Bệnh trào ngược dạ dày thực quản nguy hiểm không? Điều trị dứt điểm
Trào ngược dạ dày thực quản đang là bệnh lý tiêu hóa phổ biến và ngày càng có xu hướng trẻ hóa ở Việt Nam. Căn bệnh này không chỉ ảnh hưởng đến thể trạng mà còn gây gián đoạn sinh hoạt. Đọc bài viết dưới đây, tham vấn chuyên môn bởi BS. Mai Thị Diệu Trinh – Bác sĩ Khoa Tiêu hóa, Phòng khám Đa khoa Quốc tế Sài Gòn để giải đáp thắc mắc về căn bệnh này…
Tìm hiểu về bệnh Trào ngược dạ dày thực quản
Trào ngược dạ dày thực quản có tên khoa học là Gastroesophageal Reflux Disease (GERD) còn được gọi là trào ngược dạ dày hay trào ngược axit. Tình trạng này phát sinh do axit dạ dày liên tục bị đẩy ngược lên vùng thực quản. Axit tiêu hóa trong dịch vị này sẽ khiến niêm mạc thực quản bị kích ứng, bị viêm, dẫn đến cảm giác nóng rát.
Hầu hết bệnh nhân có thể kiểm soát tình trạng GERD bằng cách điều chỉnh chế độ ăn uống và xây dựng thói quen sinh hoạt lành mạnh. Ngoài ra, một số loại thuốc không kê đơn cũng có thể hỗ trợ giảm triệu chứng. Với người bệnh nặng thì có thể cần đến sự can thiệp y tế. Một số biện pháp điều trị có thể được áp dụng tùy vào mức độ bệnh. Việc dùng thuốc theo chỉ định giúp kiểm soát triệu chứng hiệu quả.Bác sĩ sẽ cân nhắc can thiệp phẫu thuật khi bệnh tiến triển nặng. Mục tiêu là kiểm soát bệnh tốt hơn và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
>>> Bên cạnh GERD, còn các bệnh về dạ dày khác mà bạn không nên lơ là, xem ngay bài viết sau để biết thêm chi tiết các bệnh dạ dày thường gặp: Các bệnh về dạ dày thường gặp và những điểm quan trọng cần lưu ý

Các yếu tố gây ra bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
GERD là khi axit dạ dày liên tục trào ngược lên thực quản, gây nóng rát và khó chịu. Cơ ở đáy thực quản mở ra theo phản xạ để đưa thức ăn xuống dưới. Sau đó, nó đóng lại nhằm ngăn dịch tiêu hóa chảy ngược. Khi cơ này mất kiểm soát, axit từ dạ dày dễ dàng chảy ngược vào thực quản. Điều này là nguyên nhân chính gây ợ nóng kéo dài, ảnh hưởng tiêu cực đến sinh hoạt.
Sự tiếp xúc liên tục với axit có thể khiến thực quản bị kích ứng và viêm. Theo thời gian, tình trạng viêm có thể gây tổn thương thực quản và làm tăng nguy cơ chảy máu. Nó cũng có thể dẫn đến hẹp thực quản hoặc thực quản Barrett. Đây là một dạng biến đổi tiền ung thư, có khả năng tiến triển thành ung thư thực quản nếu không được kiểm soát kịp thời.
Nguy cơ mắc GERD có thể cao hơn nếu bạn gặp phải các yếu tố sau:
- Thừa cân, béo phì
- Thoát vị hoành
- Phụ nữ mang thai
- Hút thuốc lá
- Khô miệng
- Hen suyễn
- Bệnh tiểu đường
- Một số bệnh như xơ cứng bì làm yếu cơ thực quản
- Chậm làm trống dạ dày, khiến thức ăn và axit tồn đọng lâu hơn trong dạ dày.
>>> Viêm dạ dày làm tăng áp lực trong dạ dày gây ra hiện tượng trào ngược. Đừng bỏ qua thông tin quan trọng về viêm dạ dày! Nguyên nhân gây ra, cách nhận biết và điều trị bệnh.
Trào ngược dạ dày thường gặp ở nhóm người nào?
Tất cả các độ tuổi từ trẻ sơ sinh, người lớn và người già đều có thể bị trào ngược dạ dày. Dù bất kỳ ai cũng có thể mắc, nhưng những nhóm sau dễ bị hơn:
- Béo phì làm bụng bị chèn ép, dễ gây rối loạn tiêu hóa.
- Giai đoạn cuối thai kỳ ở mẹ bầu.
- Người đang sử dụng thuốc điều trị hen, đau nhức, rối loạn tâm thần… có thể dễ gặp vấn đề tiêu hóa.
- Các tình trạng như thoát vị cơ hoành hay liệt dạ dày có thể làm tăng nguy cơ trào ngược.
- Những người có thói quen hút thuốc lá hoặc sống trong môi trường nhiều khói thuốc lá. Khi hít phải khói thuốc, các chất hại có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày.
- Người trẻ thường xuyên căng thẳng, stress.
- Chế độ ăn uống không điều độ và lối sống thiếu khoa học như thức khuya, ăn đồ cay nóng… dễ gây hại cho dạ dày.
Đối với trẻ sơ sinh
Ở trẻ sơ sinh có thể gặp một số yếu tố bẩm sinh gây khò khè, nôn trớ, khó nuốt. Hầu hết các triệu chứng trên sẽ giảm hoặc biến mất hoàn toàn sau khi trẻ lớn lên. Tuy nhiên đối với những trẻ thường xuyên gặp tình trạng này thì cần đưa trẻ tới bác sĩ để được thăm khám và can thiệp kịp thời.
Triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
GERD thường khó nhận ra vì triệu chứng không đặc hiệu. Triệu chứng bệnh dễ bị nhầm lẫn với nhiều tình trạng sức khỏe khác. Tuy nhiên, hãy cẩn trọng nếu bạn thường xuyên gặp các dấu hiệu bệnh dưới đây.
Dấu hiệu trào ngược dạ dày thực quản thường gặp:
- Cảm giác ợ hơi xuất hiện thường xuyên, ngay cả lúc đói.
- Nóng rát lan lên cổ họng và chua miệng là triệu chứng phổ biến của ợ nóng.
- Vào ban đêm, người bệnh dễ cảm thấy vị chua bất ngờ trong cổ do dịch dạ dày trào ngược.
- Nằm ngay sau khi ăn no, nhất là không gối cao đầu, có thể gây buồn nôn.
- Cảm giác bỏng rát ở ngực dễ khiến người bệnh lo lắng nhầm với vấn đề về tim.
Cổ họng bị vướng, khó nuốt, đồng thời nước bọt tiết ra nhiều hơn bình thường.

Trào ngược vào buổi tối có thể khiến người bệnh khó chịu với những dấu hiệu sau:
- Tình trạng ho dai dẳng, khó dứt.
- Viêm thanh quản.
- Bệnh hen có thể tái phát hoặc trở nên nghiêm trọng hơn.
- Giấc ngủ bị gián đoạn, thức giấc do cảm giác nghẹt thở hoặc khó chịu.
Khi dấu hiệu bệnh lặp lại thường xuyên và có xu hướng nghiêm trọng, bạn nên gặp bác sĩ. Trường hợp đã uống thuốc dạ dày thường xuyên (trên 2 lần/tuần) nhưng không thấy đỡ, nên đi khám.
Khi các triệu chứng đi kèm khó thở, đau lan hay chóng mặt xuất hiện, hãy coi chừng dấu hiệu nguy hiểm. Những dấu hiệu này không chỉ liên quan đến trào ngược dạ dày thực quản. Chúng cũng có thể là dấu hiệu của nhồi máu cơ tim, cần được xử lý kịp thời.
>>> Đau dạ dày thường do đâu? Nhận biết và điều trị sớm tránh biến chứng
Trào ngược dạ dày thực quản để lại biến chứng nào? Có nguy hiểm không?
Bị trào ngược dạ dày thực quản có đáng lo không? Nhiều người chưa nhận thức rõ mức độ nguy hiểm của bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Điều này dẫn đến tâm lý chủ quan và không điều trị kịp thời. Biến chứng từ trào ngược dạ dày kéo dài có thể rất nghiêm trọng, trong đó có ung thư thực quản. Do đó, nếu bạn xuất hiện các triệu chứng trào ngược, hãy chủ động theo dõi và thăm khám kịp thời để tránh các biến chứng khó lường.
Trào ngược dạ dày kéo dài gây ra nhiều bệnh lý tiêu hóa như:
- Khoảng 50% bệnh nhân GERD mắc viêm thực quản – biến chứng phổ biến, cần nội soi để chẩn đoán. Các triệu chứng như ợ trớ, nghẹn, tăng tiết nước bọt dễ gây nhầm lẫn với GERD.
- Trào ngược dạ dày kéo dài chính là thủ phạm gây hẹp thực quản. Axit liên tục bào mòn niêm mạc, dẫn đến viêm mãn tính. Tổn thương lặp lại hình thành mô sẹo, thu hẹp thực quản, gây khó nuốt và tiềm ẩn biến chứng như Barrett thực quản.
-
Thực quản Barrett: Biến chứng nguy hiểm ở 8-15% người GERD mạn. Niêm mạc thực quản bất thường, tăng nguy cơ ung thư tuyến, dù thường không triệu chứng. Cần nội soi, sinh thiết và theo dõi định kỳ.
-
Người trên 50 tuổi có nguy cơ cao mắc ung thư tuyến thực quản – một bệnh lý có tỷ lệ tử vong lớn. Giai đoạn đầu ít triệu chứng, nhưng khi tiến triển có thể gây đau vùng ngực, giọng khàn và sụt cân không rõ nguyên do.
>>> Trào ngược dạ dày. Xem ngay nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị hiệu quả.

Phương pháp chẩn đoán
Chẩn đoán GERD thường dựa vào các kỹ thuật sau:
- Dựa vào các triệu chứng đặc trưng, bác sĩ có thể xác định trào ngược dạ dày thực quản. Đặc biệt, ợ nóng thường xuyên, ợ chua, đau tức ngực, nuốt khó hoặc ho kéo dài là những biểu hiện quan trọng.
- Phương pháp đo pH 24 giờ giúp đánh giá mức độ trào ngược axit một cách chính xác. Bác sĩ có thể lựa chọn sử dụng một trong hai loại thiết bị. Cách thứ nhất là luồn một ống nhỏ từ mũi xuống thực quản, gắn với thiết bị ghi dữ liệu đeo bên ngoài trong 24 giờ. Hai là cảm biến siêu nhỏ, được gắn vào thành thực quản trong quá trình nội soi. Thiết bị này thu thập thông tin và truyền tín hiệu đến bộ phận theo dõi bên ngoài. Sau khoảng 48 giờ, cảm biến tự động tách ra và được đào thải qua hệ tiêu hóa. Trước khi kiểm tra, bác sĩ có thể hướng dẫn người bệnh ngưng thuốc để tránh ảnh hưởng đến kết quả.
Bệnh nhân GERD được chỉ định thêm các xét nghiệm trước khi phẫu thuật
- Chụp X-quang bari đường tiêu hóa dùng chất cản quang, giúp bác sĩ quan sát rõ thực quản, dạ dày, tá tràng. Kỹ thuật này giúp phát hiện hẹp, viêm loét, trào ngược nghiêm trọng.
- Nội soi là công cụ chẩn đoán mạnh mẽ. Với ống mềm linh hoạt, bác sĩ có thể trực tiếp quan sát thực quản và dạ dày, phát hiện sớm viêm nhiễm, tổn thương, hay Barrett thực quản. Kỹ thuật nội soi này còn cho phép lấy mẫu mô sinh thiết, giúp chẩn đoán chính xác tiền ung thư cùng nhiều bệnh lý khác.
Bác sĩ dùng kỹ thuật này để kiểm tra co bóp và áp lực thực quản, xem có đẩy thức ăn xuống dạ dày hiệu quả không. Một ống thông nhỏ đưa qua mũi sẽ đo áp lực và ghi nhận cử động cơ tại đây.

Phương pháp điều trị
Phác đồ điều trị bằng thuốc
Theo thống kê cho thấy trào ngược dạ dày thực quản là căn bệnh có tỉ lệ tái phát rất cao. Thông thường có khoảng 70% số bệnh nhân bị tái phát lại nhiều lần trong một năm. Do đó các bác sĩ cần dựa vào từng giai đoạn của bệnh để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Nếu được chẩn đoán GERD, bệnh nhân có thể được bác sĩ kê đơn các thuốc điều trị cụ thể dưới đây:
– Thuốc kháng H2 – hỗ trợ kiểm soát axit dạ dày
– Thuốc PPI – làm chậm quá trình tạo axit trong dạ dày ở cấp độ tế bào
– Thuốc giúp tăng lực co cơ vòng ngăn axit từ dạ dày trào lên
Không tự ý sử dụng các bài thuốc nam gia truyền không rõ nguồn gốc, được quảng cáo tràn lan trên mạng. Một số loại thảo dược có khả năng giúp hỗ trợ làm giảm các triệu chứng trào ngược. Tuy nhiên, thuốc có thể gây dị ứng ở người mẫn cảm hoặc làm giảm hiệu quả khi dùng chung với thuốc khác. Do đó, người bệnh nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc kê đơn hoặc thảo dược phối hợp.
Phương pháp ngoại khoa (phẫu thuật)
Phẫu thuật được xem xét khi điều trị nội khoa không hiệu quả hoặc bệnh nhân không mong muốn dùng thuốc trong thời gian dài. Các phương pháp bao gồm:
- Phẫu thuật củng cố cơ vòng thực quản dưới, chặn đứng axit trào ngược từ dạ dày. Bác sĩ sẽ dùng phần trên dạ dày quấn quanh đoạn cuối thực quản để tăng áp lực giữ cơ vòng đóng kín. Phẫu thuật nội soi với 3-4 vết mổ nhỏ trên bụng giúp giảm đau và tăng tốc quá trình phục hồi.
- Phẫu thuật đặt vòng Linx – Siết chặt cơ vòng thực quản dưới. Vòng Linx là dải nam châm nhỏ bọc quanh điểm nối giữa dạ dày và thực quản. Nam châm tạo lực hút nhẹ giúp khép kín thực quản, hạn chế axit trào ngược. Dù tạo lực giữ, thiết bị vẫn linh hoạt để thức ăn đi xuống dạ dày dễ dàng. Sản phẩm đã được FDA Mỹ chứng nhận về độ an toàn và hiệu quả. Các nghiên cứu ban đầu cho thấy hiệu quả tích cực trong điều trị GERD.
Hiện nay, việc điều trị trào ngược dạ dày thực quản không quá phức tạp. Quan trọng hơn hết, bệnh nhân nên gặp bác sĩ chuyên khoa và tuân thủ đúng phác đồ đã được chỉ định. Điều này giúp kiểm soát bệnh hiệu quả và phòng ngừa biến chứng.
Phòng ngừa bệnh hiệu quả
Thay đổi thói quen ăn uống và lối sống là cách giúp hạn chế nguy cơ bị trào ngược dạ dày thực quản. Duy trì tinh thần thoải mái, giảm căng thẳng stress và kiểm soát cân nặng rất quan trọng.
Cân nhắc thay đổi theo các gợi ý sau để hạn chế trào ngược:
- Duy trì cân nặng hợp lý: Nếu đang có cân nặng ổn định, hãy duy trì thói quen tập luyện thể dục thường. xuyên. Việc giảm cân nên được thực hiện từ từ (0,5–1kg/tuần) nếu bạn đang ở tình trạng thừa cân. Giảm cân nên có hướng dẫn từ chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo khoa học và phù hợp.
- Quần áo chật có thể ép lên vùng bụng, khiến axit dễ trào ngược – nên chọn trang phục thoải mái.
- Để giảm nguy cơ trào ngược, nên cắt giảm các thực phẩm dễ gây ợ nóng như đồ cay, béo, chua và một số loại thức uống kích thích.
- Thay vì ăn quá nhiều một lúc, hãy chia bữa thành các phần nhỏ để giảm nguy cơ trào ngược.
- Việc nằm sau khi ăn dễ gây trào ngược, hãy ngồi hoặc đi lại nhẹ nhàng ít nhất 3 tiếng sau bữa ăn.
- Nếu hay ợ nóng về đêm, hãy kê cao đầu giường để giúp ngăn axit trào ngược nhờ tác dụng của trọng lực. Nâng đầu giường cao hơn khoảng 15 – 23 cm bằng miếng gỗ, gạch. Tếu không tiện nâng giường, hãy chọn tấm nêm để kê cao phần lưng trên khi ngủ. Các loại gối nêm hỗ trợ giấc ngủ được bán ở hiệu thuốc và nơi cung cấp dụng cụ y tế. Chỉ kê gối khi ngủ không giúp giảm ợ nóng, thậm chí có thể khiến tình trạng nặng hơn.
- Bỏ thuốc lá giúp bảo vệ cơ vòng thực quản, ngăn axit trào ngược lên trên. Nếu đang hút thuốc, hãy tìm cách bỏ thuốc để bảo vệ hệ tiêu hóa và cải thiện sức khỏe tổng thể.
>>> Xem video về sống khỏe – Trào ngược dạ dày của BS Mai Thị Diệu Trinh
Thắc mắc thường gặp khi mắc trào ngược dạ dày thực quản
Khi bị trào ngược dạ dày nên nằm ở tư thế nào?
Các nghiên cứu cho thấy thay đổi tư thế khi ngủ có thể làm dịu cảm giác khó chịu ở người bị trào ngược. Khi bị trào ngược người bệnh nên nằm ngửa, gối đầu cao giúp hạn chế tình trạng dịch dạ dày bị đẩy ngược lên thực quản. Nằm nghiêng trái được cho là tư thế ngủ tốt giúp giảm trào ngược vì dạ dày nằm dưới thực quản.
Bệnh trào ngược dạ dày có phải là nguyên nhân gây hôi miệng?
Người bị GERD lâu ngày thường gặp tình trạng hôi miệng. Nguyên nhân gây hôi miệng là do thức ăn chưa tiêu hóa kết hợp với dịch vị và dịch mật trào lên thực quản. Điều này có thể ảnh hưởng đến vòm họng và cả khoang miệng. Đây là một trong những biểu hiện ngoài thực quản thường gặp của GERD. Việc kiểm soát trào ngược sẽ giúp làm giảm và chấm dứt tình trạng hôi miệng.
Viêm thực quản trào ngược dạ dày có nguy hiểm cho người bệnh không?
Nếu không được can thiệp kịp thời, bệnh có thể tiến triển nặng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Vì vậy không được xem nhẹ bệnh, khi có các dấu hiệu của bệnh cần đến gặp bác sĩ ngay để thăm khám và chữa trị.
Tóm lại, bệnh trào ngược dạ dày thực quản không quá đáng sợ và hoàn toàn có thể điều trị được. Ngay khi thấy dấu hiệu bất thường, bạn nên đến cơ sở y tế để được kiểm tra và xử lý sớm. Tuân thủ điều trị bằng thuốc là điều cần thiết trong kiểm soát bệnh. Ngoài ra, người bệnh nên kết hợp với lối sống khoa học. Ăn uống lành mạnh, ngủ đúng giờ và vận động hợp lý sẽ giúp cải thiện hiệu quả điều trị. rong tình huống bệnh không đáp ứng thuốc, phẫu thuật là giải pháp được cân nhắc.
Hotline: (028) 38 213 456
Website: https://taimuihongsg.com
Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/