Tức ngực khó thở: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả
|
Tức ngưc khó thở là tình trạng gì ?
Tình trạng tức ngực khó thở khá thường gặp và có thể ảnh hưởng đến nhiều lứa tuổi khác nhau. Người mắc thường mô tả cảm giác như có vật nặng đè lên ngực, kèm theo khó thở hoặc cảm giác nghẹn ở vùng cổ. Một số trường hợp còn cảm thấy khó chịu rõ rệt sau bữa ăn.
Điều này khiến nhiều người lo sợ mình đang gặp vấn đề nghiêm trọng về tim mạch. Tuy nhiên, không phải lúc nào triệu chứng này cũng bắt nguồn từ tim. Thực tế, khó thở tức ngực có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, liên quan đến hệ tim mạch, hô hấp hoặc tiêu hóa.
Các loại tức ngực khó thở
Tình trạng tức ngực kèm theo khó thở có thể biểu hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân nền. Dưới đây là một số biểu hiện phổ biến:
- Tức ngực và khó thở thông thường
Đây là dạng phổ biến nhất, thường liên quan đến các vấn đề tim mạch. Ngoài ra, người mắc bệnh lý về hô hấp hoặc tiêu hóa cũng có thể cảm thấy nặng ngực và thở kém. Yếu tố cảm xúc như lo âu quá mức, căng thẳng kéo dài hay hoảng loạn cũng có thể gây ra tình trạng tương tự. Trong trường hợp này, việc giữ tâm lý ổn định, duy trì lối sống lành mạnh và tập luyện thể chất đều đặn là cách hữu ích để cải thiện.
- Tức ngực khó thở buồn nôn
Nếu ngoài đau tức ngực và thở khó bạn còn cảm thấy buồn nôn, rất có thể bạn đang gặp vấn đề liên quan đến dạ dày như trào ngược thực quản hoặc một số bệnh hô hấp. Đây là dấu hiệu cần được lưu ý và kiểm tra y tế khi kéo dài.
- Tức ngực khó thở khi nằm xuống
Một số người chỉ cảm thấy khó thở và nặng ngực khi ở tư thế nằm. Tình trạng này có thể liên quan đến các bệnh mãn tính về phổi, các vấn đề về tim hoặc hội chứng ngưng thở khi ngủ. Nếu triệu chứng lặp lại thường xuyên, bạn nên đi khám để được đánh giá chuyên sâu.
- Tức ngực khó thở kèm tim đập nhanh
Khi có thêm dấu hiệu tim đập nhanh, khả năng cao bạn đang đối mặt với bệnh lý về tim hoặc phổi. Những biểu hiện này nếu không điều trị sớm có thể tiến triển xấu và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe.
- Khó thở, đau tức ngực và đau lưng
Triệu chứng này thường gặp khi bạn bị co rút cơ, tổn thương phần xương sườn hoặc gặp tình trạng viêm liên quan đến sụn ngực. Để đảm bảo chính xác, việc đến cơ sở y tế kiểm tra và chẩn đoán là điều cần thiết.
Nguyên nhân bị tức ngực khó thở
Tình trạng tức ngực kèm theo khó thở có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, trong đó phổ biến nhất là những nguyên nhân sau:
- Các bệnh liên quan đến tim mạch: Đây là nhóm nguyên nhân thường gặp nhất. Đặc biệt, bệnh mạch vành – nơi mạch máu nuôi tim bị thu hẹp hoặc tắc nghẽn – có thể khiến tim thiếu hụt oxy. Khi cơ tim không nhận đủ máu và oxy, người bệnh thường cảm thấy đau tức ngực và khó thở rõ rệt.
- Vấn đề về đường hô hấp: Một số bệnh lý về phổi như viêm phổi, hen phế quản, xơ phổi hay bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) có thể khiến khả năng trao đổi khí giảm, gây nên cảm giác ngột ngạt, khó thở và đau vùng ngực.
- Rối loạn tiêu hóa: Các bệnh như trào ngược dạ dày thực quản, viêm loét dạ dày hay viêm tụy cũng có thể ảnh hưởng đến vùng ngực, gây ra cảm giác khó chịu, đau tức hoặc nặng ngực kèm theo cảm giác khó thở.
- Yếu tố tâm lý: Tâm trạng lo âu, stress kéo dài hay các rối loạn lo âu có thể gây ra hiện tượng tăng thông khí, khiến người bệnh cảm thấy khó thở, kèm theo cảm giác bị bóp nghẹt ở vùng ngực.
- Một số nguyên nhân khác: Ngoài các yếu tố kể trên, hiện tượng này cũng có thể là hậu quả của:
- Thiếu máu khiến cơ thể thiếu oxy
- Dị ứng với thực phẩm hoặc môi trường
- Hút thuốc lá thường xuyên
- Rối loạn tuyến giáp như cường giáp hoặc suy giáp
- Ngộ độc thực phẩm gây rối loạn hệ tiêu hóa và ảnh hưởng đến hô hấp
Triệu chứng tức ngực khó thở
Tình trạng tức ngực kèm khó thở có thể được nhận biết thông qua nhiều dấu hiệu khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể. Dưới đây là một số biểu hiện thường gặp:
- Cảm giác đau vùng ngực: Đây là dấu hiệu hay gặp nhất khi bệnh nhân trải qua tình trạng tức ngực. Cơn đau có thể xuất hiện ở vùng giữa lồng ngực, lệch về bên trái, hoặc lan tỏa đến tay, cổ, quai hàm hoặc vùng lưng. Đặc điểm của cơn đau thường là cảm giác đè ép, bó chặt hoặc nặng ngực.
- Khó khăn trong hô hấp: Người bệnh có thể cảm thấy hụt hơi, thở gấp, hoặc thở không sâu được. Biểu hiện này đôi khi là triệu chứng chính ở những đối tượng như phụ nữ hoặc người mắc bệnh tiểu đường. Khó thở có thể xảy ra trong lúc vận động, khi nghỉ ngơi hoặc khi nằm ngửa.
- Các biểu hiện đi kèm khác:
- Choáng váng, thậm chí ngất xỉu: Đây là kết quả của việc lưu lượng máu lên não bị suy giảm.
- Cơ thể suy nhược, mệt mỏi kéo dài: Có thể do tim không đủ khả năng bơm máu để nuôi các cơ quan.
- Rối loạn nhịp tim: Tình trạng tim đập nhanh bất thường hoặc không đều có thể xảy ra, thường liên quan đến các vấn đề về tim mạch hoặc rối loạn dẫn truyền điện tim.
Tức ngực là dấu hiệu của bệnh gì?
Triệu chứng tức ngực kèm khó thở không chỉ gây khó chịu mà còn có thể là biểu hiện cảnh báo nhiều bệnh lý tiềm ẩn liên quan đến tim, phổi hoặc hệ tiêu hóa.
Các vấn đề tim mạch: Tình trạng này rất thường gặp ở người mắc bệnh lý tim mạch. Đặc trưng là cơn đau tức vùng ngực xuất hiện khi gắng sức, có thể kéo dài vài phút và tái phát nhiều lần. Một số dấu hiệu đi kèm như tim đập nhanh, mệt mỏi, chóng mặt, buồn nôn hoặc ngất xỉu.
- Viêm màng ngoài tim gây cảm giác đau vùng ngực với mức độ từ âm ỉ đến dữ dội, kèm khó thở, sốt nhẹ và phù nề.
- Viêm cơ tim thường biểu hiện qua khó thở khi vận động, đau ngực, tim đập nhanh, mệt, có thể kèm theo sốt, đau đầu hoặc đau khớp.
- Bệnh cơ tim phì đại khiến cơ tim dày lên bất thường, làm giảm khả năng bơm máu và gây ra cảm giác nghẹt ngực, hụt hơi, ngất, đánh trống ngực.
- Bệnh van tim như hở, hẹp hay sa van có thể làm người bệnh thấy đau tức ngực khó thở, mạch đập không đều, sưng phù chi dưới.
- Bệnh mạch vành thường gây cảm giác ép ngực, thiếu oxy đến tim, biểu hiện rõ khi vận động hoặc căng thẳng.
- Bóc tách động mạch chủ gây ra cơn đau ngực đột ngột, dữ dội và lan, kèm khó thở.
- Nhồi máu cơ tim là biến chứng nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng nếu không xử lý kịp thời. Dấu hiệu nhận biết gồm bị tức ngực khó thở, vã mồ hôi, buồn nôn, mệt lả.
Các bệnh về phổi: Những tổn thương tại phổi cũng là nguyên nhân phổ biến gây đau tức ngực và khó thở.
- Viêm phế quản cấp khiến người bệnh ho nhiều, khàn giọng, thở khò khè, kèm theo cảm giác tức ở ngực.
- Viêm phổi gây sốt, ho, đau ngực, thở ngắn, nhất là khi bệnh tiến triển nặng.
- Viêm màng phổi thường khiến cơn đau nhói xuất hiện rõ khi hít sâu hoặc ho, kèm cảm giác mệt mỏi và sốt.
- Thuyên tắc phổi xảy ra khi cục máu đông làm tắc nghẽn động mạch phổi, dẫn đến tụt oxy trong máu, gây khó thở và đau ngực dữ dội.
- Tăng áp phổi có biểu hiện ban đầu khá âm thầm nhưng thường gặp là thở gấp và hay bị tức ngực kéo dài.
- Lao phổi với biểu hiện đặc trưng là ho ra máu, ho kéo dài kèm đau ngực và khó thở.
- Xẹp phổi gây ra tình trạng thiếu khí, khó thở liên tục, đau ngực bên bị tổn thương.
- Khối u tại phổi khi phát triển lớn có thể chèn ép gây nghẹt thở, khàn tiếng, và đau dai dẳng vùng ngực.
- Bệnh lý tiêu hóa: Không ít trường hợp cảm giác tức ngực, khó thở lại bắt nguồn từ rối loạn ở hệ tiêu hóa:
- Viêm loét dạ dày tá tràng có thể gây đau vùng thượng vị, lan lên giữa ngực, làm người bệnh cảm thấy nặng nề và khó chịu.
- Trào ngược dạ dày thực quản thường gây nóng rát vùng ngực, ợ hơi, nôn, cảm giác tức ngực rõ rệt khi nằm.
- Rối loạn vận động thực quản khiến hoạt động đưa thức ăn xuống dạ dày bị ảnh hưởng, gây đau tức ngực, khó nuốt.
- Thủng thực quản là tình trạng cấp cứu, thường gây đau ngực dữ dội đột ngột, kèm nôn ói nhiều, khó thở nặng.
Tức ngực khó thở có biến chứng gì
Trong nhiều trường hợp, cảm giác đau ngực khó thở chỉ xảy ra thoáng qua và thường xuất phát từ các nguyên nhân không quá nghiêm trọng như rối loạn tiêu hóa hoặc căng thẳng tâm lý. Những tình huống này thường không đòi hỏi can thiệp y tế đặc biệt và có thể tự cải thiện trong thời gian ngắn.
Tuy nhiên, nếu các cơn đau tức vùng ngực và hiện tượng khó thở diễn ra thường xuyên, mức độ ngày càng nặng, thì đây có thể là tín hiệu cảnh báo những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như các bệnh lý về tim mạch, hô hấp hoặc tổn thương ở thành ngực.
Nếu chậm trễ trong việc chẩn đoán và điều trị, các bệnh lý nền gây ra triệu chứng này có nguy cơ tiến triển nặng và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm – thậm chí có thể đe dọa đến tính mạng người bệnh.
Chẩn đoán tức ngực khó thở
Để xác định chính xác nguyên nhân gây nên triệu chứng tức ngực và khó thở, bác sĩ sẽ bắt đầu bằng việc thăm khám lâm sàng và thu thập thông tin về tiền sử bệnh lý cũng như các dấu hiệu đi kèm mà người bệnh gặp phải. Trong trường hợp triệu chứng nặng hoặc phức tạp, người bệnh có thể được chỉ định thực hiện một số kỹ thuật chẩn đoán chuyên sâu như:
- Chụp X-quang ngực hoặc CT scan ngực có sử dụng thuốc cản quang để đánh giá tổn thương ở phổi và thành ngực;
- Ghi điện tâm đồ (ECG) nhằm phát hiện rối loạn nhịp tim hay các bất thường về điện học của tim;
- Làm xét nghiệm máu để kiểm tra dấu hiệu viêm, nhiễm trùng, men tim hoặc các rối loạn chuyển hóa liên quan;
- Thực hiện siêu âm tim để đánh giá hoạt động bơm máu và cấu trúc của tim;
- Siêu âm động mạch chủ để kiểm tra tình trạng phình, bóc tách hoặc các vấn đề khác liên quan đến mạch máu lớn;
- Chụp cắt lớp vi tính động mạch vành có thuốc cản quang giúp phát hiện hẹp, tắc nghẽn hoặc bất thường ở mạch vành nuôi tim.
Bị tức ngực khó thở nên làm gì
Tình trạng tức ngực kèm khó thở là hiện tượng không hiếm gặp, đặc biệt phổ biến ở những người có bệnh lý nền như cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn lipid máu hay xơ vữa động mạch. Nếu triệu chứng này tái diễn thường xuyên hoặc kéo dài, người bệnh nên chủ động đến các cơ sở y tế có uy tín để được thăm khám và xác định rõ nguyên nhân.
Sau khi được bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác, người bệnh cần nghiêm túc thực hiện phác đồ điều trị đã được chỉ định. Việc tuân thủ đúng thuốc men, kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý và lối sống điều độ là điều rất cần thiết, đặc biệt nếu nguyên nhân đến từ các vấn đề tim mạch như nhồi máu cơ tim, bệnh mạch vành hay tổn thương động mạch chủ.
Trong lúc xuất hiện cơn đau thắt ngực hoặc cảm giác khó thở, người bệnh nên ngừng mọi hoạt động, ngồi hoặc nằm nghỉ ở tư thế thoải mái nhất để hạn chế gắng sức. Cố gắng hoàn thành công việc trong khi đang khó chịu có thể khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
Ngoài ra, cần điều chỉnh các hoạt động thể chất phù hợp. Những môn thể thao cần nhiều sức lực nên được thay thế bằng các bài tập nhẹ như đi bộ chậm, yoga hoặc thở sâu mỗi ngày để hỗ trợ tuần hoàn và hô hấp tốt hơn mà không làm tim bị quá tải.
Điều trị tình trạng tức ngực khó thở
Tùy theo nguyên nhân cụ thể gây ra tình trạng tức ngực và khó thở, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với thể trạng và tình hình bệnh lý của từng người. Một số biện pháp thường được áp dụng gồm:
- Sử dụng thuốc: Điều trị bằng thuốc sẽ căn cứ vào nguyên nhân chính. Chẳng hạn, nếu liên quan đến hệ hô hấp có thể dùng thuốc giãn phế quản; nếu do lo âu, stress, có thể kê thuốc an thần hoặc chống lo âu; hoặc thuốc chống dị ứng khi có yếu tố dị ứng đi kèm. Việc dùng thuốc cần tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ định y tế, không nên tự ý thay đổi liều lượng để tránh gây hại.
- Liệu pháp phục hồi chức năng phổi: Trong trường hợp nguyên nhân đến từ các bệnh phổi mạn tính, người bệnh có thể được hỗ trợ bằng liệu pháp thở oxy hoặc các bài tập phục hồi chức năng hô hấp để cải thiện tình trạng thiếu oxy và giúp thở dễ dàng hơn.
- Hỗ trợ điều trị bệnh tim: Nếu triệu chứng bắt nguồn từ vấn đề tim mạch, các phương pháp điều trị chuyên biệt cho tim sẽ được áp dụng để kiểm soát bệnh, đồng thời làm giảm cảm giác đau ức khó thở.
- Thay đổi lối sống: Duy trì một chế độ sinh hoạt lành mạnh – bao gồm chế độ ăn hợp lý, kiểm soát căng thẳng, nghỉ ngơi đầy đủ và tập luyện phù hợp – sẽ hỗ trợ hiệu quả trong quá trình điều trị và phòng ngừa tái phát.
- Vật lý trị liệu: Với một số bệnh nhân, đặc biệt là người gặp khó khăn trong việc hít thở hoặc có bệnh phổi nền, các bài tập vật lý trị liệu có thể giúp tăng cường chức năng hô hấp và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Cải thiện tình trạng bị tức ngực khó thở
Để giảm thiểu nguy cơ xuất hiện các triệu chứng như tức ngực, khó thở cũng như nâng cao sức khỏe tổng thể, bạn có thể áp dụng một số giải pháp sau:
- Duy trì hoạt động thể chất thường xuyên: Việc vận động mỗi ngày, khoảng 20–30 phút với các hình thức nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, tập yoga hay thiền định có thể giúp cải thiện chức năng hô hấp và tim mạch.
- Ăn uống khoa học: Ưu tiên bổ sung thực phẩm giàu chất xơ, rau củ quả tươi, các loại hạt và thực phẩm ít chất béo bão hòa. Hạn chế tối đa thức ăn chứa nhiều cholesterol xấu như đồ chiên rán, nội tạng động vật hay thực phẩm chế biến sẵn.
- Hạn chế các yếu tố gây hại: Nên tránh xa thuốc lá, đồ uống có cồn và cà phê vì đây là những yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim phổi hoặc gây co thắt mạch máu.
- Cân bằng giữa làm việc và nghỉ ngơi: Không nên để cơ thể rơi vào tình trạng kiệt sức hoặc căng thẳng kéo dài. Cần biết điều chỉnh khối lượng công việc phù hợp và dành thời gian thư giãn mỗi ngày.
- Khám sức khỏe định kỳ: Việc kiểm tra sức khỏe theo lịch hằng năm sẽ giúp bạn theo dõi tình trạng tim phổi, phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn và có phương pháp điều trị kịp thời.
Một số câu hỏi thắc mắc thường gặp
Tại sao lại tức ngực khó thở nơi đông người hoặc kín gió
Tình trạng tức ngực khó thở khi ở nơi đông người hoặc kín gió có thể liên quan đến cảm giác ngột ngạt, thiếu oxy hoặc lo âu. Khi ở trong môi trường chật chội, lượng oxy có thể giảm, không khí lưu thông kém khiến nhiều người cảm thấy khó thở. Ngoài ra, tâm lý căng thẳng, hoảng loạn nhẹ hoặc rối loạn lo âu cũng có thể gây ra cảm giác bị ép ngực và khó thở trong những không gian như vậy.
Có nên tránh sử dụng cà phê hoặc thức uống chứa caffeine khi hay bị tức ngực khó thở?
Có, nếu bạn thường xuyên bị tức ngực và khó thở, nên hạn chế sử dụng cà phê hoặc các loại đồ uống chứa caffeine. Caffeine có thể làm tim đập nhanh hơn và kích thích hệ thần kinh, điều này dễ khiến các triệu chứng trở nên trầm trọng hơn, đặc biệt ở những người có bệnh lý tim mạch hoặc lo âu tiềm ẩn.
Có nên tập yoga hoặc thiền nếu hay bị tức ngực khó thở?
Tập yoga hoặc thiền là lựa chọn hữu ích cho người hay bị tức ngực khó thở vì các bài tập này giúp cải thiện nhịp thở, giảm căng thẳng và tăng cường sự thư giãn cho hệ thần kinh. Tuy nhiên, bạn nên lựa chọn các bài tập nhẹ nhàng, phù hợp với thể trạng và tránh gắng sức quá mức, đặc biệt nếu nguyên nhân tức ngực liên quan đến tim mạch hoặc hô hấp thì nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu luyện tập.
Tình trạng tức ngực khó thở có thể là biểu hiện tạm thời nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm. Để tránh những biến chứng không mong muốn, bạn nên chủ động thăm khám và điều trị kịp thời. Đồng thời, duy trì lối sống lành mạnh sẽ giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ tái phát các triệu chứng khó thở tức ngực trong sinh hoạt hàng ngày.
Hotline: (028) 38 213 456
Website: https://taimuihongsg.com
Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/
