Trẻ Sơ Sinh Bị Sốt Nên Làm Gì? Hướng Dẫn Chăm Sóc Bé Đúng Cách

Sốt là một phản ứng tự nhiên của cơ thể nhằm đối phó với sự xâm nhập của vi khuẩn, virus hoặc các yếu tố gây bệnh khác. Đối với trẻ sơ sinh, hệ miễn dịch còn chưa hoàn thiện, khiến trẻ dễ bị tác động bởi các tác nhân gây hại từ môi trường. Khi trẻ bị sốt, việc chăm sóc đúng cách là yếu tố quyết định giúp trẻ mau chóng hồi phục và tránh những biến chứng nguy hiểm. Vậy khi trẻ sơ sinh bị sốt nên làm gì?

Thân nhiệt trẻ sơ sinh bao nhiêu độ là sốt?

Ở trẻ sơ sinh, nhiệt độ cơ thể bình thường dao động từ 36,5 đến 37,5 độ C. Khi nhiệt độ vượt quá ngưỡng 37,5 độ C, trẻ được xem là bị sốt. Tình trạng sốt có thể được phân loại thành ba mức độ dựa trên nhiệt độ và triệu chứng đi kèm:

• Sốt nhẹ: Nhiệt độ từ 37,5 đến 38 độ C. Đây là mức sốt nhẹ, thường không quá đáng lo ngại. Trẻ có thể có các triệu chứng như da ấm, hơi nóng khi chạm vào, hoặc đôi khi xuất hiện các biểu hiện nhẹ như sổ mũi, khó chịu, hoặc ít hoạt động hơn bình thường.
• Sốt vừa: Nhiệt độ từ 38 đến 39 độ C. Đây là mức sốt trung bình, khiến trẻ mệt mỏi và khó chịu hơn so với sốt nhẹ. Các triệu chứng phổ biến bao gồm da nóng, mất năng lượng, buồn nôn, nôn mửa, đau đầu, hoặc khó thở nhẹ. Ở mức này, trẻ cần được chăm sóc cẩn thận và theo dõi sát sao.
• Sốt cao: Nhiệt độ trên 39 độ C. Đây là mức sốt nghiêm trọng, cần được xử lý kịp thời. Trẻ có thể biểu hiện các triệu chứng nặng như da nóng rát, mệt mỏi, buồn nôn, nôn mửa, khó thở rõ rệt, co giật, hoặc tức ngực.

Ngoài ra, trẻ sơ sinh được xem là sốt nếu nhiệt độ đo ở nách vượt quá 37,5 độ C hoặc nhiệt độ đo ở hậu môn vượt quá 38 độ C. Phương pháp đo ở nách hoặc hậu môn đặc biệt hữu ích trong trường hợp trẻ còn quá nhỏ, khó đo ở những vị trí khác. Đo đúng cách sẽ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu sốt và hỗ trợ điều trị hiệu quả.

Hiện nay, ba phương pháp đo nhiệt độ phổ biến tại nhà bao gồm đo nhiệt độ nách (kẹp nhiệt kế dưới nách), đo động mạch thái dương (sử dụng nhiệt kế hồng ngoại ở trán), và đo màng nhĩ (đặt nhiệt kế vào lỗ tai). Tuy nhiên, sự chênh lệch giữa nhiệt độ đo tại các vị trí này và nhiệt độ chuẩn tại trực tràng thường không đồng nhất.

Để hạn chế sai lệch và đảm bảo kết quả chính xác, phụ huynh không nên tự ý quy đổi nhiệt độ giữa các vị trí đo (ví dụ: cộng thêm 0,5°C cho nhiệt độ đo ở nách). Thay vào đó, hãy sử dụng giá trị nhiệt độ thực tế từ vị trí đo cụ thể. Nhiệt độ đo ở trán hoặc màng nhĩ thích hợp cho mục đích sàng lọc nhanh nguy cơ sốt, do phương pháp này có độ nhạy cao và cho kết quả nhanh chóng. Nhiệt độ đo ở nách phù hợp để xác nhận chính xác tình trạng sốt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. 

Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị sốt

Trong hầu hết các trường hợp, sốt ở trẻ em xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau. Hiểu rõ những nguyên nhân này sẽ giúp cha mẹ có hướng xử trí phù hợp và kịp thời. 

Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp:

• Phản ứng tự nhiên của cơ thể trước vi khuẩn, virus: Sốt là cơ chế tự vệ tự nhiên, giúp cơ thể trẻ kích hoạt hệ miễn dịch để chống lại các tác nhân gây hại như vi khuẩn, virus xâm nhập.
• Dấu hiệu của các bệnh lý: Sốt có thể là triệu chứng của các bệnh thông thường như cảm lạnh, viêm họng, viêm phổi, viêm dạ dày ruột, hoặc các bệnh nghiêm trọng hơn như sốt xuất huyết, sốt rét.
• Nhiễm trùng ở các cơ quan khác nhau: Trẻ bị nhiễm trùng ở tai, họng, phổi, da, bàng quang, hoặc thận đều có thể bị sốt. 
• Phản ứng sau tiêm chủng: Một số trẻ có thể bị sốt nhẹ sau khi tiêm phòng. Đây là phản ứng phổ biến và thường không gây nguy hiểm.
• Tăng nhiệt do mọc răng: Trong quá trình mọc răng, thân nhiệt của trẻ có thể tăng nhẹ. Tuy nhiên, nếu nhiệt độ vượt ngưỡng 38°C, nguyên nhân có thể không đơn giản chỉ là mọc răng.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc có thể gây ra tình trạng sốt như là một phản ứng phụ. Trong trường hợp này, cần tham khảo ý kiến bác sĩ để xử lý kịp thời.

Dấu hiệu trẻ sơ sinh bị sốt

Khi trẻ sơ sinh bị sốt, mẹ sẽ nhận thấy cơ thể bé có dấu hiệu nóng lên. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không phải lúc nào nhiệt độ cơ thể cao cũng đồng nghĩa với việc bé bị sốt. Nhiệt độ của trẻ sơ sinh có thể dao động trong ngày, thường cao hơn vào buổi chiều và thấp hơn vào buổi sáng (chênh lệch khoảng 0.5°C). Khi bé bị sốt, ngoài cảm giác nóng, trẻ có thể gặp phải một số triệu chứng đi kèm, bao gồm:

• Khó ngủ hoặc ngủ không yên giấc
• Bú ít hoặc bỏ bú
• Mệt mỏi, uể oải và ít hoạt động hơn bình thường
• Có thể bị co giật
• Vận động kém, ít linh hoạt
• Quấy khóc hoặc cáu kỉnh
• Ngủ li bì và khó đánh thức
• Nôn ói hoặc tiêu chảy
• Ho hoặc thở khó khăn

Mẹ cần chú ý quan sát các dấu hiệu này để đánh giá tình trạng sức khỏe của bé. Nếu tình trạng không cải thiện hoặc các triệu chứng trở nên nghiêm trọng, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Cách đo nhiệt độ cho trẻ sơ sinh khi bị sốt

Để giúp ba mẹ theo dõi sức khỏe của trẻ, đặc biệt là khi trẻ có dấu hiệu sốt, việc đo thân nhiệt chính xác là rất quan trọng. Dưới đây là các phương pháp đo thân nhiệt phổ biến và hướng dẫn chi tiết cách thực hiện.

Đo Thân Nhiệt Ở Trán

Phương pháp đo thân nhiệt ở trán sử dụng máy đo nhiệt độ hồng ngoại, mang lại sự tiện lợi và nhanh chóng. Để thực hiện:

• Đưa đầu dò hồng ngoại vào giữa trán của trẻ, cách khoảng 1 – 3 cm.
• Nhấn nút để bắt đầu đo và giữ đầu dò ổn định trong 1 – 3 giây.
• Kết quả sẽ được hiển thị ngay sau khi đo.

Lưu ý: Tránh dùng tay sờ trán để xác định sốt, vì cách này không đảm bảo chính xác.

Đo Thân Nhiệt Ở Nách

Đo nhiệt độ ở nách là một phương pháp truyền thống và hiệu quả. Các bước thực hiện như sau:

• Lau khô nách của trẻ trước khi đo.
• Đặt nhiệt kế vào kẽ nách và giữ cố định.
• Đối với nhiệt kế thủy ngân, giữ trong khoảng 4 – 5 phút; đối với nhiệt kế điện tử, giữ khoảng 1 phút cho đến khi nghe tiếng bíp.
• Nếu nhiệt độ ở nách > 37,2°C (tương đương 99°F), trẻ có thể đang bị sốt.

Lưu ý: Đảm bảo nhiệt kế được kẹp chặt vào nách để kết quả đo chính xác.

Đo Thân Nhiệt Ở Miệng

Phương pháp đo thân nhiệt qua miệng mang lại kết quả tương đối chính xác, tuy nhiên, cần chú ý những yếu tố sau:

• Làm sạch nhiệt kế trước khi sử dụng.
• Đặt đầu nhiệt kế vào dưới lưỡi trẻ và giữ cố định cho đến khi nhiệt kế phát ra tiếng bíp.
• Đối với nhiệt kế thủy ngân, giữ trong 3 phút, đối với nhiệt kế điện tử, giữ khoảng 1 phút.

Lưu ý: Tránh đo nhiệt độ miệng ngay sau khi trẻ ăn hoặc uống đồ nóng trong 30 phút để tránh sai lệch kết quả.

Đo Thân Nhiệt Ở Tai

Đo thân nhiệt ở tai là một phương pháp khá phổ biến, đặc biệt đối với trẻ nhỏ. Các bước thực hiện như sau:

• Sử dụng nhiệt kế đo tai chuyên dụng, lắp đầu dò và bật thiết bị.
• Kéo nhẹ vành tai ra ngoài để mở rộng ống tai, sau đó đưa nhiệt kế vào và nhấn nút đo.
• Chờ tín hiệu thông báo hoàn tất và đọc kết quả.

Lưu ý: Chỉ áp dụng phương pháp này cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên. Nếu trẻ vừa ra ngoài trời lạnh, hãy chờ khoảng 15 phút trước khi đo.

Đo Thân Nhiệt Ở Hậu Môn

Đo thân nhiệt qua hậu môn là phương pháp đo chính xác nhất, đặc biệt đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Để thực hiện:

• Đặt trẻ nằm úp trong lòng người lớn, giữ trẻ ổn định.
• Bôi một ít vaseline lên đầu nhiệt kế để dễ dàng đưa vào và giảm cảm giác khó chịu.
• Đưa nhiệt kế vào hậu môn khoảng 2,5 cm và giữ trong 1 phút cho đến khi nhiệt kế phát ra tiếng bíp.

Lưu ý: Sau khi sử dụng, vệ sinh sạch sẽ nhiệt kế. Không sử dụng nhiệt kế miệng cho việc đo ở hậu môn.

Ngoài ra hiện nay, một số điện thoại thông minh có tính năng cảm biến nhiệt độ, kết hợp với ứng dụng theo dõi cơn sốt cho trẻ. Tuy nhiên, phương pháp này chưa được nghiên cứu rộng rãi và không được khuyến khích sử dụng thay cho các phương pháp đo truyền thống.

Trẻ sơ sinh bị sốt nên làm gì?

Vậy khi trẻ sơ sinh bị sốt nên làm gì để nhanh chóng giảm nhiệt độ cho trẻ?

Khi trẻ bị sốt, việc hạ sốt nhanh chóng và an toàn là rất quan trọng để giúp bé cảm thấy thoải mái và nhanh chóng phục hồi. Dưới đây là những cách hạ sốt cho trẻ mà ba mẹ có thể tham khảo:

Cho bé uống đủ nước

Một trong những cách hiệu quả nhất để hạ sốt cho trẻ là cung cấp đủ nước cho cơ thể bé. Các bé trên 1 tuổi có thể uống nước lọc, nước dừa hoặc nước ép hoa quả để vừa bổ sung nước, vừa cung cấp vitamin cần thiết cho cơ thể. 

Đối với những trẻ còn bú sữa, mẹ nên tăng cường số lần cho bé bú để bù đắp lượng nước mất đi. Tùy vào độ tuổi và cân nặng của bé, mẹ có thể điều chỉnh lượng sữa sao cho phù hợp, ví dụ như bé sơ sinh có thể bú thêm khoảng 30ml sữa mỗi lần.

Lau người bằng nước ấm

Lau người bằng nước ấm là một phương pháp phổ biến để giải quyết tình trạng trẻ sơ sinh bị sốt nên làm gì. Mẹ cần chuẩn bị một chậu nước ấm có nhiệt độ thấp hơn thân nhiệt của bé. Sau đó, dùng khăn mềm thấm nước và lau nhẹ nhàng vùng nách, bẹn và các khu vực khác trên cơ thể để giúp nhiệt độ của bé giảm dần.

Mặc quần áo thoáng mát

Mặc quần áo thoáng mát và nhẹ nhàng là cách giúp cơ thể bé thoát nhiệt hiệu quả hơn. Việc mặc quần áo quá dày hoặc ủ ấm bé quá mức có thể khiến thân nhiệt của bé tăng cao. Mẹ nên chọn trang phục nhẹ nhàng, thoáng khí để giúp bé cảm thấy thoải mái hơn.

Để trẻ nghỉ ngơi trong môi trường mát mẻ

Bố mẹ nên tạo một không gian mát mẻ cho trẻ nghỉ ngơi, có thể sử dụng quạt hoặc điều hòa để làm mát phòng. Việc cho bé nằm trong môi trường thoáng mát sẽ giúp bé cảm thấy dễ chịu và nhanh chóng phục hồi.

Bổ sung vitamin C

Vitamin C đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao sức đề kháng của cơ thể. Nếu trẻ bị sốt do sức đề kháng yếu, mẹ có thể bổ sung thực phẩm giàu vitamin C như cam, quýt, dâu tây để giúp bé nhanh chóng phục hồi và phòng ngừa bệnh tật.

Cho trẻ nghỉ ngơi

Việc nghỉ ngơi đầy đủ là rất quan trọng để cơ thể bé có thể phục hồi nhanh chóng. Trẻ bị sốt thường cảm thấy mệt mỏi và khó chịu, vì vậy ba mẹ nên cho bé nghỉ ngơi hoàn toàn để cơ thể có thời gian hồi phục.

Bổ sung canxi

Canxi là dưỡng chất quan trọng giúp cơ thể bé khỏe mạnh và tăng cường sức đề kháng. Các thực phẩm giàu canxi như cá, tôm, rau củ, và yến mạch sẽ giúp bé phục hồi nhanh hơn khi bị sốt.

Sử dụng thuốc hạ sốt khi cần thiết

Trong trường hợp cần thiết, ba mẹ có thể cho trẻ sử dụng thuốc hạ sốt để giảm nhanh thân nhiệt. Tuy nhiên, việc chọn thuốc phù hợp với độ tuổi và cân nặng của trẻ rất quan trọng, vì vậy mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi cho bé sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.

Lưu ý khi chăm sóc trẻ sơ sinh bị sốt

Khi chăm sóc trẻ sơ sinh bị sốt, phụ huynh cần chú ý đến các yếu tố sau để đảm bảo sức khỏe và sự an toàn cho bé:

• Tránh quấn chăn dày hoặc mặc nhiều lớp quần áo cho bé khi sốt, vì điều này có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể, khiến bé cảm thấy khó chịu và dễ bị sốt cao hơn.
• Không sử dụng nước đá hoặc khăn lạnh để hạ sốt vì có thể dẫn đến nguy cơ sốc nhiệt, gây hại cho cơ thể bé và khiến bé bị sốt cao hơn.
• Nếu bé bị co giật do sốt, phụ huynh không nên bế bé hay vỗ lưng bé. Điều quan trọng là giữ bé an toàn và theo dõi tình trạng cho đến khi các triệu chứng giảm bớt.
• Khi trẻ sốt, bé có thể mất nhiều nước. Vì vậy, hãy cho bé bú nhiều hơn hoặc bù nước bằng dung dịch điện giải để bổ sung nước và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
• Nếu bé sốt nhẹ nhưng kéo dài hoặc có dấu hiệu bất thường, phụ huynh nên đưa bé đến bệnh viện hoặc trung tâm y tế để thăm khám và điều trị kịp thời.
• Khi bé bị sốt, môi trường xung quanh bé cần được thông thoáng. Tránh đóng kín cửa nhưng cũng không để bé nằm gần gió lùa mạnh.
• Không bật điều hòa quá lạnh khi bé bị sốt vì sẽ làm bé cảm thấy khó chịu. Hãy giữ nhiệt độ phòng ở mức thoải mái cho bé.
• Để bé có thể nghỉ ngơi và phục hồi, hãy đảm bảo không gian xung quanh yên tĩnh và hạn chế sự có mặt của nhiều người.
• Việc kiểm tra nhiệt độ của bé định kỳ sẽ giúp bạn nhận biết kịp thời các thay đổi và có biện pháp can thiệp phù hợp.
• Việc sử dụng thuốc hạ sốt phải tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ dựa trên độ tuổi, cân nặng và tình trạng sức khỏe của bé. Không tự ý cho bé dùng thuốc vì có thể gây tác dụng phụ nguy hiểm.

Những câu hỏi thường gặp

Trẻ sơ sinh bị sốt có thể tắm được không? 

Khi trẻ sơ sinh bị sốt, việc tắm cho trẻ cần phải thực hiện cẩn thận. Bạn có thể tắm cho trẻ bằng nước ấm, nhưng cần tránh tắm nước lạnh hoặc nước quá nóng vì có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể của trẻ. Nếu trẻ cảm thấy lạnh hoặc khó chịu, hãy dừng tắm ngay lập tức và lau người trẻ bằng khăn ấm.

Trẻ sơ sinh bị sốt có cần uống thuốc kháng sinh không? 

Không phải tất cả trường hợp sốt ở trẻ sơ sinh đều cần dùng thuốc kháng sinh. Thuốc kháng sinh chỉ được sử dụng khi trẻ bị nhiễm trùng do vi khuẩn, và việc này cần có sự chỉ định của bác sĩ. Hầu hết các trường hợp sốt ở trẻ sơ sinh là do virus, và thuốc kháng sinh sẽ không có hiệu quả trong trường hợp này.

Trẻ sơ sinh bị sốt có cần phải cách ly với người khác không? 

Nếu trẻ sơ sinh bị sốt kèm theo các triệu chứng của bệnh truyền nhiễm (như cảm cúm hoặc viêm đường hô hấp), nên hạn chế tiếp xúc với người khác để phòng ngừa lây lan bệnh. Tuy nhiên, nếu sốt không đi kèm các triệu chứng bệnh lý rõ ràng, bạn chỉ cần chăm sóc và theo dõi trẻ một cách cẩn thận tại nhà.

Hy vọng bài viết trên đã giúp các bố mẹ trả lời được câu hỏi “Trẻ sơ sinh bị sốt nên làm gì?”. Tóm lại, khi trẻ sơ sinh bị sốt, cha mẹ cần phải hành động nhanh chóng để đảm bảo sự an toàn và sức khỏe của bé. 

Nếu bạn không chắc chắn về tình trạng sức khỏe của trẻ hoặc cần tư vấn cụ thể, Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn (SIGC) là địa chỉ đáng tin cậy để giúp bạn giải quyết vấn đề. Với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao và cơ sở vật chất hiện đại, SIGC cam kết mang đến dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt nhất cho bé yêu của bạn. Hãy đến ngay SIGC để được tư vấn và thăm khám chuyên sâu nếu trẻ có dấu hiệu bất thường.

Hotline: (028) 38 213 456

Website: https://taimuihongsg.com

Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/