Bệnh trào ngược dạ dày thực quản nguy hiểm không? Điều trị dứt điểm

Triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản (GERD)

GERD thường khó nhận ra vì triệu chứng không đặc hiệu. Triệu chứng bệnh dễ bị nhầm lẫn với nhiều tình trạng sức khỏe khác. Tuy nhiên, hãy cẩn trọng nếu bạn thường xuyên gặp các dấu hiệu bệnh dưới đây.

Dấu hiệu trào ngược dạ dày thực quản thường gặp:

• Cảm giác ợ hơi xuất hiện thường xuyên, ngay cả lúc đói.
• Nóng rát lan lên cổ họng và chua miệng là triệu chứng phổ biến của ợ nóng.
• Vào ban đêm, người bệnh dễ cảm thấy vị chua bất ngờ trong cổ do dịch dạ dày trào ngược.
• Nằm ngay sau khi ăn no, nhất là không gối cao đầu, có thể gây buồn nôn.
• Cảm giác bỏng rát ở ngực dễ khiến người bệnh lo lắng nhầm với vấn đề về tim.

Cổ họng bị vướng, khó nuốt, đồng thời nước bọt tiết ra nhiều hơn bình thường.

Trào ngược vào buổi tối có thể khiến người bệnh khó chịu với những dấu hiệu sau:

• Tình trạng ho dai dẳng, khó dứt.
• Viêm thanh quản.
• Bệnh hen có thể tái phát hoặc trở nên nghiêm trọng hơn.
• Giấc ngủ bị gián đoạn, thức giấc do cảm giác nghẹt thở hoặc khó chịu.

Khi dấu hiệu bệnh lặp lại thường xuyên và có xu hướng nghiêm trọng, bạn nên gặp bác sĩ. Trường hợp đã uống thuốc dạ dày thường xuyên (trên 2 lần/tuần) nhưng không thấy đỡ, nên đi khám.

Khi các triệu chứng đi kèm khó thở, đau lan hay chóng mặt xuất hiện, hãy coi chừng dấu hiệu nguy hiểm. Những dấu hiệu này không chỉ liên quan đến trào ngược dạ dày thực quản. Chúng cũng có thể là dấu hiệu của nhồi máu cơ tim, cần được xử lý kịp thời.

>>> Đau dạ dày thường do đâu? Nhận biết và điều trị sớm tránh biến chứng

Trào ngược dạ dày thực quản để lại biến chứng nào? Có nguy hiểm không?

Bị trào ngược dạ dày thực quản có đáng lo không? Nhiều người chưa nhận thức rõ mức độ nguy hiểm của bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Điều này dẫn đến tâm lý chủ quan và không điều trị kịp thời. Biến chứng từ trào ngược dạ dày kéo dài có thể rất nghiêm trọng, trong đó có ung thư thực quản. Do đó, nếu bạn xuất hiện các triệu chứng trào ngược, hãy chủ động theo dõi và thăm khám kịp thời để tránh các biến chứng khó lường.

Trào ngược dạ dày kéo dài gây ra nhiều bệnh lý tiêu hóa như:

• Khoảng 50% bệnh nhân GERD mắc viêm thực quản – biến chứng phổ biến, cần nội soi để chẩn đoán. Các triệu chứng như ợ trớ, nghẹn, tăng tiết nước bọt dễ gây nhầm lẫn với GERD.
• Trào ngược dạ dày kéo dài chính là thủ phạm gây hẹp thực quản. Axit liên tục bào mòn niêm mạc, dẫn đến viêm mãn tính. Tổn thương lặp lại hình thành mô sẹo, thu hẹp thực quản, gây khó nuốt và tiềm ẩn biến chứng như Barrett thực quản.

• Thực quản Barrett: Biến chứng nguy hiểm ở 8-15% người GERD mạn. Niêm mạc thực quản bất thường, tăng nguy cơ ung thư tuyến, dù thường không triệu chứng. Cần nội soi, sinh thiết và theo dõi định kỳ.

• Người trên 50 tuổi có nguy cơ cao mắc ung thư tuyến thực quản – một bệnh lý có tỷ lệ tử vong lớn. Giai đoạn đầu ít triệu chứng, nhưng khi tiến triển có thể gây đau vùng ngực, giọng khàn và sụt cân không rõ nguyên do.

>>> Trào ngược dạ dày. Xem ngay nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị hiệu quả.

Phương pháp chẩn đoán

Chẩn đoán GERD thường dựa vào các kỹ thuật sau:

• Dựa vào các triệu chứng đặc trưng, bác sĩ có thể xác định trào ngược dạ dày thực quản. Đặc biệt, ợ nóng thường xuyên, ợ chua, đau tức ngực, nuốt khó hoặc ho kéo dài là những biểu hiện quan trọng.
• Phương pháp đo pH 24 giờ giúp đánh giá mức độ trào ngược axit một cách chính xác. Bác sĩ có thể lựa chọn sử dụng một trong hai loại thiết bị. Cách thứ nhất là luồn một ống nhỏ từ mũi xuống thực quản, gắn với thiết bị ghi dữ liệu đeo bên ngoài trong 24 giờ. Hai là cảm biến siêu nhỏ, được gắn vào thành thực quản trong quá trình nội soi. Thiết bị này thu thập thông tin và truyền tín hiệu đến bộ phận theo dõi bên ngoài. Sau khoảng 48 giờ, cảm biến tự động tách ra và được đào thải qua hệ tiêu hóa. Trước khi kiểm tra, bác sĩ có thể hướng dẫn người bệnh ngưng thuốc để tránh ảnh hưởng đến kết quả.

Bệnh nhân GERD được chỉ định thêm các xét nghiệm trước khi phẫu thuật

• Chụp X-quang bari đường tiêu hóa dùng chất cản quang, giúp bác sĩ quan sát rõ thực quản, dạ dày, tá tràng. Kỹ thuật này giúp phát hiện hẹp, viêm loét, trào ngược nghiêm trọng.
• Nội soi là công cụ chẩn đoán mạnh mẽ. Với ống mềm linh hoạt, bác sĩ có thể trực tiếp quan sát thực quản và dạ dày, phát hiện sớm viêm nhiễm, tổn thương, hay Barrett thực quản. Kỹ thuật nội soi này còn cho phép lấy mẫu mô sinh thiết, giúp chẩn đoán chính xác tiền ung thư cùng nhiều bệnh lý khác.

Bác sĩ dùng kỹ thuật này để kiểm tra co bóp và áp lực thực quản, xem có đẩy thức ăn xuống dạ dày hiệu quả không. Một ống thông nhỏ đưa qua mũi sẽ đo áp lực và ghi nhận cử động cơ tại đây.

Phương pháp điều trị

Phác đồ điều trị bằng thuốc

Theo thống kê cho thấy trào ngược dạ dày thực quản là căn bệnh có tỉ lệ tái phát rất cao. Thông thường có khoảng 70% số bệnh nhân bị tái phát lại nhiều lần trong một năm. Do đó các bác sĩ cần dựa vào từng giai đoạn của bệnh để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Nếu được chẩn đoán GERD, bệnh nhân có thể được bác sĩ kê đơn các thuốc điều trị cụ thể dưới đây:

– Thuốc kháng H2 – hỗ trợ kiểm soát axit dạ dày

– Thuốc PPI – làm chậm quá trình tạo axit trong dạ dày ở cấp độ tế bào

– Thuốc giúp tăng lực co cơ vòng ngăn axit từ dạ dày trào lên

Không tự ý sử dụng các bài thuốc nam gia truyền không rõ nguồn gốc, được quảng cáo tràn lan trên mạng. Một số loại thảo dược có khả năng giúp hỗ trợ làm giảm các triệu chứng trào ngược. Tuy nhiên, thuốc có thể gây dị ứng ở người mẫn cảm hoặc làm giảm hiệu quả khi dùng chung với thuốc khác. Do đó, người bệnh nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc kê đơn hoặc thảo dược phối hợp.

Phương pháp ngoại khoa (phẫu thuật)

Phẫu thuật được xem xét khi điều trị nội khoa không hiệu quả hoặc bệnh nhân không mong muốn dùng thuốc trong thời gian dài. Các phương pháp bao gồm:

• Phẫu thuật củng cố cơ vòng thực quản dưới, chặn đứng axit trào ngược từ dạ dày. Bác sĩ sẽ dùng phần trên dạ dày quấn quanh đoạn cuối thực quản để tăng áp lực giữ cơ vòng đóng kín. Phẫu thuật nội soi với 3-4 vết mổ nhỏ trên bụng giúp giảm đau và tăng tốc quá trình phục hồi.
• Phẫu thuật đặt vòng Linx – Siết chặt cơ vòng thực quản dưới. Vòng Linx là dải nam châm nhỏ bọc quanh điểm nối giữa dạ dày và thực quản. Nam châm tạo lực hút nhẹ giúp khép kín thực quản, hạn chế axit trào ngược. Dù tạo lực giữ, thiết bị vẫn linh hoạt để thức ăn đi xuống dạ dày dễ dàng. Sản phẩm đã được FDA Mỹ chứng nhận về độ an toàn và hiệu quả. Các nghiên cứu ban đầu cho thấy hiệu quả tích cực trong điều trị GERD.

Hiện nay, việc điều trị trào ngược dạ dày thực quản không quá phức tạp. Quan trọng hơn hết, bệnh nhân nên gặp bác sĩ chuyên khoa và tuân thủ đúng phác đồ đã được chỉ định. Điều này giúp kiểm soát bệnh hiệu quả và phòng ngừa biến chứng.

Phòng ngừa bệnh hiệu quả

Thay đổi thói quen ăn uống và lối sống là cách giúp hạn chế nguy cơ bị trào ngược dạ dày thực quản. Duy trì tinh thần thoải mái, giảm căng thẳng stress và kiểm soát cân nặng rất quan trọng.

Cân nhắc thay đổi theo các gợi ý sau để hạn chế trào ngược:

• Duy trì cân nặng hợp lý: Nếu đang có cân nặng ổn định, hãy duy trì thói quen tập luyện thể dục thường. xuyên. Việc giảm cân nên được thực hiện từ từ (0,5–1kg/tuần) nếu bạn đang ở tình trạng thừa cân. Giảm cân nên có hướng dẫn từ chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo khoa học và phù hợp.
• Quần áo chật có thể ép lên vùng bụng, khiến axit dễ trào ngược – nên chọn trang phục thoải mái.
• Để giảm nguy cơ trào ngược, nên cắt giảm các thực phẩm dễ gây ợ nóng như đồ cay, béo, chua và một số loại thức uống kích thích.
• Thay vì ăn quá nhiều một lúc, hãy chia bữa thành các phần nhỏ để giảm nguy cơ trào ngược.
• Việc nằm sau khi ăn dễ gây trào ngược, hãy ngồi hoặc đi lại nhẹ nhàng ít nhất 3 tiếng sau bữa ăn.
• Nếu hay ợ nóng về đêm, hãy kê cao đầu giường để giúp ngăn axit trào ngược nhờ tác dụng của trọng lực. Nâng đầu giường cao hơn khoảng 15 – 23 cm bằng miếng gỗ, gạch. Tếu không tiện nâng giường, hãy chọn tấm nêm để kê cao phần lưng trên khi ngủ. Các loại gối nêm hỗ trợ giấc ngủ được bán ở hiệu thuốc và nơi cung cấp dụng cụ y tế. Chỉ kê gối khi ngủ không giúp giảm ợ nóng, thậm chí có thể khiến tình trạng nặng hơn.
• Bỏ thuốc lá giúp bảo vệ cơ vòng thực quản, ngăn axit trào ngược lên trên. Nếu đang hút thuốc, hãy tìm cách bỏ thuốc để bảo vệ hệ tiêu hóa và cải thiện sức khỏe tổng thể.

>>> Xem video về sống khỏe – Trào ngược dạ dày của BS Mai Thị Diệu Trinh