Bệnh nhân viêm đại tràng nên ăn gì để giúp thuyên giảm tình trạng viêm
Viêm đại tràng nên ăn gì để đảm bảo sức khỏe và hạn chế triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn? Đây là câu hỏi khiến nhiều người bệnh lo lắng, đặc biệt khi chế độ ăn uống ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hồi phục. Nếu ăn uống không đúng cách, người bệnh có nguy cơ thiếu hụt dinh dưỡng, dẫn đến suy nhược cơ thể. Ngược lại, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp không chỉ giúp kiểm soát bệnh tốt hơn mà còn hỗ trợ cải thiện sức khỏe đường ruột. Hãy cùng SIGC tìm hiểu những loại thực phẩm nên ưu tiên và cách xây dựng thực đơn khoa học cho người bị viêm đại tràng.
Viêm đại tràng nên ăn gì?
Chế độ ăn uống đóng vai trò rất quan trọng đối với người mắc viêm đại tràng, vì việc lựa chọn thực phẩm không phù hợp có thể làm triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn. Trong giai đoạn phát bệnh, bệnh nhân thường gặp khó khăn trong việc tiêu hoá một số loại thực phẩm, đặc biệt là những thực phẩm chứa nhiều chất xơ.
Ở giai đoạn thuyên giảm, người bệnh có thể dần bổ sung lại một số thực phẩm khác vào khẩu phần ăn. Tuy nhiên, không phải tất cả thực phẩm này đều phù hợp khi triệu chứng tái phát. Do đó, việc theo dõi phản ứng cơ thể và lựa chọn thực phẩm phù hợp theo từng giai đoạn là rất quan trọng.
Mỗi người bệnh có thể phản ứng khác nhau với từng loại thực phẩm. Trong đợt bùng phát bệnh, nên ưu tiên những món ăn dễ tiêu hóa, giàu dinh dưỡng nhưng không gây kích thích đường ruột. Để đảm bảo an toàn, hãy tìm đến sự tư vấn từ các bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng một chế độ ăn uống phù hợp nhất.

Dưới đây là một số loại thực phẩm mà bệnh nhân viêm đại tràng nên đưa vào chế độ ăn uống và giúp bệnh nhân giải đáp thắc mắc“viêm đại tràng nên ăn gì”:
- Táo: Đây là nguồn cung cấp dưỡng chất phong phú. Tuy nhiên, với hàm lượng chất xơ và fructose cao, táo có thể gây khó tiêu trong giai đoạn bệnh bùng phát.
- Bơ: Là loại quả giàu dưỡng chất, đặc biệt là các chất béo có lợi. Bơ được đánh giá là thực phẩm thân thiện với hệ tiêu hóa của người bệnh.
- Cá hồi: Cung cấp một lượng lớn axit béo Omega-3, không chỉ hỗ trợ hệ tiêu hóa mà còn có lợi cho sức khỏe tổng thể.
- Bí: Loại thực phẩm này giúp người bệnh viêm đại dễ hấp thụ. Tuy nhiên, trong giai đoạn triệu chứng nặng, nên hạn chế sử dụng các loại bí chứa nhiều chất xơ.
- Thực phẩm lên men: ví dụ như sữa chua, do chứa nhiều lợi khuẩn có khả năng hỗ trợ tiêu hóa và cải thiện tình trạng viêm đại tràng.
- Bột yến mạch ăn liền: Không thêm hương liệu, dễ tiêu hóa hơn so với ngũ cốc nguyên hạt thông thường.
- Ngũ cốc tinh chế: Các loại bánh hay ngũ cốc làm từ ngũ cốc tinh chế rất tốt đối với các bệnh nhân viêm đại tràng, do nó giúp giảm áp lực cho hệ tiêu do. Các loại ngũ cốc nguyên hạt có thể khiến bệnh nhân khó tiêu. Ngoài ra, một số loại bánh mì và ngũ cốc làm từ ngũ cốc tinh chế còn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất.
- Trứng: Là nguồn cung cấp các dưỡng chất thiết yếu, đặc biệt là Omega-3. Trứng cũng được coi là một trong những thực phẩm dễ tiêu nhất đối với người bị viêm đại tràng.
- Uống đủ nước: Việc này rất quan trọng đối với bệnh nhân viêm đại tràng, đặc biệt trong trường hợp bị tiêu chảy gây mất nước. Nên tránh dùng ống hút vì nó có thể gây chướng khí và đầy hơi.
Các loại thực phẩm khi bị viêm đại tràng không nên ăn
Ngoài tìm về viêm đại tràng nên ăn gì để bảo vệ sức khoẻ và giảm thiểu các triệu chứng, bệnh nhân nên tránh các loại thực phẩm bên dưới đây vì chúng có thể khiến tình trạng bệnh nặng hơn:

- Caffeine: Trong một nghiên cứu năm 2013, 22% trong 442 người bệnh viêm đại tràng nhận thấy caffeine có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng của triệu chứng viêm đại tràng ở họ. Thành phần này thường có trong cà phê, trà, nước ngọt có gas và socola, cần hạn chế sử dụng nếu nhận thấy triệu chứng trở nên nặng hơn.
- Các sản phẩm từ sữa: Người không dung nạp lactose thường gặp khó khăn khi tiêu hóa các sản phẩm từ sữa, gây ra triệu chứng khó chịu như đầy hơi hoặc tiêu chảy. Do đó, hãy cân nhắc thay thế bằng sữa thực vật hoặc các loại thực phẩm không chứa lactose.
- Rượu: Việc tiêu thụ rượu có thể làm tăng nguy cơ tiêu chảy, đặc biệt trong giai đoạn bệnh bùng phát. Hạn chế hoặc tránh hoàn toàn rượu sẽ giúp giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa.
- Đồ uống có gas: Các loại đồ uống có ga như nước ngọt hoặc bia có thể gây đầy hơi và kích ứng niêm mạc ruột. Ngoài ra, chúng còn chứa đường, chất làm ngọt nhân tạo hoặc caffeine, khiến triệu chứng trở nên nặng nề hơn.
- Thực phẩm giàu chất xơ: Những loại thực phẩm như trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt, quả mọng và đậu thường chứa nhiều chất xơ khó tiêu hóa, gây đau bụng hoặc làm tăng số lần đi ngoài. Trong giai đoạn triệu chứng tăng nặng, hãy giảm lượng thực phẩm giàu chất xơ hoặc chế biến kỹ trước khi ăn.
- Bỏng ngô: Đây là loại thực phẩm khó tiêu hóa đối với người bị viêm đại tràng, tương tự như các loại hạt và quả hạch.
- Khoai tây: Trong khoai tây, đặc biệt là vỏ và khoai tây chiên, chứa glycoalkaloids, một chất có thể làm tổn thương niêm mạc ruột. Vì vậy, bệnh nhân nên chọn khoai tây nấu chín kỹ thay vì chiên hoặc để nguyên vỏ.
- Thực phẩm chứa lưu huỳnh hoặc sulfit: Các loại thực phẩm như đậu phộng, rượu, nho khô và thịt chế biến sẵn,… có thể làm tăng sản sinh khí trong ruột, gây cảm giác khó chịu hoặc chướng bụng.
- Thịt mỡ: Trong giai đoạn bùng phát bệnh, khả năng hấp thụ chất béo của cơ thể suy giảm, dẫn đến tiêu chảy và đau bụng khi ăn thịt mỡ. Thay vào đó, hãy lựa chọn thịt nạc hoặc thực phẩm dễ tiêu hóa hơn
- Các loại hạt: Đối với người bệnh viêm đại tràng, các loại hạt nhỏ như hạnh nhân, óc chó hoặc quả hạch thường khó tiêu hóa, dẫn đến đầy hơi hoặc đau bụng, đặc biệt khi tiêu thụ trong giai đoạn bệnh nặng.
- Đường fructose: Loại đường này có trong mật ong, nước ép trái cây và mật đường, thường khó hấp thụ với người bị bệnh. Việc tiêu thụ thực phẩm chứa fructose có thể dẫn đến tiêu chảy hoặc chướng bụng.
- Rau củ quả chưa nấu chín: Những loại rau sống thường chứa lượng chất xơ cao, tạo áp lực lớn lên hệ tiêu hóa gây đầy hơi, chướng và đau bụng. Nấu chín rau sẽ giúp giảm bớt gánh nặng cho đường ruột, đồng thời hạn chế triệu chứng khó tiêu.
- Thực phẩm cay: Gia vị cay nóng có thể kích thích niêm mạc ruột, làm tăng mức độ nghiêm trọng của triệu chứng trong giai đoạn bùng phát.
- Gluten: Chất này thường có mặt trong lúa mì và lúa mạch, có khả năng gây ra triệu chứng khó chịu đối với người nhạy cảm hoặc mắc viêm đại tràng.
- Chất nhũ hóa thực phẩm: Các hợp chất như carboxymethylcellulose và polysorbate-80, thường được thêm vào thực phẩm chế biến sẵn, có thể làm tăng tình trạng viêm và kích thích triệu chứng.
Một số lưu ý trong chế độ dinh dưỡng dành cho người bệnh viêm đau đại tràng
Việc theo dõi kỹ càng thực phẩm đã sử dụng và cách cơ thể phản ứng là bước quan trọng. Điều này giúp người bệnh xác định rõ viêm đại tràng nên ăn gì, loại thực phẩm nào phù hợp, không gây kích ứng hoặc làm trầm trọng thêm triệu chứng, từ đó xây dựng thực đơn an toàn hơn.

Mỗi cá nhân bị viêm đại tràng sẽ cần một chế độ ăn riêng. Tuy nhiên, có một số điểm chung cần lưu ý:
- Lựa chọn các thực phẩm dễ tiêu, không khiến triệu chứng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
- Tránh sử dụng các loại thức ăn đã biết là nguyên nhân kích thích triệu chứng bệnh.
- Chia khẩu phần ăn thành nhiều bữa nhỏ, từ 4-6 lần mỗi ngày, ưu tiên các phương pháp nấu ăn đơn giản như hấp, luộc hoặc nướng để giữ nguyên giá trị dinh dưỡng.
- Duy trì chế độ dinh dưỡng cân đối: Một trong những vấn đề lớn với người bệnh là thiếu hụt dưỡng chất do hạn chế thực phẩm. Thay vì loại bỏ hoàn toàn, người bệnh có thể thay đổi cách chế biến để đảm bảo dinh dưỡng. Ví dụ, rau củ và trái cây nên được gọt vỏ hoặc nấu chín để dễ tiêu hóa hơn.
- Sử dụng thực phẩm bổ sung nếu cần: Nếu gặp khó khăn trong việc đáp ứng đủ dưỡng chất từ thực phẩm tự nhiên, người bệnh nên cân nhắc bổ sung thêm các loại thực phẩm chức năng. Tuy nhiên, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu cá nhân.
- Lập kế hoạch bữa ăn khoa học: Một kế hoạch bữa ăn cụ thể, bao gồm cả các bữa phụ, giúp hạn chế việc tiêu thụ thực phẩm không tốt cho bệnh. Việc chuẩn bị trước thực đơn không chỉ tiện lợi mà còn giảm nguy cơ làm bệnh tiến triển xấu hơn.
- Tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng: Để đảm bảo chế độ ăn cân bằng, người bệnh nên tìm đến chuyên gia dinh dưỡng. Họ sẽ cung cấp lời khuyên phù hợp hoặc đưa ra các lựa chọn thay thế thực phẩm an toàn hơn khi cần thiết.
Người bệnh viêm đại tràng cần chú ý đến chế độ ăn uống hàng ngày. Yếu tố cốt lõi là chọn lựa những thực phẩm cung cấp đầy đủ dưỡng chất, đồng thời tránh các loại có thể làm các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn. Việc duy trì sức khỏe và giảm thiểu các đợt bùng phát bệnh có thể được hỗ trợ bằng cách bổ sung đủ lượng nước mỗi ngày, tiêu thụ thực phẩm giàu protein, chất xơ tự nhiên, cùng các loại rau củ và trái cây giàu vitamins.
Những câu hỏi thường gặp về viêm đại tràng nên ăn gì?
Có nên ăn thực phẩm giàu protein khi bị viêm đại tràng?
Nên, vì protein giúp cơ thể phục hồi và duy trì năng lượng. Chọn các nguồn protein dễ tiêu như thịt gà, cá, đậu phụ hoặc trứng. Tránh thịt đỏ và thực phẩm chế biến sẵn vì chúng có thể gây kích ứng.
Người viêm đại tràng nên uống nước như thế nào?
Người bệnh nên uống đủ 1,5–2 lít nước mỗi ngày để duy trì hoạt động của hệ tiêu hóa. Nên ưu tiên nước lọc, nước dừa hoặc trà thảo mộc, tránh đồ uống có caffeine, cồn và nước ngọt có gas.
Thực phẩm nào giúp giảm viêm cho đại tràng?
Các thực phẩm như cá hồi, dầu ô liu, nghệ, và gừng chứa chất chống viêm tự nhiên, hỗ trợ làm dịu tình trạng viêm và giảm triệu chứng của bệnh.
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và hỗ trợ điều trị bệnh viêm đại tràng. Qua bài viết, hy vọng bạn đã tìm được câu trả lời cho câu hỏi viêm đại tràng nên ăn gì để cải thiện tình trạng bệnh hiệu quả. Tuy nhiên, mỗi người có cơ địa và mức độ bệnh khác nhau, do đó việc tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa là điều cần thiết.
Hãy đến ngay Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn (SIGC) để được các bác sĩ giàu kinh nghiệm tư vấn và xây dựng chế độ ăn uống phù hợp, giúp bạn yên tâm hơn trong hành trình chăm sóc sức khỏe. Liên hệ với SIGC để đặt lịch tư vấn ngay hôm nay!
Hotline: (028) 38 213 456
Website: https://taimuihongsg.com
Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/