Viêm họng do trào ngược dạ dày – Cách điều trị hiệu quả tại nhà
Trào ngược dạ dày gây viêm họng là bệnh lý ngày càng phổ biến trong giai đoạn hiện nay do chế độ ăn uống, nghỉ ngơi thiếu khoa học của xã hội hiện đại. Vậy phương pháp nào điều trị hiệu quả căn bệnh này và làm cách nào để phòng ngừa bệnh lý này. Bài viết ngắn dưới đây sẽ giúp giải đáp các thắc mắc thường gặp về viêm họng do trào ngược dạ dày.
Trào ngược dạ dày gây viêm họng là gì?
Trào ngược dạ dày gây viêm họng là bệnh lý xuất hiện khi dịch vị trong dạ dày trào ngược lên thực quản thông qua cơ thắt thực quản dưới (LES – Lower Esophageal Sphincter) và sau đó trào lên họng, thanh quản thông qua cơ thắt thực quản trên (UES – Upper Esophageal Sphincter), từ đó phần acid từ dịch vị sẽ gây tổn thương vùng hầu họng, gây ra tình trạng viêm họng.
Theo thống kê, khoảng 70% các trường hợp bị trào ngược dạ dày thực quản (GERD – Gastroesophageal Reflux Disease ) sẽ gây ra thêm biến chứng là viêm họng và các vấn đề liên quan khác tới họng. Ngoài ra, nếu không được chữa trị đúng cách sẽ viêm họng bình thường sẽ trở thành viêm họng hạt (viêm họng có thể gây mãn tính), lúc này việc chữa trị sẽ khó khăn hơn và dễ tái phát.
>>> Tìm hiểu thêm về trào ngược dạ dày thực quản qua bài viết trào ngược dạ dày thực quản axit, nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
Lý do tại sao trào ngược dạ dày gây viêm họng
Cơ thắt thực quản (cả LES lẫn UES) làm nhiệm vụ ngăn chặn dòng chảy ngược dịch vị dạ dày từ dạ dày lên thực quản và từ thực quản lên vòm hầu họng. Vì một nguyên nhân nào đó, phần hoạt động của LES và UES đóng mở bất thường, phần dịch vị chứa acid HCL tương đối đậm đặc (khoảng 150m Mol/ lít và tạo ra môi trường acid có độ PH từ 1,5 – 2,5). Vì vậy, lượng acid này có khả năng ăn mòn cao, khi tiếp xúc vùng hầu họng có thể làm tổn thương niêm mạc họng, gây ngứa, đau rát, sưng và viêm viêm họng.
>>> Tìm hiểu thêm về viêm họng do trào ngược dạ dày qua tài liệu sau
Nguồn: Vol. 16 No. 12 (2022): Pakistan Journal of Medical & Health Sciences
Cách nhận diện viêm họng do trào ngược dạ dày thực quản với viêm họng bình thường
Trào ngược dạ dày gây viêm họng và viêm họng bình thường có những triệu chứng tương tự nhau như: cảm giác ngứa, rát vùng họng, nuốt vào bị đau, thi thoảng bị ho … Ngoài các triệu chứng trên, viêm họng do trào ngược dạ dày xuất hiện một số triệu chứng điển hình như:
- Nóng rát ở ngực
- Cảm giác cồn cào ruột gan
- Ăn không tiêu, đầy hơi dẫn tới ngủ không ngon.
- Hay ợ chua và ợ nóng. Đây là triệu chứng điển hình nhất của trào ngược dạ dày thực quản. Thế nên nếu người bệnh vừa đau họng vừa bị triệu chứng này thì rất có thể đã bị bệnh trào ngược dạ dày gây viêm họng.
- Bệnh tái phát nhiều lần dù đã làm vệ sinh họng, răng miệng thường xuyên vì nguyên nhân là nội sinh từ trào ngược chứ không phải do nguyên nhân ngoại sinh và sẽ được loại bỏ khi đảm bảo vệ sinh khu vực hầu họng và răng miệng.
PPI test (Thuốc ức chế bơm proton): Bệnh nhân nghi ngờ GERD được chỉ định PPI liều tiêu chuẩn trong 1 tuần đánh giá đáp ứng lâm sàng. Test dương tính khi triệu chứng lâm sàng cải thiện hoàng toàn. PPI test trong chẩn đoán GERD có độ nhạy 95-98%, độ đặc hiệu khoảng 40%.
>>> Ợ nóng, ợ chua cũng là dấu hiệu điển hình của bệnh viêm dạ dày, xem thêm bài viết về bị viêm dạ dày, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Cách điều trị hiệu quả bệnh viêm họng do trào ngược dạ dày
Điều trị nội khoa tại nhà
- Trị theo triệu chứng: Phương pháp này chỉ có tác dụng làm giảm triệu chứng khó chịu gây ra bởi trào ngược dạ dày gây viêm họng như: ngứa, đau rát vùng họng, ho … Tùy vào bệnh sử thì bệnh nhân sẽ được chỉ định uống theo các triệu chứng.
- Trị theo nguyên nhân gây trào ngược dạ dày: Đây là phương pháp điều trị nhằm chữa dứt điểm từ nguyên nhân chính gây ra viêm họng. Việc phối hợp giữa các loại thuốc như sau:
- Thuốc kháng acid: Các hoạt chất trong nhóm thuốc kháng acid bao gồm magie hidroxit, sodium bicarbonate, canxi carbonate, aluminium hydroxide,… Thuốc có tác dụng kiềm hóa môi trường trong dạ dày, giảm triệu chứng khó chịu trong dạ dày.
- Thuốc ức chế thụ thể Histamin H2: Sử dụng các nhóm thuốc ức chế Histamin nhằm ngăn việc tiết dịch vị (pepsin) qua trung gian H2. Các nhóm thuốc này bao gồm: famotidine, cimetidine, ranitidine, nizatidine …
- Thuốc ức chế bơm proton: Thuốc này trực tiếp giúp làm khả năng sản xuất acid trong dạ dày nên sẽ ngăn chặn việc acid tiếp tục gây ra tổn thương cho niêm mạc. Từ đó, vấn đề đau họng sẽ được cải thiện dần dần.
Khám và điều trị tại bệnh viện, phòng khám
Việc phát hiện chính xác nguyên nhân gây ra viêm họng từ đâu rất quan trọng trong việc chữa trị bệnh lý vì nếu không điều trị từ lý do khởi phát thì hiện tượng đau họng sẽ khó có thể chữa trị dứt điểm, gây khó khăn trong sinh hoạt và có nguy cơ biến chứng thành các bệnh nguy hiểm hơn. Chính vì vậy, việc thăm khám, điều trị tại các bệnh viện, phòng khám uy tín rất quan trọng nhằm tìm ra đúng vấn đề gặp phải, giúp cho việc chữa trị nhanh chóng và đạt hiệu quả cao
- Khai thác bệnh sử và tiền sử gia đình: Trong quá trình khai thác bệnh sử và tiền sử gia đình, các bác sĩ có thể phát hiện ra các triệu chứng khác với viêm họng thông thường như: nóng rát ở ngực, ợ chua nhiều lần … từ đó phán đoán được phần nào nguyên nhân bệnh
- Nội soi họng và nội soi dạ dày: Sau khi có nghi vấn từ việc khai thác bệnh sử và tiền sử, các bác sĩ sẽ tiến hành nội soi họng để xem xét tổn thương ở vùng hầu họng và nội soi không đau dạ dày nhằm phát hiện chính xác nguyên nhân viêm họng do trào ngược. Trong quá trình nội soi dạ dày, nếu phát hiện ra các dấu hiệu tổn thương, loét hoặc polyp vùng dạ dày thì rất có thể người bệnh đã bị trào ngược dạ dày gây viêm họng.
- Điều trị nội khoa theo hướng dẫn của bác sĩ: Sau khi nội soi và tìm ra được nguyên nhân của bệnh, bác sĩ sẽ cho thuốc để bệnh nhân uống và theo dõi.
- Phẫu thuật: việc điều trị bằng thuốc cũng gây ra tác dụng phụ như: giảm lượng acid tiết ra trong dạ dày làm giảm khả năng tiêu hóa thức ăn, khiến cơ thắt thực quản mới ( LES) lại bị tác động nhiều và gây ra trào ngược thực quản trở lại. Vì vậy, phẫu thuật được lựa chọn để điều trị hiệu quả và triệt để bệnh lý này. Việc phẫu thuật là tạo ra một LES mới nhằm ngăn chặn triệt để việc trào dịch vị lên vùng thực quản, tránh được tác động của dịch vị lên vùng hầu họng.
Biến chứng của trào ngược dạ dày thực quản nếu không điều trị kịp thời
- Viêm thực quản: đây là biến chứng thường gặp nhất của trào ngược dạ dày gây viêm họng. Acid từ dịch vị trào lên thực quản có thể gây tổn thương niêm mạc lót lòng ở khu vực này, từ đó gây ra viêm, sưng thực quản.
- Chít hẹp thực quản: Các phần mô ở thực quản bị tổn thương và sau đó biến thành sẹo do bị trào ngược, từ đó gây ra vấn đề chít hẹp thực quản khiến người bệnh bị cản trở khi nuốt thức ăn.
- Barrett thực quản: Các tế bào trong niêm mạc thực quản bị tổn thương do dịch vị dạ dày sẽ thay đổi để trở thành các tế bào loạn sản. Biến chứng này hiếm gặp nhưng là biểu hiện của tiền ung thư thực quản
- Ung thư thực quản: đây là biến chứng nguy hiểm nhất của trào ngược dạ dày (GERD), là loại ung thư gây tử vong đứng thứ 6 trên toàn thế giới. Khi bị Barrett thực quản thì nguy cơ ung thư thực quản gấp 30 lần so với người bình thường.
>>> Bên cạnh trào ngược dạ dày, còn có nhiều bệnh thường gặp về dạ dày khác, bạn có thể đọc thêm qua bài viết các bệnh về bao tử hiện nay và cách phòng ngừa
Phương pháp phòng ngừa viêm họng do trào ngược dạ dày
- Chia nhỏ bữa ăn: việc ăn ít bữa và mỗi bữa ăn nhiều thức ăn sẽ làm dạ dày giãn nhiều ra khiến áp lực lên cơ thắt thực quản dưới tăng, từ đó dễ gây ra tình trạng trào ngược dạ dày thực quản. Chia nhỏ bữa ăn sẽ giúp hạn chế được tình trạng này.
- Tránh hoặc ăn ít thức ăn cay, nóng, thực phẩm chiên dầu và thực phẩm có đường. Ngoài ra, một số đồ uống có thể làm cho tình trạng GERD nghiêm trọng hơn như: nước cam, bưởi, chanh đồ uống có ga …
- Tránh nằm ngay sau ăn: Tư thế nằm thẳng có thể khiến dịch vị dạ dày trào ngược lên thực quản khi thức ăn chưa kịp tiêu hết.
- Duy trì cân nặng hợp lý: tình trạng thừa cân gây tăng áp lực vùng bụng, khiến dịch vị dạ dày tác động nhiều lên cơ thắt thực quản dưới và dễ gây ra trào ngược dạ dày thực quản
- Không mặc quần áo chật quanh khu vực bụng: tương tự như việc ăn no, việc mặc quần áo chật cũng khiến tác động đến LES và có thể gây ra trào ngược dạ dày.
- Không hút thuốc lá: trong khói thuốc lá có chứa chất Nicotine, đây là một loại chất có khả năng làm giãn cơ thắt thực quản và kích thích sản xuất dịch vị. Điều này vừa gây ra trào ngược dạ dày, vừa làm cho bệnh lý có thể trầm trọng hơn.
>>> Có thể bạn quan tâm: Bị đau dạ dày, nguyên nhân, triệu chứng và cách trị hiệu quả
>>> Xem chi tiết về trào ngược dạ dày qua video sau
Một số thắc mắc về vấn đề viêm họng do trào ngược dạ dày
Viêm họng do trào ngược dạ dày có nguy hiểm không
Phải khẳng định rằng bệnh lý này nguy hiểm vì khó có thể biết đích xác nguyên nhân của bệnh nếu không tiến hành nội soi dạ dày nên việc chữa trị dứt điểm rất khó khăn và từ đó gây ra những biến chứng nguy hiểm cho dạ dày, thực quản như: viêm thực quản, barrett thực quản … và nghiêm trọng nhất là ung thư thực quản, loại ung thư có nguy cơ tử vong đứng thứ 9 trên thế giới và đứng thứ 6 ở Việt Nam.
Trào ngược dạ dày gây viêm họng có phải là bệnh phổ biến không
Nguyên nhân của bệnh lý này là từ rối loạn tiết dịch vị dạ dày, đây là vấn đề rất thường xuyên gặp ở những người trẻ trong thời đại hiện nay do chế độ ăn uống, nghỉ ngơi không hợp lý, thường xuyên bị ảnh hưởng căng thẳng bởi công việc, cuộc sống. Vì vậy, viêm họng do trào ngược dạ dày ngày càng có xu hướng gia tăng và phổ biến, đặc biệt ở độ tuổi thanh thiếu niên.
Điều trị viêm họng do trào ngược dạ dày ở đâu uy tín tại TPHCM
Để điều trị viêm họng do trào ngược dạ dày triệt để thì cần phải làm cả các phương pháp cận lâm sàng của Tai Mũi Họng lẫn Tiêu Hóa vì đây là bệnh có nguyên nhân xuất phát từ dạ dày. Thế nên, việc chọn bệnh viện, phòng khám đa khoa có đội ngũ bác sĩ và hệ thống máy móc phù hợp rất quan trọng trong việc tìm ra bệnh nhằm đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả và triệt để.
Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn được thành lập từ 2010 với đầy đủ các chuyên khoa bao gồm cả: khám Tai Mũi Họng & Tiêu Hóa sẽ giúp tìm ra đúng căn nguyên của bệnh từ bệnh sử và cận lâm sàng, từ đó giúp điều trị hữu hiệu bệnh lý, tránh những biến chứng nguy hiểm có thể gặp phải, ảnh hưởng lớn tới sức khỏe của người bệnh.
Trên đây là toàn bộ các thông tin liên quan đến tình trạng trào ngược dạ dày gây viêm họng từ nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị. Hy vọng khi đọc người bệnh sẽ có nhiều kiến thức hữu ích để chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe, hạn chế các biến chứng nguy hiểm về sau.
Hotline: (028) 38 213 456
Website: https://taimuihongsg.com
Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/