Trẻ ngủ ngáy có đáng lo ngại không? Dấu hiệu cảnh báo cha mẹ cần lưu ý
Trẻ ngủ ngáy là hiện tượng phổ biến, nhưng nếu kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng bất thường, có thể là dấu hiệu của vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Hiểu rõ nguyên nhân và phân biệt giữa ngủ ngáy sinh lý và bệnh lý giúp cha mẹ có biện pháp can thiệp kịp thời. Bài viết này cung cấp thông tin về nguyên nhân, tác hại và cách chữa ngủ ngáy ở trẻ em.
Dấu hiệu ngủ ngáy ở trẻ là gì?
Ngủ ngáy ở trẻ em xảy ra khi các bộ phận trong hệ hô hấp rung lên do sự cản trở hoặc tắc nghẽn trong đường thở. Các rung động này tạo ra âm thanh có thể nghe được, với mức độ từ nhẹ đến mạnh, tùy thuộc vào mức độ của sự tắc nghẽn.
Nguyên nhân trẻ em ngủ ngáy
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ ngủ ngáy, bao gồm các yếu tố liên quan đến cấu trúc và sự khỏe mạnh của hệ hô hấp. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng này:
- Viêm amidan và viêm VA: Viêm amidan hoặc viêm VA gây tắc nghẽn đường thở, dẫn đến hiện tượng ngáy khi ngủ.
- Hạch to ở vùng họng và nhiễm trùng đường hô hấp trên: Các hạch lớn hoặc viêm nhiễm ở khu vực họng có thể cản trở lưu thông khí, gây rung động và phát ra âm thanh ngáy.
- Nghẹt mũi do viêm mũi xoang, viêm mũi dị ứng, hoặc cảm cúm: Những tình trạng này làm tắc nghẽn mũi và gây khó khăn trong việc thở qua mũi, từ đó dễ dẫn đến ngáy.
- Dị dạng lệch vách ngăn mũi hoặc polyp mũi: Khi vách ngăn mũi lệch hoặc có polyp mũi, đường thở bị cản trở, khiến không khí không thể lưu thông đều, gây ngáy.
- Trẻ thừa cân hoặc sống trong môi trường có người hút thuốc lá: Trẻ em thừa cân hoặc sống trong môi trường có khói thuốc lá dễ gặp phải vấn đề về đường hô hấp, dẫn đến ngáy khi ngủ.
- Khác thường trên khuôn mặt như sức vòm miệng hoặc cằm ngắn: Các bất thường về cấu trúc khuôn mặt có thể làm cản trở đường thở và gây ra hiện tượng ngáy.
- Trẻ nhỏ có đường thở hẹp: Với trẻ em, đường thở hẹp là nguyên nhân phổ biến gây ngáy sinh lý, điều này có thể cải thiện khi trẻ lớn lên.
Béo phì và tăng cân là một trong những nguyên nhân khiến trẻ ngáy khi ngủ
Trẻ ngủ ngáy có sao không?
Phân biệt ngủ ngáy sinh lý và ngủ ngáy bệnh lý
Ngủ ngáy ở trẻ có thể được phân thành hai loại: sinh lý và bệnh lý.
- Ngủ ngáy sinh lý: Là hiện tượng phổ biến và tự nhiên, thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ do đường thở và khoang mũi còn hẹp. Khi trẻ phát triển và khoang mũi mở rộng, tình trạng ngáy này thường giảm dần và cuối cùng sẽ biến mất.
- Ngủ ngáy bệnh lý: Xảy ra khi trẻ từ 3–10 tuổi vẫn tiếp tục ngáy to và ngáy thường xuyên trong tuần, hoặc có dấu hiệu ngưng thở khi ngủ. Điều này có thể là biểu hiện của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, chẳng hạn như viêm amidan, viêm VA hoặc ngưng thở khi ngủ.
Ngủ ngáy có thể do sinh lý hoặc một số bệnh lý về đường hô hấp
Ngủ ngáy bệnh lý nguy hiểm như thế nào?
Trẻ em ngủ ngáy có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng hơn, như rối loạn thở khi ngủ (SDB) hoặc ngừng thở khi ngủ (OSA). Rối loạn thở khi ngủ (SDB) là tình trạng trẻ gặp khó khăn trong việc thở suốt quá trình ngủ, trong khi ngừng thở khi ngủ (OSA) là tình trạng tắc nghẽn đường thở, có thể là tắc nghẽn một phần hoặc toàn phần, và xảy ra lặp đi lặp lại trong khi ngủ.
Khi giấc ngủ bị gián đoạn, cơ thể phản ứng ngay lập tức như thể đang gặp phải tình trạng nghẹn thở, dẫn đến huyết áp tăng, não bị kích thích và gây tỉnh giấc, đồng thời làm giảm nồng độ oxy trong máu.
Rối loạn thở khi ngủ và ngừng thở khi ngủ có thể gây ra những tác động tiêu cực đối với sức khỏe và sự phát triển của trẻ, bao gồm:
- Mệt mỏi và thiếu ngủ: Trẻ không thể ngủ đủ giấc, thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, buồn ngủ, và khó tập trung, từ đó ảnh hưởng đến khả năng học tập và các hoạt động trong ngày.
- Đái dầm: Rối loạn thở khi ngủ có thể làm gia tăng lượng nước tiểu vào ban đêm, dẫn đến tình trạng đái dầm ở trẻ.
- Tăng trưởng chậm: Khi thiếu oxy trong giấc ngủ, quá trình sản xuất hormone tăng trưởng bị ảnh hưởng, gây ra sự phát triển thể chất chậm hơn ở trẻ.
- Béo phì: Rối loạn thở khi ngủ có thể dẫn đến tình trạng giảm nhạy cảm với insulin hoặc làm trẻ mệt mỏi, từ đó giảm hoạt động thể chất, góp phần vào tình trạng thừa cân.
- Vấn đề về tim mạch: Ngừng thở khi ngủ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, bao gồm tăng huyết áp và các rối loạn khác liên quan đến tim.
- Suy giảm trí tuệ: Việc thiếu oxy trong suốt giấc ngủ có thể làm giảm khả năng học hỏi và sự tập trung của trẻ.
- Ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ khác: Tiếng ngáy hoặc sự gián đoạn giấc ngủ do ngừng thở khi ngủ có thể làm ảnh hưởng đến giấc ngủ của các trẻ khác ngủ cùng phòng.
Khi nào cần đi khám?
Khi cha mẹ nhận thấy trẻ ngáy khi ngủ và có các dấu hiệu sau, nên chú ý và đưa trẻ đến bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn kịp thời:
- Trẻ ngủ ngáy to, thở hổn hển hoặc phát ra âm thanh khụt khịt trong lúc ngủ.
- Trẻ bị đái dầm mà không có lý do rõ ràng.
- Trẻ có dấu hiệu thay đổi tâm trạng, dễ cáu gắt, kích động, hay buồn ngủ ban ngày và có sự giảm sút trong kết quả học tập.
Cách chữa bệnh ngủ ngáy ở trẻ em
Cách chữa bệnh ngáy ngủ ở trẻ em cần được xác định dựa trên nguyên nhân cụ thể của từng trường hợp:
- Nguyên nhân do bệnh lý đường hô hấp: Nếu trẻ ngáy vì viêm VA hoặc viêm amidan, việc điều trị hai bệnh lý này là cần thiết. Bác sĩ có thể khuyến nghị nạo VA hoặc phẫu thuật amidan nếu tình trạng của trẻ yêu cầu.
- Bệnh nhiễm trùng đường hô hấp và viêm mũi xoang: Các bệnh lý như viêm mũi xoang hoặc viêm mũi dị ứng cần được điều trị triệt để để hạn chế tình trạng ngáy.
- Trẻ thừa cân hoặc béo phì: Đối với trẻ bị thừa cân, béo phì, việc áp dụng chế độ giảm cân hợp lý và khoa học là rất quan trọng để giúp trẻ đạt cân nặng lý tưởng và giảm nguy cơ ngáy.
- Môi trường có khói thuốc: Người hút thuốc nên cai thuốc hoặc ít nhất không hút trong nhà để giảm tác động xấu đến trẻ.
- Hỗ trợ trẻ dễ thở trước khi ngủ: Trước khi trẻ đi ngủ, cha mẹ có thể nhỏ nước muối sinh lý vào mũi cho trẻ và nếu sử dụng điều hòa, nên dùng máy tạo ẩm để giúp không khí trong phòng dễ thở hơn.
- Tư thế ngủ hợp lý: Trẻ nên ngủ ở tư thế nằm nghiêng thay vì nằm ngửa để giúp giảm ngáy.
- Vệ sinh giường ngủ sạch sẽ: Cần thay mới và giặt sạch chăn, ga, gối, đệm hàng tuần để tránh các tác nhân có thể gây tắc nghẽn đường thở.
- Chế độ dinh dưỡng và tăng cường sức đề kháng: Cha mẹ cần chú ý đến chế độ ăn uống hợp lý để tăng cường sức đề kháng cho trẻ, đồng thời có thể bổ sung thực phẩm chức năng nếu cần thiết.
- Khuyến khích vận động: Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể chất ngoài trời, đặc biệt là bơi lội, sẽ giúp cải thiện sức khỏe phổi và giảm nguy cơ ngáy.
Thay đổi tư thế nằm khi ngủ để tránh tình trạng ngáy ở trẻ
Những câu hỏi thường gặp về trẻ ngủ ngáy
Tại sao trẻ sơ sinh lại ngủ ngáy?
Ngủ ngáy ở trẻ sơ sinh thường là kết quả của việc tắc nghẽn trong đường thở ở khu vực cổ họng. Nguyên nhân của tình trạng này có thể là do hệ thống hô hấp của trẻ chưa phát triển đầy đủ hoặc trẻ bị cảm lạnh, gây sưng viêm và làm tắc nghẽn đường thở.
Trẻ ngáy có ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất hoặc trí tuệ không?
Trẻ em ngủ hay ngáy có thể là dấu hiệu của rối loạn thở trong khi ngủ. Rối loạn thở khi ngủ gây thiếu oxy, làm gián đoạn giấc ngủ, ảnh hưởng đến sự phát triển, khả năng học tập và cảm xúc của trẻ.
Trẻ sơ sinh ngủ ngáy khò khè có sao không?
Trẻ sơ sinh thỉnh thoảng ngáy khò khè khi ngủ là hiện tượng khá phổ biến và thường không đáng lo. Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài hoặc nặng hơn, cha mẹ nên đưa bé đi khám. Để cải thiện, hãy giữ phòng ngủ sạch thoáng, duy trì độ ẩm hợp lý và đảm bảo bé nằm ở tư thế thoải mái, an toàn.
Trẻ ngủ ngáy không chỉ là vấn đề sinh lý đơn giản mà có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Việc theo dõi và phát hiện sớm sẽ giúp cải thiện giấc ngủ của trẻ và hỗ trợ sự phát triển toàn diện.
Hotline: (028) 38 213 456
Website: https://taimuihongsg.com
Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/
