viêm mũi dị ứng

Chẩn đoán nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa viêm mũi dị ứng hiệu quả

TS.BS.CKII. HOÀNG LƯƠNG

Phó Tổng Giám đốc Bệnh viện Tai Mũi Họng Sài Gòn

Bệnh viêm mũi dị ứng là gì? Đây là một căn bệnh phổ biến ở nước ta, đặc biệt là khi thời tiết biến chuyển. Bệnh này có thể gây ra những triệu chứng như hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi, ngứa mũi và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, sinh hoạt thường ngày của người bệnh.

Đặc điểm khí hậu, nấm mốc, phấn hoa và không khí ô nhiễm ở các thành phố lớn cũng góp phần vào sự gia tăng của bệnh viêm mũi dị ứng. Mặc dù vậy nhiều người vẫn chưa biết cách phòng ngừa và ít quan tâm đến căn bệnh này. Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho bạn thêm các thông tin bổ ích về viêm mũi dị ứng để đảm bảo sức khỏe cho gia đình bạn.

Sơ lược viêm mũi dị ứng

Viêm mũi dị ứng là gì? Viêm mũi dị ứng là biểu hiện của bệnh dị ứng, xảy ra ở niêm mạc mũi.(1)

  • Các triệu chứng viêm mũi dị ứng 
    • Hắt hơi, chảy mũi, phù nề niêm mạc mũi, dẫn đến nghẹt mũi.
    • Rối loạn sự thông khí, làm tắc các lỗ thông các xoang dẫn đến ứ đọng dịch trong các xoang và hậu quả là bị viêm xoang.
  • Ở Hoa Kỳ có khoảng 20% dân số bị viêm mũi dị ứng.
  • Viêm mũi dị ứng thường bắt đầu trước 20 tuổi, cao nhất từ 12 – 15 tuổi. Tuy nhiên mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh. Ngày nay bệnh ở trẻ em ngày một nhiều. Bệnh tiến triển ngày một nặng hơn.
  • Trường hợp có dấu hiệu viêm mũi dị ứng do phấn hoa có thể giảm khi di chuyển khỏi vùng có phấn hoa bệnh sẽ đỡ.
viêm mũi dị ứng là gì
Khái quát sơ lược về viêm mũi dị ứng

Nguyên nhân của viêm mũi dị ứng

  • Môi trường sống: Do bụi nhà, bọ chét, bào tử nấm, lông chó, mèo, chăn gối lông thú, nấm mốc từ máy lạnh cũ…
  • Tác nhân theo mùa: Phấn hoa, cây cỏ.
  • Liên quan đến nghề nghiệp: Hóa chất.
  • Thực phẩm: Các loại thực phẩm như cá, cua, tôm…
nguyên nhân của viêm mũi dị ứng
Nguyên nhân phổ biến gây bệnh viêm mũi dị ứng

Những yếu tố gây viêm mũi dị ứng

  • Cơ địa: Cơ thể dễ phản ứng dị ứng với các vật lạ, mùi lạ.
  • Di truyền: Từ đời trước sang đời sau với một loại dị ứng. Khi cả mẹ và cha đều dị ứng con cái sẽ bị viêm mũi dị ứng nặng hơn.
  • Tiếp xúc: Thường xuyên tiếp xúc với hóa chất.
  • Khu trú địa lý: Ảnh hưởng đến dị ứng hoặc tốt hơn hoặc xấu hơn.
  • Sự ô nhiễm: Không khí bị ô nhiễm, môi trường sống ô nhiễm.
  • Dị hình hốc mũi: Vẹo vách ngăn, quá phát cuốn mũi, polype mũi, VA là yếu tố ảnh hưởng đến viêm mũi dị ứng.
  • Nhiễm trùng: Khi nhiễm trùng đường hô hấp trên thường xảy ra. Đây cũng là yếu tố ảnh hưởng đến dị ứng. Thậm chí người mẹ hút thuốc con họ có thể bị dị ứng với khói thuốc.
nguyên nhân bị viêm mũi dị ứng
Có nhiều yếu tố khiến bạn bị viêm mũi dị ứng

Viêm mũi dị ứng xảy ra như thế nào?

  • Vật lạ là phấn hoa, lông thú, hóa chất… gọi là kháng nguyên. Khi vật lạ xâm nhập vào cơ thể lần đầu, cơ thể bạn sẽ nhận diện vật lạ đó. Sau đó sản xuất ra chất chống lại vật lạ đó, gọi là kháng thể IgE,. Những kháng thể ( IgE ) này sẽ được di truyền từ cha mẹ cho con cái.
  • Khi vật lạ (kháng nguyên) xâm nhập vào cơ thể lần thứ 2: Kháng thể (IgE )của cơ thể sẽ gắn với vật lạ. Sau đó tạo ra hàng loạt phản ứng kháng nguyên-kháng thể xảy ra trong gen. Đồng thời tạo ra hóa chất trung gian làm cho vi mạch giãn ra, các chất dịch được tiết ra, niêm mạc mũi bị sưng phù. Tất cả những chuỗi phản ứng xảy ra cộng với hiện tượng viêm cũng đồng thời xảy ra, làm cho nghẹt mũi, chảy dịch, hắt hơi, ngứa mũi gây ra bệnh viêm mũi dị ứng.

Một số triệu chứng phổ biến của viêm mũi dị ứng gồm:

Bệnh nhân bị ngứa (mũi, mắt hoặc miệng), hắt hơi, chảy nước mũi và nghẹt mũi và xoang. Tắc nghẽn xoang có thể gây đau đầu vùng trán; viêm xoang là biến chứng thường gặp. Ho và thở khò khè cũng có thể xảy ra, đặc biệt nếu bệnh nhân mắc hen.

Đặc điểm nổi bật nhất của viêm mũi quanh năm là tắc nghẽn mũi mạn tính, ở trẻ em, có thể dẫn đến viêm tai giữa mạn tính; các triệu chứng khác nhau về mức độ nghiêm trọng trong suốt cả năm. Ngứa không nổi bật so với viêm mũi theo mùa. Viêm xoang mạn tính và polyp mũi có thể tiến triển.

Các dấu hiệu bao gồm cuốn mũi phù nề, đỏ hơi xanh và trong một số trường hợp là viêm mũi dị ứng theo mùa như tiêm kết mạc và phù mi mắt.

dấu hiệu viêm mũi dị ứng
Những dấu hiệu nhận biết bệnh viêm mũi dị ứng

Viêm Mũi Xoang Dị Ứng

ảnh polpe ở người viêm xoang
Một số ảnh Polype ở viêm mũi xoang dị ứng
  • Viêm mũi xoang dị ứng là viêm xoang ở người có tiền căn dị ứng. Do vậy các triệu chứng của viêm mũi xoang dị ứng luôn tồn tại và biểu hiện trên lâm sàng ở mức độ nặng hơn viêm mũi dị ứng. Người ta nhận thấy rằng có khoảng 15 – 20% dân số bị viêm mũi xoang dị ứng.
  • Ngứa mũi, hắt xì, chảy mũi, nghẹt mũi là triệu chứng luôn xuất hiện. Do thời gian viêm mũi dị ứng kéo dài, niêm mạc hốc mũi, niêm mạc trong các xoang bị phù nề, thoái hóa.
  • Các dị hình trong hốc mũi: Vẹo vách ngăn, quá phát cuốn mũi làm tăng các triệu chứng dị ứng.

Tài liệu tham khảo về phẫu thuật chỉnh hình vách ngăn trong điều trị viêm mũi dị ứng

Điều trị Viêm Mũi Dị Ứng

Cần phải hiểu rõ bệnh viêm mũi dị ứng là tình trạng viêm xoang xảy ra ở người bị bệnh dị ứng. Do vậy quan điểm điều trị viêm mũi dị ứng phải bao gồm cả chữa trị viêm xoang và điều trị dị ứng.

Nguyên tắc điều trị viêm mũi dị ứng

  • Giữ vệ sinh môi trường sinh sống nơi ở và nơi làm việc có không khí trong lành. Phòng làm việc, phòng ngủ phải thông thoáng, có ánh sáng tự nhiên. Máy lạnh cần được vệ sinh thường xuyên nhằm tránh tình trạng nấm mốc. Không có lông thú nuôi trong phòng, chăn màn cần được phơi nắng.
  • Giữ sạch hốc mũi bằng cách rửa nước muối sinh lý sau khi làm việc trong môi trường bụi ngày 1 lần.
  • Uống thuốc kháng histamine nếu thấy có biểu hiện của viêm mũi dị ứng như hắt xì, nhảy mũi,..
  • Xịt thuốc kháng viêm – dị ứng trong thời gian điều trị.
  • Điều trị viêm xoang
    • Điều trị nội khoa với kháng sinh phù hợp, sạch hốc mũi bằng phương pháp rửa xoang Preotz và khí dung.
    • Phẫu thuật lấy bỏ các niêm mạc hư trong xoang. Tái tạo sự dẫn lưu các xoang, tạo sự thông thoáng hốc mũi với các trường hợp điều trị nội khoa thất bại và nội soi, CT có hình ảnh viêm xoang nặng. Đới với những cách điều trị viêm mũi dị ứng cần đảm bảo nguyên tắc điều trị kết hợp viêm xoang và dị ứng. Phải phẫu thuật lấy tối đa các tổ chức viêm trong xoang. Sau đó tái khám định kỳ nhằm chăm sóc hố mổ tốt.
Cách trị viêm mũi dị ứng
Điều trị viêm mũi dị ứng bao gồm chữa trị viêm xoang và điều trị dị ứng

Chăm sóc sau Phẫu thuật

Chăm sóc sau mổ là việc làm cần thiết cho cả phẫu thuật viên và người bệnh. Dù phẫu thuật triệt căn nhưng cũng không thể nào lấy sạch toàn bộ tổ chức viêm trong xoang, nhất là viêm xoang do nấm. Do vậy chăm sóc sau mổ là việc làm cần thiết để lấy đi các tổ chức còn sót lại thông qua hút, rửa thuốc chống nấm… sẽ tốt hơn. Ngoài ra người bệnh cũng nên rửa mũi thường xuyên nhằm loại bỏ các vật lạ, bám vào niêm mạc cuốn mũi gây phản ứng viêm mũi dị ứng.

chăm sóc sau phẫu thuật viêm mũi dị ứng
Chăm sóc sau phẫu thuật là điều cần thiết

Như vậy, bài viết đã giải thích cho bạn về khái niệm “viêm mũi dị ứng là gì”. Bệnh này hoàn toàn không gây ra bất kỳ nguy hiểm gì cho sức khỏe của bạn bởi nguyên nhân đều do tác động từ môi trường bên ngoài gây nên. Tuy vậy, viêm mũi dị ứng chỉ có thể điều trị bằng cách làm giảm đi các triệu chứng chứ không thể chữa khỏi được. Cách tốt nhất bạn có thể làm là chú trọng tăng cường sức đề kháng, bảo vệ sức khỏe khỏi các yếu tố gây dị ứng khi thời tiết thay đổi.

 =>> Bác sĩ trả lời các câu hỏi về viêm mũi dị ứng. Mời các bạn xem video:

Để được tư vấn chi tiết hơn về bệnh viêm mũi dị ứng. Quý khách hãy liên hệ các Bác sĩ khoa Mũi Xoang Bệnh Viện Tai Mũi Họng Sài Gòn, chúng tôi sẵn sàng đưa ra các phương pháp điều trị phù hợp giúp bạn nhanh chóng hồi phục lại sức khỏe.

Hãy liên hệ các Bác sĩ khoa Mũi Xoang Bệnh Viện Tai Mũi Họng Sài Gòn để được tư vấn và hướng dẫn các bệnh lý về Mũi Xoang.

Search

+