Thuốc tránh thai khẩn cấp – những thông tin cần biết

Hiện tượng thụ thai:

Mỗi tháng 1 trong 2 buồng trứng có hiện tượng phóng noãn hay rụng trứng. Trứng được đẩy vào vòi trứng. Nếu gặp tinh trùng từ âm đạo lên sẽ thụ tinh, thường ở 1/3 ngoài vòi trứng. Hợp tử trứng và tinh trùng vừa nhân đôi tế bào, vừa di chuyển vào buồng tử cung. Vào đến buồng tử cung, phôi bào sẽ cấy vào nội mạc tử cung đã được chuẩn bị (dầy lên) và phát triển dần thành bào thai. Nếu không có thai, 14 ngày sau khi rụng trứng niêm mạc tử cung sẽ bị bong tróc ra. Và gây hiện tượng chảy máu, gọi là hành kinh. Trứng không thụ tinh sẽ bị đẩy ra ngoài theo máu kinh.

Tránh thai khẩn cấp:

• Là các biện pháp được sử dung sau khi giao hợp không được bảo vệ, nhằm làm giảm tỉ lệ có thai ngoài ý muốn.
• Đây là biện pháp không có hiệu quả tránh thai cao như các biện pháp tránh thai chủ động hiện đại khác

Khi nào dùng thuốc viên tránh thai khẩn cấp?

• Khi bị xâm hại hoặc cưỡng bức tình dục mà không được bảo vệ bằng 1 biện pháp tránh thai hiệu quả
• Khi quan hệ tình dục mà không sử dụng biện pháp tránh thai nào
• Khi sử dụng thất bại hoặc sử dụng không đúng cách 1 BPTT như:
• Quên uống thuốc tránh thai loại kết hợp từ 3 viên trở lên.
• Uống thuốc tránh thai đơn thuần muộn hơn 3 giờ
• Tiêm thuốc tránh thai đơn thuần muộn hơn 2 tuần
• Rơi tuột vòng tránh thai/que cấy tránh thai/miếng dán tránh thai…
• Đặt thuốc diệt tinh trùng thất bại (rơi thuốc/film tan chảy trước khi giao hợp/ không đủ thời gian qui định…)
• Áp dụng PP Ogino-Knauss không đúng
• Sử dụng bao cao su không đúng cách hoặc bao cao su bị tuột hoặc rách

Thuốc ngừa thai khẩn cấp hoạt động như thế nào?

Thuốc tác dụng ngừa thai bằng cách:

• Ngăn chặn sự rụng trứng
• Ngăn chặn sự thụ tinh
• Ngăn chặn sự làm tổ của phôi.

Dùng viên thuốc tránh thai khẩn cấp như thế nào để có hiệu quả cao?

• Uống càng sớm càng tốt ngay trước hoặc sau khi giao hợp, tối đa 5 ngày sau lần quan hệ không được bảo vệ
  • Loại hàm lượng 1,50mg levonorgestrel: uống 1viên duy nhất.
  • Loại hàm lượng 0,75mg levonorgestrel:
• Uống viên thứ nhất càng sớm càng tốt sau giao hợp, trong vòng 72 giờ.
• Uống viên thứ hai sau đó 12 giờ.
• Hoặc uống một lúc 2 viên.

Phải sử dụng 1 biện pháp tránh thai có hiệu quả (thuốc viên tránh thai phối hợp, tiêm hoặc cấy thuốc tránh thai, bao cao su, đặt vòng tránh thai…) ngay sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp thì mới có hiệu quả

Phải làm gì nếu bị nôn sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp?

• Nếu nôn trong vòng 2 giờ sau khi uống thuốc: Uống lại liều thuốc càng sớm càng tốt (có thể uống thuốc chông nôn trước khi uống liều này).
• Có thể đặt vào âm đạo, hoặc dùng biện pháp khác (đặt vòng) nếu vẫn tiếp tục nôn

Hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp?

• Thuốc hiệu quả 52 – 94%
• Hiệu quả càng giảm khi dùng càng muộn, hoặc dùng nhiều lần trong 1 chu kỳ.
• Thuốc chỉ hiệu quả trong lần giao hợp đó, vì vậy phải sử dụng thêm 1 biện pháp tránh thai có hiệu quả khác ngay sau đó.

Nếu có quan hệ tình dục trước hôn nhân, tốt nhất nên sử dụng biện pháp tránh thai nào?

• Nên dùng bao cao su (đúng cách), vì vừa có tác dụng ngừa thai, vừa có tác dụng phòng nhiễm khuẩn qua đường tình dục.
• Ngoài ra có thể dùng thuốc tránh thai kết hợp, uống hàng ngày hoặc cấy que tránh thai.

Một số lưu ý khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp:

• Không nên dùng thuốc tránh thai khẩn cấp như 1 biện pháp tránh thai thường xuyên không vì hiệu quả thấp, không ổn định.
• Dễ gặp tác dụng phụ hơn thuốc viên kết hợp như: ra huyết âm đạo rỉ rã, thấm giọt, buồn nôn, nôn, căng ngực, nhức đầu, chóng mặt…
• Tránh thai khẩn cấp, đặc biệt khi dùng thuốc viên, có hiệu quả không ổn định. Vì vậy cần theo dõi ngày kinh của chu kỳ sau, phát hiện có thai sớm nếu vỡ kế hoạch, để có thể giải quyết sớm.
• Thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là thuốc phá thai vì thuốc không có tác dụng khi phôi đã làm tổ vào niêm mạc tử cung.
• Ngoài thuốc nội tiết, có thể đặt dụng cụ tử cung (vòng tránh thai) có đồng trong vòng 5 ngày sau giao hợp không được bảo vệ để tránh thai khẩn cấp.

Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Sản của Phòng khám Đa khoa Quốc tế Sài Gòn với nhiều năm kinh ngiệm, tận tâm – là nơi gửi gắm niềm tin cho chị em phụ nữ.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

• Christoph Keck, Clemens Tempfer – Contraception
• Newsweek
• http://suckhoesinhsan.org/index.php?option=com_content&view=category&id=240&Itemid=631 

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Khám sức khỏe tiền sinh sản là khám gì? Cần chuẩn bị gì khi đi khám?

Phương pháp tầm soát ung thư cổ tử cung và quy trình kiểm tra chi tiết

7 Triệu chứng ung thư vú cần cảnh giác các chị em không nên bỏ qua

U xơ tử cung