát ung thư phổi hiệu quả

Chụp X-quang phổi

Hầu hết khối u phổi sẽ xuất hiện trên hình ảnh X-quang dưới dạng các vùng màu xám trắng. Tuy nhiên, việc chỉ dựa vào chụp X-quang ngực để đưa ra chẩn đoán chưa đủ chính xác, vì thông thường không thể phân biệt giữa ung thư và các tình trạng khác như áp xe phổi (hiện tượng ổ mủ hình thành trong phổi).

Chụp CT Scan phổi liều thấp

Một phương pháp khám tầm soát ung thư phổi phổ biến là sử dụng chụp cắt lớp vi tính lồng ngực liều thấp (LDCT). Thiết bị X-quang trong phương pháp này sử dụng mức độ bức xạ thấp để tạo hình ảnh chi tiết của phổi. Quá trình chụp chỉ mất vài phút và không gây đau đớn cho người bệnh.

Nếu trong hình ảnh LDCT phát hiện bất thường, bác sĩ sẽ thực hiện các khuyến nghị dựa trên hướng dẫn chẩn đoán hiện tại. Nếu nốt bất thường nghi ngờ, có thể cần thực hiện các nghiên cứu hình ảnh bổ sung như chụp PET/CT và có thể yêu cầu thực hiện sinh thiết để xác định liệu nốt đó có phải là ung thư hay không.

Phương pháp CT Scan phổi liều thấp
Hình ảnh cắt lớp vi tính của phương pháp chụp CT phổi liều thấp

Nội soi phế quản

Nội soi phế quản là một phương pháp y tế nhằm quan sát bên trong phổi. Quá trình này thực hiện thông qua việc sử dụng một ống nội soi phế quản, có đèn và một thấu kính hoặc máy quay video gắn ở đầu. Ống nội soi phế quản này được đưa vào cơ thể thông qua mũi hoặc miệng, đi qua cổ họng, tiếp tục vào khí quản và cuối cùng vào đường dẫn khí trong phổi, bao gồm phế quản và tiểu phế quản.

Phương pháp nội soi phế quản có khả năng đánh giá vị trí bất thường dựa trên thông tin từ chẩn đoán hình ảnh. Bất kỳ vùng bất thường nào trong đường dẫn khí có thể được thực hiện sinh thiết để xác định xem có phải là ung thư hay không.

Xét nghiệm tế bào đờm

Xét nghiệm tế bào đờm là một thủ thuật y tế để khám tầm soát ung thư phổi. Trong đó, mẫu đờm (chất nhầy được tạo ra khi người bệnh ho) được sử dụng để kiểm tra tế bào dưới kính hiển vi, nhằm kiểm tra tình trạng tế bào ung thư.

Sinh thiết phổi

Việc lấy mẫu mô phổi để kiểm tra là một phương pháp quan trọng. Điều này thường được thực hiện thông qua việc sử dụng một kim sinh thiết đặc biệt hoặc trong quá trình phẫu thuật. Sinh thiết phổi có thể được thực hiện theo phương pháp kín hoặc mở. Trong phương pháp kín, mẫu mô được lấy qua da hoặc qua khí quản, trong khi phương pháp mở thường được thực hiện trong phòng mổ dưới tình trạng gây mê toàn thân.

Thủ thuật sinh thiết phổi
Chọc sinh thiết phổi là phương pháp cần thiết khi tầm soát ung thư phổi

Xét điểm các chất chỉ điểm khối u trong máu

Các xét nghiệm chất chỉ điểm khối u cũng được sử dụng trong việc khám tầm soát ung thư phổi, bao gồm việc đo lường chỉ số SCC, Cyfra 21-1, CEA, NSE và Pro-GRP trong máu.

Rủi ro khi khám tầm soát ung thư phổi

Phương pháp tầm soát ung thư phổi cũng đi kèm với một số nguy cơ, tuy nhiên, những rủi ro này không đáng kể so với những lợi ích của việc phát hiện sớm bệnh ung thư phổi để có thể tiến hành điều trị kịp thời. Dưới đây là một số nguy cơ có thể xảy ra trong quá trình tầm soát:

  • Tiếp xúc với bức xạ: Mặc dù việc chụp CT lồng ngực liều thấp (LDCT) tiếp xúc với lượng bức xạ thấp hơn so với chụp CT tiêu chuẩn, nhưng nó vẫn đáng kể ít hơn rất nhiều so với lượng bức xạ tự nhiên mà chúng ta tiếp xúc hàng năm từ môi trường.
  • Cần nhiều lần kiểm tra: Trong trường hợp phát hiện một vùng nghi ngờ trong phổi, có thể cần nhiều lần kiểm tra bổ sung để xác định rõ hơn. Điều này có thể dẫn đến việc tiếp xúc với nhiều lượng bức xạ hơn.
  • Khả năng bỏ sót kết quả ung thư: Trong quá trình tầm soát, có khả năng ung thư phổi bị che khuất hoặc bị bỏ sót trong quá trình xét nghiệm hoặc chẩn đoán hình ảnh.

Một ưu điểm của việc khám tầm soát ung thư phổi là có thể phát hiện các vấn đề sức khỏe khác không liên quan trong quá trình chụp CT phổi, giúp quá trình điều trị và quản lý sức khỏe trở nên toàn diện và hiệu quả hơn.

Đối tượng nên khám tầm soát ung thư phổi

Tầm soát ung thư phổi thường được khuyến nghị cho các đối tượng có nguy cơ cao, bao gồm:

  • Người lớn tuổi có tiền sử hút thuốc lá: Tầm soát ung thư phổi thường được áp dụng cho những người từ 50 tuổi trở lên, đang hoặc đã từng hút thuốc lá.
  • Người từng hút thuốc nặng trong thời gian dài: Cân nhắc tầm soát ung thư phổi nếu có tiền sử hút thuốc một gói mỗi ngày trong ít nhất 20 năm hoặc hai gói mỗi ngày trong 10 năm hoặc nửa gói mỗi ngày trong ít nhất 40 năm.
  • Người từng hút thuốc nhiều nhưng đã bỏ: Đối với những người đã từng hút thuốc nặng và đã bỏ hút thuốc trong ít nhất 15 năm, khám tầm soát ung thư phổi vẫn được khuyến nghị.
  • Người có sức khỏe tổng quát tốt: đối tượng này khi sàng lọc ung thư phổi sẽ giúp hạn chế các biến chứng từ các xét nghiệm chi tiết hơn và tăng cường hiệu quả điều trị.
  • Người có tiền sử ung thư phổi: Đối với những người đã điều trị ung thư phổi cách đây hơn 5 năm, có thể cân nhắc tầm soát ung thư phổi.
  • Các yếu tố nguy cơ khác: Bao gồm nam giới trên 55 tuổi, người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), có tiền sử gia đình mắc ung thư phổi và đã tiếp xúc với các chất độc hại trong thời gian dài tại nơi làm việc (như amiăng, cadimi, niken, crom, uranium, thạch tín…).
Đối tượng nên khám tầm soát ung thư phổi
Những đối tượng nên khám tầm soát ung thư phổi

Thời điểm nên tầm soát ung thư phổi

Ung thư phổi đứng đầu trong danh sách nguyên nhân gây tử vong do bệnh ung thư. Khi phát hiện sớm, khi khối u còn nhỏ và chưa lan ra xa, khả năng điều trị thành công cao hơn. Do đó, khám tầm soát ung thư phổi được khuyến nghị cho những người liên quan đến hút thuốc lá hoặc đã từng hút thuốc, mặc dù không có triệu chứng hoặc dấu hiệu gì. Nếu một người bị ung thư phổi nhưng không có bất kỳ triệu chứng nào, điều này tạo cơ hội phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu.

Thường thì các triệu chứng của ung thư phổi không xuất hiện cho đến khi bệnh đã ở giai đoạn muộn. Các triệu chứng này thường bị nhầm lẫn với các vấn đề khác như nhiễm trùng hoặc tác động kéo dài từ việc hút thuốc. Khi bạn trải qua các triệu chứng như ho kéo dài, giọng khàn, khó thở, đau đầu, mất cân nặng không rõ nguyên nhân… có thể đó là dấu hiệu cảnh báo về sự hiện diện của ung thư phổi và bạn nên thăm bác sĩ ngay lập tức.

khi nào nên khám tầm soát ung thư phổi
Triệu chứng ho dai dẳng có thể báo hiệu bệnh ung thư phổi

Gói khám tầm soát ung thư phổi tại Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn

Với trang thiết bị hiện đại và đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn, mang đến quá trình khám tầm soát ung thư phổi đầy đủ yếu tố khoa học, hứa hẹn kết quả nhanh chóng và chính xác.

  • Gói tầm soát ung thư phổi được thiết kế một cách linh hoạt với nhiều khâu khám chuyên sâu. Các bước tầm soát ung thư phổi tại Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn được tổ chức theo trình tự hợp lý và tiện lợi.
  • Với sử dụng công nghệ tầm soát tiên tiến, kết quả được cung cấp nhanh chóng và đảm bảo tính chính xác cao.
  • Hệ thống phòng khám chuyên biệt và mô hình bệnh viện chất lượng cao đều đảm bảo sự phục vụ tốt nhất cho bệnh nhân.
  • Sau khi thu thập kết quả, các bác sĩ sẽ tổng hợp hồ sơ và cung cấp tư vấn sâu sắc về nguy cơ bệnh lý cũng như các phương pháp phòng ngừa bệnh.

>>> Tài liệu sau sẽ nói rõ hơn về ung thư phổi, tham khảo thêm để chúng ta có thể phòng ngừa bệnh này 

Nguồn: MSD Manuals

Trường hợp nào không nên khám tầm soát ung thư phổi

Tầm soát thường không được khuyến nghị cho những người có chức năng phổi kém hoặc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác gây khó khăn cho việc chẩn đoán và điều trị. Đây có thể bao gồm những người cần sử dụng oxy liên tục, gặp vấn đề về cân nặng không rõ nguyên nhân, có triệu chứng ho ra máu gần đây hoặc đã chụp CT ngực trong năm trước.

Để đảm bảo sự chính xác của kết quả, quá trình khám tầm soát ung thư phổi cũng có thể được tạm hoãn trong trường hợp:

  • Khi phát triển ra một tình trạng sức khỏe khác không thể đồng thời thực hiện tầm soát ung thư phổi.
  • Khi người bệnh đang phải đối mặt với một tình trạng nhiễm trùng.
  • Khi tình hình sức khỏe không đủ để thực hiện quy trình tầm soát một cách hiệu quả và an toàn.
ai không nên khám tầm soát ung thư phổi
Người đang bị suy nhược cơ thể nên tạm hoãn tầm soát ung thư phổi

Lưu ý cần nắm trước khi khám tầm soát ung thư phổi

Thường thì, không cần có bất kỳ sự chuẩn bị gì trước khi thực hiện xét nghiệm tầm soát ung thư phổi. Trung tâm chẩn đoán hình ảnh (nơi tiến hành tầm soát) sẽ cung cấp hướng dẫn nếu có bất cứ điều gì người bệnh cần chuẩn bị trước.

Nếu bạn đang bị ốm hoặc mắc phải nhiễm trùng phổi, hãy thông báo cho bác sĩ hoặc nhân viên tại trung tâm chẩn đoán hình ảnh. Có thể bạn cần phải đặt lại lịch và thực hiện xét nghiệm tầm soát trong thời gian sau để đảm bảo kết quả chính xác nhất. Ngay trước khi tiến hành chụp, bạn sẽ được yêu cầu:

  • Thay áo choàng
  • Gỡ bỏ đồ trang sức, đồng hồ hoặc bất kỳ vật nào làm từ kim loại bạn đang đeo
  • Nằm trên bàn bên ngoài máy chụp CT

>>> Xem video sau để biết thêm về những dấu hiệu của ung thư phổi được hình thành như thế nào:

Một số câu hỏi liên quan về khám tầm soát ung thư phổi

Chi phí khám tầm soát ung thư phổi có đắt không?

Chi phí khám tầm soát ung thư phổi thường phụ thuộc vào các yếu tố như cơ sở chẩn đoán, quy mô dịch vụ, và phạm vi xét nghiệm. Tuy nhiên, việc tầm soát ung thư phổi thường có giá trị quan trọng về mặt phát hiện sớm bệnh, nên chi phí này thường được xem là đáng đầu tư.

Thời gian khám tầm soát ung thư phổi mất bao lâu?

Thời gian khám tầm soát ung thư phổi thường diễn ra nhanh chóng. Quá trình thường mất từ vài giây cho đến vài phút để thực hiện các xét nghiệm như chụp CT ngực. Tuy nhiên, thời gian chính xác có thể thay đổi dựa trên cơ sở chẩn đoán và tình trạng sức khỏe của mỗi người.

Sau khi tầm soát ung thư dạ dày cần làm gì?

Sau khi tầm soát ung thư dạ dày, kết quả sẽ được đánh giá bởi các bác sĩ chuyên gia. Nếu kết quả tầm soát gây nghi ngờ về bất thường hoặc nguy cơ, bạn có thể được khuyến nghị thêm các xét nghiệm hoặc theo dõi chẩn đoán. Điều này nhằm đảm bảo rằng bất kỳ vấn đề gì được xử lý một cách hiệu quả và kịp thời, để đảm bảo sức khỏe toàn diện.

Tổng thể, việc nhận biết các tín hiệu của ung thư phổi trong bệnh lâm sàng không hề đơn giản vì hầu hết các trường hợp ung thư giai đoạn đầu thường mang những dấu hiệu mờ nhạt, không rõ ràng. Các triệu chứng khi bị mắc ung thư phổi có thể dễ dàng gây nhầm lẫn với tình trạng nhiễm trùng hoặc phản ứng do hút thuốc kéo dài. Vì vậy, việc thực hiện khám tầm soát ung thư phổi một cách tự chủ động là quan trọng để sớm phát hiện nguy cơ mắc bệnh nguy hiểm này.
Thông tin liên hệ Tai Mũi Họng Sài Gòn

Hotline: (028) 38 213 456

Website: https://taimuihongsg.com

Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Search

+