rối loạn tiêu hóa

Hội chứng rối loạn tiêu hóa: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

BS. Mai Thị Diệu Trinh

THAM VẤN BỞI BÁC SĨ

BS. Mai Thị Diệu Trinh

Bác sĩ Khoa Tiêu hóa Phòng Khám Đa khoa Quốc tế Sài Gòn


Rối loạn tiêu hóa là biểu hiện bất thường, xảy ra phổ biến ở đường tiêu hóa và có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Bệnh gây khó chịu và ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của nhiều người. Tìm hiểu ngay nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị hiệu quả hội chứng rối loạn tiêu hóa tại bài viết này.

Hội chứng rối loạn tiêu hóa là gì?

Rối loạn tiêu hóa là một tình trạng bệnh lý xảy ra khi hệ tiêu hóa xuất hiện các biểu hiện không bình thường liên quan đến cấu trúc hoặc chức năng. Thông qua nghiên cứu và phân tích, các chuyên gia y tế đã phân loại rối loạn tiêu hóa thành hai loại chính, bao gồm:

  • Bệnh lý tiêu hóa thực thể: Đây là loại rối loạn tiêu hóa xảy ra khi hệ tiêu hóa có bất thường về cấu trúc, gây ảnh hưởng đến hoạt động và có thể dẫn đến những rối loạn như viêm loét dạ dày, viêm ruột, hoặc các khối u trong hệ tiêu hóa.
  • Rối loạn tiêu hóa chức năng: Xảy ra khi hệ tiêu hóa không hoạt động bình thường nhưng không có bất kỳ bệnh lý tiêu hóa thực thể nào được phát hiện. Những rối loạn chức năng này thường gặp phải trong các trường hợp như hội chứng ruột kích thích (IBS).

>>> Để biết thêm về các bệnh lý đường tiêu hóa phổ biến, xem ngay bài viết: Các bệnh thường gặp ở tiêu hóa, nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Rối loạn tiêu hóa là gì?
Rối loạn tiêu hóa xảy ra khi quá trình tiêu hóa thức ăn gặp bất thường

Nhóm đối tượng có nguy cơ dễ bị rối loạn tiêu hóa

Rối loạn tiêu hóa là một vấn đề phổ biến không phân biệt độ tuổi và đối tượng. Tuy nhiên, có những nhóm nguy cơ đặc biệt cần được lưu ý, bao gồm:

  •  Trẻ em và thanh thiếu niên: Rối loạn chức năng tiêu hóa và rối loạn nhu động thường xảy ra ở nhóm tuổi từ sơ sinh đến 18 tuổi. Rối loạn tiêu hóa chức năng chiếm ít nhất 40-50% trong số các trường hợp, chủ yếu liên quan đến đau bụng.
  • Người cao tuổi: Lão hóa là yếu tố quan trọng gây ra sự suy giảm toàn diện và rối loạn hệ tiêu hóa ở người cao tuổi. Sự diễn ra mạnh mẽ của quá trình lão hóa là nguyên nhân chính gây ra rối loạn tiêu hóa thường gặp ở nhóm này.
  • Phụ nữ mang thai: Trong quá trình mang thai, tử cung có thể gây áp lực lên ruột và dạ dày, dẫn đến các vấn đề tiêu hóa. Sự biến đổi của nội tiết tố trong cơ thể cũng có thể góp phần vào việc gây ra các rối loạn như táo bón, khó tiêu…
  • Người tập luyện các môn thể thao đòi hỏi sức bền: Những người này thường phải đối mặt với tình trạng mất nước, ăn kiêng khắt khe, và rối loạn mạch máu do hoạt động vận động mạnh. Những yếu tố này có thể tác động tiêu cực lên hoạt động tiêu hóa.
  • Những người thường xuyên gặp căng thẳng, lo lắng và phiền muộn: Tình trạng tâm lý không ổn định và không thoải mái có thể gây rối loạn tiêu hóa. Mối liên kết giữa tâm trạng và hệ tiêu hóa là rất mạnh mẽ.
  • Những người mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường loại 2, đau nửa đầu, suy giáp: Những bệnh mãn tính này có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và gây ra các vấn đề liên quan đến rối loạn tiêu hóa.
Ai dễ bị rối loạn tiêu hóa
Người cao tuổi có nguy cơ cao bị rối loạn tiêu hóa do quá trình lão hóa

Dấu hiệu nhận biết hội chứng rối loạn tiêu hóa

Rối loạn tiêu hóa là một tình trạng thường thấy và có nhiều triệu chứng khác nhau, có thể ảnh hưởng đến nhiều phần khác nhau trong hệ tiêu hóa hoặc chỉ tác động đến một phần cụ thể. Dưới đây là những triệu chứng rối loạn tiêu hóa phổ biến mà bạn có thể gặp phải:

  • Chướng bụng: Cảm giác căng bụng và không thoải mái, đặc biệt sau khi ăn. Thức ăn không tiêu hóa hoàn toàn và gây sự tắc nghẽn trong hệ tiêu hóa.
  • Buồn nôn, nôn mửa: Những kích thích trong hệ tiêu hóa có thể gây cảm giác buồn nôn và nôn mửa.
  • Ợ hơi, ợ nóng: Rối loạn tại dạ dày và tá tràng thường gây ra các triệu chứng ợ hơi và ợ nóng. Nếu bạn thường xuyên gặp phải các triệu chứng này, có thể bạn đang gặp vấn đề về hệ tiêu hóa.
  • Đau bụng âm ỉ: Hầu hết những người bị rối loạn tiêu hóa đều mắc đau bụng. Cơn đau có thể xảy ra ở vùng bụng trên, dạ dày hoặc vùng bụng dưới. Ban đầu, đau nhẹ nhưng sau đó trở nên lan rộng và nặng hơn, đặc biệt sau khi ăn đồ cay, đồ chua hoặc khi bị ngộ độc thực phẩm.
  • Đại tiện bất thường: Các dấu hiệu bao gồm tiêu chảy, táo bón, và đại tiện nhiều lần trong ngày. Tất cả đều xuất phát từ sự rối loạn chức năng đào thải của hệ tiêu hóa. Tình trạng này kéo dài, đặc biệt là tiêu chảy, có thể gây mệt mỏi và suy nhược.
  • Chán ăn: Khi gặp vấn đề về tiêu hóa, bạn có thể cảm thấy đắng miệng và mất khẩu vị, không muốn ăn uống.

Những triệu chứng này thường đi kèm với rối loạn tiêu hóa và nhận biết chúng sẽ giúp bạn hiểu và đối phó với tình trạng này một cách hiệu quả, giúp cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bạn.

Triệu chứng của rối loạn tiêu hóa
Đau bụng là dấu hiệu đặc trưng của rối loạn tiêu hóa

Nguyên nhân dẫn đến hội chứng rối loạn tiêu hóa là gì?

Rối loạn tiêu hóa không phải là một bệnh lý nguy hiểm mà là hậu quả của một số nguyên nhân nhất định. Dưới đây là các nguyên nhân có thể gây rối loạn tiêu hóa như:

  • Viêm đại tràng: Đây là nguyên nhân hàng đầu gây ra rối loạn tiêu hóa. Có thể do lỵ amip, shigella và các tác nhân khác gây ra hội chứng ruột kích thích.
  • Bệnh lý liên quan đến dạ dày: Viêm dạ dày, loét dạ dày – tá tràng và các bệnh lý tương tự ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng.
  • Mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột: Hệ vi sinh vật đường ruột, bao gồm lợi khuẩn có vai trò quan trọng trong việc điều hòa quá trình tiêu hóa và lên men trong ruột. Mất cân bằng hệ vi sinh vật này dẫn đến rối loạn quá trình chuyển hóa thức ăn. Lạm dụng kháng sinh là một nguyên nhân thường gây rối loạn tiêu hóa ở trẻ em.
  • Chế độ ăn uống: Thức ăn và đồ uống không đảm bảo vệ sinh, chất lượng không tốt có thể gây rối loạn quá trình tiêu hóa. Ăn uống không đúng bữa, không điều độ cũng là một nguyên nhân gây ra tình trạng này.
  • Sử dụng nhiều thức uống có cồn: Đây là một nguyên nhân phổ biến ở người lớn. Rượu bia làm mất cân bằng pH dạ dày, làm giảm men tiêu hóa, gây ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa thức ăn.
Nguyên nhân gây rối loạn tiêu hóa
Uống nhiều rượu bia gây ảnh hưởng xấu đến đường tiêu hóa

Hội chứng rối loạn tiêu hóa có gây nguy hiểm không?

Rối loạn tiêu hóa có thể gây nguy hiểm nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời dễ dẫn đến các biến chứng như:

  • Nguy cơ bệnh cấp tính: Ngộ độc thực phẩm, viêm ruột thừa, thủng dạ dày.
  • Nguy cơ về các vấn đề đường ruột nguy hiểm: Viêm loét đại tràng, thiếu máu cục bộ đường ruột, ung thư.
  • Các bệnh lý tiêu hóa nguy hiểm và khẩn cấp: Tắc ruột, viêm ruột thừa, viêm tụy cấp

Đặc biệt, nếu gặp phải các triệu chứng nghiêm trọng, người bệnh cần liên hệ ngay với bác sĩ để được chẩn đoán chính xác. Các triệu chứng bao gồm:

  • Đau bụng dữ dội và liên tục
  • Nhịp tim nhanh
  • Huyết áp thấp
  • Vã mồ hôi, đầu óc mơ màng, không tỉnh táo
  • Vùng bụng bị sưng
  • Đau khi chạm nhẹ vào bụng

Cách điều trị hội chứng rối loạn tiêu hóa

  • Chế độ dinh dưỡng: Lựa chọn thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa, tránh thức ăn cay nóng, chua, giàu đạm và mỡ. Hãy ăn chín và uống nước sôi để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Tránh ăn quá nhiều thức ăn giàu xơ. Bổ sung tăng cường men tiêu hóa và thức uống hỗ trợ tiêu hóa.
  • Sử dụng thuốc: Chỉ sử dụng kháng sinh theo đúng liệu trình để điều trị viêm nhiễm đường tiêu hóa. Đến bệnh viện và nhờ bác sĩ kê đơn điều trị nếu bạn gặp các dấu hiệu nghiêm trọng.
  • Điều trị tại bệnh viện: Trong trường hợp rối loạn tiêu hóa nặng, hãy đến bệnh viện càng sớm càng tốt để được chăm sóc chuyên sâu. Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn là địa chỉ tin cậy để thăm khám khi bị rối loạn tiêu hóa. Tại đây bạn có thể được bác sĩ chỉ định truyền dịch để khắc phục tình trạng mất nước do nôn mửa hoặc tiêu chảy. Và hỗ trợ chăm sóc để nhanh chóng hồi phục sức khỏe sau rối loạn tiêu hóa.

>>> Để hiểu rõ hơn về quy trình khi khám tiêu hóa, đọc ngay bài viết sau: Quy trình khám tiêu hóa – Khám tiêu hóa nên lưu ý những gì?

Chế độ ăn khi rối loạn tiêu hóa
Xây dựng chế độ ăn lành mạnh, đủ dinh dưỡng tốt cho tiêu hóa

Một số cách phòng ngừa hội chứng rối loạn tiêu hóa hiệu quả

Xây dựng lối sống khoa học chính là giải pháp hiệu quả giúp duy trì sức khỏe tiêu hóa và ngăn ngừa rối loạn tiêu hóa. Áp dụng các lời khuyên dưới đây để có một hệ tiêu hóa khỏe mạnh:

  • Chế độ ăn uống: Ăn uống đủ chất và đảm bảo thực phẩm được chín và nước uống được sôi. Hạn chế thực phẩm gây kích thích hệ tiêu hóa và gây tiêu chảy. Bổ sung chất xơ và rau xanh cho người thường xuyên bị táo bón. Hạn chế sử dụng các thức uống chứa cồn như rượu bia.
  • Bổ sung men vi sinh và lợi khuẩn tốt để hỗ trợ sức khỏe đường ruột.
  • Thực hiện thói quen đi vệ sinh khoa học và đi vệ sinh mỗi ngày vào cùng một thời điểm.
  • Bổ sung các loại vitamin và khoáng chất để tăng cường sức đề kháng và chống lại các tác nhân gây rối loạn tiêu hóa.

Những thắc mắc thường gặp về hội chứng rối loạn tiêu hoá

Làm thế nào để phát hiện và chẩn đoán chính xác rối loạn tiêu hóa?

Để phát hiện và chẩn đoán rối loạn tiêu hóa, bác sĩ có thể sử dụng các phương pháp như kiểm tra sinh lý tiêu hóa, xét nghiệm máu, xét nghiệm phân và siêu âm.

Rối loạn tiêu hóa kéo dài bao lâu thì hết?

Thông thường, vấn đề về tiêu hóa có thể kéo dài từ 3 ngày đến 1 tuần hoặc thậm chí còn lâu hơn, tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Dựa vào triệu chứng cụ thể để có biện pháp điều trị sớm rối loạn tiêu hóa.

Rối loạn tiêu hóa kéo dài có sao không?

Theo các chuyên gia, thông thường rối loạn tiêu hóa có thể được chữa khỏi và không gây nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu rối loạn tiêu hóa kéo dài có thể gây chán ăn và mệt mỏi dẫn đến suy nhược cơ thể. Đặc biệt, trong những trường hợp rối loạn tiêu hóa kéo dài và gây mất nước mà không được bù điện giải có thể gây nguy hiểm tính mạng.

Như vậy bài viết trên đã tổng hợp tất cả các thông tin cần thiết về rối loạn tiêu hóa và các biến chứng nguy hiểm. Nếu thấy các dấu hiệu bất thường về đường tiêu hóa hãy liên hệ ngay với bác sĩ để sớm có biện pháp điều trị hiệu quả.
Thông tin liên hệ Tai Mũi Họng Sài Gòn

Hotline: (028) 38 213 456

Website: https://taimuihongsg.com

Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Search

+