Sốt xuất huyết nên làm gì cho nhanh khỏi? 10 cách chăm sóc cần biết
|
Sốt xuất huyết làm gì cho nhanh khỏi? Đây luôn là mối quan tâm của nhiều người và đặc biệt là các bậc phụ huynh có con nhỏ vào mùa sốt xuất huyết. Hiện nay, bệnh sốt xuất huyết vẫn chưa có thuốc đặc trị, vậy khi mắc sốt xuất huyết, người bệnh nên uống thuốc gì và cần lưu ý những gì để đảm bảo an toàn? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Sốt xuất huyết là bệnh gì
Để biết được sốt xuất huyết làm gì cho nhanh khỏi, trước hết chúng ta cần phải hiểu rõ về căn bệnh này.
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do virus dengue gây ra, lây lan chủ yếu qua vết muỗi Aedes đốt. Loại bệnh này phổ biến tại các khu vực có khí hậu nóng ẩm, đặc biệt là ở các nước thuộc vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Khi nhiễm virus, người bệnh thường có biểu hiện ban đầu như sốt cao đột ngột, đau đầu, mỏi cơ, đau khớp, buồn nôn và phát ban trên da. Một số trường hợp có thể có triệu chứng nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như xuất huyết dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng, đau bụng dữ dội, tụt huyết áp hoặc khó thở. Nếu không được theo dõi và điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến sốc sốt xuất huyết, nguy hiểm đến tính mạng.
Hầu hết người mắc sốt xuất huyết có thể hồi phục sau 7 – 10 ngày nếu được chăm sóc đúng cách, bao gồm nghỉ ngơi hợp lý, bổ sung đủ nước, dinh dưỡng cân bằng và sử dụng thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, đối với các trường hợp nặng thì bệnh nhân cần nhập viện để được theo dõi và điều trị nhằm ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng.
Sốt xuất huyết làm gì cho nhanh khỏi? 10 cách chăm sóc hiệu quả
Nếu như bạn đang quan tâm sốt xuất huyết làm gì để nhanh khỏi thì dưới đây chính là 10 phương thức phổ biến nhất.
1. Nghỉ ngơi đầy đủ
Sốt xuất huyết khiến cơ thể suy nhược, gây mệt mỏi, đau nhức toàn thân và mất nhiều năng lượng. Vì vậy, bệnh nhân cần được nghỉ ngơi đầy đủ, tránh làm việc quá sức hoặc lao động nặng. Bên cạnh đó, vận động nhẹ như đi lại chậm rãi hay thực hiện các bài tập hít thở sau sẽ giúp cải thiện lưu thông máu và hỗ trợ quá trình phục hồi nhanh chóng.
2. Bù nước và điện giải đầy đủ
Duy trì lượng nước đầy đủ là một trong những yếu tố quan trọng trong quá trình điều trị sốt xuất huyết. Người bệnh nên uống nhiều nước lọc, nước trái cây, dung dịch bù điện giải như oresol để hạn chế tình trạng mất nước. Cần tránh các loại đồ uống có chất kích thích như trà, cà phê, nước có gas vì có thể làm cơ thể mất nước nhanh hơn và ảnh hưởng đến quá trình hồi phục.
3. Hạ sốt đúng cách và an toàn
Luôn kiểm soát thân nhiệt trong thời gian bị mắc sốt xuất huyết, người bệnh có thể sử dụng thuốc hạ sốt chứa paracetamol đơn chất theo hướng dẫn của bác sĩ.
4. Bổ sung Vitamin tăng cường đề kháng
Tăng cường sức đề kháng cũng là một trong những câu trả lời phổ biến khi hỏi sốt xuất huyết người lớn làm gì cho nhanh khỏi. Người bệnh nên bổ sung đủ nước bằng cách uống nước lọc, nước dừa, nước ép trái cây giàu vitamin C (cam, bưởi, ổi…) để hỗ trợ sản sinh kháng thể, cải thiện sức khỏe.
Bên cạnh đó, chế độ ăn uống giàu dưỡng chất cũng góp phần thúc đẩy quá trình hồi phục. Người bệnh nên tăng cường thực phẩm chứa vitamin A, kẽm, protein (thịt gà, thịt bò, trứng, sữa) để giúp cơ thể khỏe mạnh và tái tạo tế bào nhanh hơn.
5. Ăn thức ăn mềm, lỏng, dễ tiêu và đủ dinh dưỡng
Chế độ ăn uống khoa học là yếu tố then chốt giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục. Thực phẩm giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa như cháo, súp, canh hầm, nước ép trái cây không chỉ giúp cung cấp năng lượng mà còn hỗ trợ tăng cường miễn dịch. Đặc biệt, các loại trái cây giàu vitamin C như cam, bưởi, dưa hấu giúp thúc đẩy quá trình sản sinh kháng thể, hỗ trợ chống viêm và phục hồi cơ thể.
Người bệnh nên tránh các món ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng hoặc thực phẩm tươi sống vì có thể khiến hệ tiêu hóa bị quá tải và ảnh hưởng đến quá trình hấp thu dưỡng chất.
6. Tránh tự ý dùng thuốc, đặc biệt là kháng sinh và Aspirin
Việc tự ý sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt có thể gây nguy hiểm cho người mắc sốt xuất huyết. Các loại thuốc như aspirin, ibuprofen, naproxen có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết nội, khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Người bệnh chỉ nên dùng thuốc hạ sốt chứa paracetamol theo liều lượng mà bác sĩ khuyến cáo.
Ngoài việc chăm sóc theo hướng dẫn, người bệnh cũng cần theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe. Nếu xuất hiện các triệu chứng nặng như chảy máu cam, xuất huyết dưới da, đau bụng dữ dội hoặc khó thở, cần đến ngay cơ sở y tế để được can thiệp kịp thời.
7. Tránh các hoạt động gây chảy máu
Để hỗ trợ điều trị căn bệnh này nhanh khỏi, người bệnh cần đặc biệt lưu ý đến vấn đề xuất huyết. Khi mắc sốt xuất huyết, thành mạch máu của chúng ta sẽ trở nên suy yếu và khiến cơ thể dễ bị chảy máu hơn, đặc biệt khi có vết thương hở. Vậy nên hãy hạn chế vận động mạnh, tránh va chạm, té ngã và không làm việc quá sức để giảm nguy cơ tổn thương và xuất huyết ngoài ý muốn.
Lưu ý không nên tiêm vắc xin vào đường bắp trong giai đoạn này vì có thể gây xuất huyết tại chỗ. Nếu người bệnh xuất hiện các dấu hiệu bầm tím, chảy máu cam, chảy máu chân răng hoặc bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được kiểm tra và tư vấn kịp thời.
8. Vệ sinh cá nhân bằng nước ấm
Lau người với nước ấm là một phương pháp giúp hạ sốt hiệu quả, đặc biệt khi người bệnh bị sốt cao kéo dài. Nước ấm có tác dụng giãn nở mạch máu ngoại vi, giúp lưu thông máu tốt hơn, từ đó hỗ trợ làm mát cơ thể một cách tự nhiên.
Để đạt hiệu quả cao, nên dùng khăn mềm nhúng nước ấm, lau vùng cổ, nách, bẹn và lưng. Tránh dùng nước quá lạnh hoặc quá nóng vì nó có thể gây co mạch đột ngột, làm cơ thể mất nhiệt nhanh hoặc sốt cao hơn.
9. Để cơ thể thông thoáng
Sốt xuất huyết làm gì cho nhanh khỏi người lớn? Không chỉ người lớn mà cả ở trẻ nhỏ, một nguyên tắc quan trọng khi chăm sóc sức khỏe người bệnh là giữ cơ thể thông thoáng, giúp quá trình thoát nhiệt diễn ra dễ dàng hơn. Người bệnh không nên mặc quần áo quá chật, trùm kín chăn hay ở trong môi trường quá nóng, vì điều này có thể làm nhiệt độ cơ thể tăng cao, kéo dài tình trạng sốt.
Thay vào đó, nên mặc quần áo rộng rãi, thoáng khí, thấm hút mồ hôi tốt và duy trì không gian phòng thoáng mát. Nếu có điều hòa, hãy giữ nhiệt độ ở mức vừa phải, tránh để quá lạnh vì có thể làm cơ thể suy yếu hơn.
10. Nhập viện khi bệnh nặng và tuân theo chỉ định của bác sĩ
Nếu sốt xuất huyết diễn biến nghiêm trọng, không có dấu hiệu thuyên giảm hoặc xuất hiện triệu chứng nguy hiểm, người bệnh cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Việc chủ động nhập viện giúp ngăn ngừa tình trạng bệnh trở nặng như sốc sốt xuất huyết, suy tuần hoàn, tổn thương đa cơ quan… Các phương pháp điều trị phổ biến tại bệnh viện bao gồm:
11. Bù dịch và điện giải
Khi cơ thể mất nước nghiêm trọng, không thể bổ sung nước bằng đường uống do buồn nôn, nôn liên tục, chỉ số hematocrit tăng cao, bác sĩ có thể chỉ định truyền dịch tĩnh mạch để bổ sung nước và chất cần thiết. Các dung dịch thường được sử dụng gồm Ringer lactat, NaCl 0.9%, truyền nhỏ giọt với thời gian tối đa 24 – 48 giờ.
12. Theo dõi chỉ số huyết áp
Người mắc sốt xuất huyết có thể gặp tình trạng tụt huyết áp đột ngột, dẫn đến sốc sốt xuất huyết, gây nguy hiểm đến tính mạng. Vì vậy, việc nằm viện theo dõi huyết áp thường xuyên là cực kỳ quan trọng, đặc biệt với bệnh nhân có sốt cao kéo dài, mệt mỏi, chân tay lạnh, vã mồ hôi…
13. Truyền máu
Khi số lượng tiểu cầu trong máu giảm xuống dưới 50 g/L, bác sĩ có thể chỉ định truyền tiểu cầu qua đường tĩnh mạch để ngăn ngừa nguy cơ xuất huyết nội tạng, xuất huyết não. Quyết định truyền máu sẽ dựa trên các yếu tố như mức độ xuất huyết, tình trạng cơ thể, khả năng đáp ứng với phương pháp điều trị… nhằm đảm bảo an toàn cho bệnh nhân.
Nhập viện kịp thời sẽ giúp người bệnh được theo dõi chặt chẽ và xử lý nhanh chóng khi có dấu hiệu bất thường, từ đó rút ngắn thời gian hồi phục và giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm.
Một số sai lầm cần tránh khi điều trị sốt xuất huyết
Bên cạnh việc tìm hiểu cách chữa sốt xuất huyết làm gì nhanh khỏi, người bệnh cũng cần lưu ý một số sai lầm phổ biến trong quá trình điều trị để tránh làm bệnh trở nặng.
- Chủ quan, không đến bệnh viện thăm khám: Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính với diễn biến khó lường, có thể gây sốc, suy tuần hoàn, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời. Nhiều người chủ quan tự điều trị tại nhà mà không đi khám, dẫn đến tình trạng bệnh chuyển nặng. Đặc biệt, nếu xuất hiện các dấu hiệu như đau bụng dữ dội, nôn ói liên tục, chân tay lạnh, vã mồ hôi, chảy máu chân răng, chảy máu mũi, phân đen như hắc ín, khó thở, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và can thiệp kịp thời.
- Tự ý dùng thuốc không theo chỉ dẫn của bác sĩ: Một trong những sai lầm nghiêm trọng là tự ý sử dụng thuốc hạ sốt, kháng sinh hoặc thuốc giảm đau mà không có hướng dẫn. Như đã đề cập bên trên, thuốc kháng sinh như aspirin và ibuprofen có thể làm tình trạng xuất huyết nghiêm trọng hơn.
Việc nhận biết và tránh những sai lầm trên sẽ giúp quá trình điều trị sốt xuất huyết hiệu quả hơn, giảm nguy cơ biến chứng và rút ngắn thời gian hồi phục.
Lưu ý khi chăm sóc người bệnh sốt xuất huyết
Bên cạnh lưu ý những cách thức trị bị sốt xuất huyết nên làm gì cho nhanh khỏi thì người thân cũng nên tuân thủ một số quy tắc quan trọng trong quá trình chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết:
- Vệ sinh cá nhân đúng cách: Người bệnh nên súc miệng, vệ sinh mũi họng và răng miệng hai lần mỗi ngày (buổi sáng sau khi thức dậy và buổi tối trước khi ngủ) bằng nước muối sinh lý 0,9% để hạn chế nguy cơ bội nhiễm. Bên cạnh đó, có thể lau mắt nhẹ nhàng bằng nước muối sinh lý loãng để loại bỏ bụi bẩn, tránh viêm nhiễm.
- Tắm rửa đúng cách: Không nên tắm nước lạnh, thay vào đó chỉ nên lau người bằng nước ấm, đặc biệt khi cơ thể đang sốt cao. Việc này giúp duy trì thân nhiệt ổn định, hạn chế cảm lạnh và gây ra tình trạng nặng hơn.
- Mặc quần áo thoáng mát: Lựa chọn quần áo rộng rãi, thấm hút mồ hôi tốt, ưu tiên chất liệu vải cotton mềm mại để giúp cơ thể thoải mái, tránh kích ứng da.
- Theo dõi triệu chứng bệnh: Cần theo dõi thân nhiệt sát sao cũng như các dấu hiệu bất thường như chảy máu chân răng, chảy máu mũi, đau bụng dữ dội, vã mồ hôi, mệt mỏi kéo dài. Nếu xuất hiện bất kỳ biểu hiện nào kể trên, bệnh nhân cần được đưa đến cơ sở y tế ngay để điều trị kịp thời.
- Tuân theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ: Người bệnh không tự ý dùng thuốc mà phải tuân theo chỉ định của bác sĩ. Đồng thời, cần bổ sung đủ nước để hỗ trợ quá trình hồi phục.
Thực hiện đúng các hướng dẫn trên sẽ giúp bệnh nhân sốt xuất huyết nhanh chóng hồi phục và giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm.
Dấu hiệu cho biết bệnh sốt xuất huyết sắp khỏi
Quá trình hồi phục sau sốt xuất huyết diễn ra theo từng giai đoạn và phụ thuộc vào mức độ nặng nhẹ của bệnh cũng như phương pháp điều trị trong suốt thời gian sốt. Giai đoạn phục hồi thường bắt đầu khi cơ thể xuất hiện một số dấu hiệu sau:
- Tái hấp thu dịch: Dịch huyết tương bị rò rỉ trong giai đoạn nguy hiểm dần được tái hấp thu, quá trình này kéo dài khoảng 48 – 72 giờ.
- Tăng bài tiết nước tiểu: Người bệnh có thể gặp tình trạng đái dầm hoặc tiểu nhiều hơn bình thường do lượng dịch dư thừa đang được đào thải ra ngoài.
- Huyết động ổn định: Các chỉ số huyết áp và nhịp tim dần trở lại trạng thái cân bằng. Một số trường hợp có thể gặp nhịp tim chậm tạm thời, nhưng huyết động vẫn duy trì ổn định.
Các dấu hiệu lâm sàng trong giai đoạn phục hồi bao gồm:
- Phát ban đặc trưng: Xuất hiện ban dát hoặc ban đỏ, thường có dạng các đảo tròn nhỏ trên nền da sáng màu. Các nốt ban này sẽ mờ dần và không có thêm ban mới.
- Cơ thể bớt mệt mỏi: Người bệnh cảm thấy khỏe hơn, ăn uống ngon miệng hơn, giảm hẳn cảm giác đau nhức cơ thể.
- HCT (hematocrit) dần ổn định hoặc giảm nhẹ do huyết tương tái hấp thu, giúp máu loãng hơn.
- Số lượng bạch cầu tăng dần ngay sau khi hạ sốt.
- Tiểu cầu tăng trở lại sau khi bạch cầu phục hồi, giúp cải thiện tình trạng xuất huyết.
Cách phòng chống bệnh sốt xuất huyết hiệu quả
Để giảm nguy cơ mắc bệnh, bạn có thể áp dụng các biện phòng bệnh sốt xuất huyết tránh sau:
- Tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết: Hiện nay, vắc xin Qdenga của hãng Takeda (Nhật Bản) đã được Bộ Y tế Việt Nam cấp phép lưu hành từ ngày 15/5/2024. Đây là vắc xin sống giảm độc lực, có tác dụng bảo vệ trước cả 4 tuýp virus Dengue gây bệnh. Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình bằng cách tiêm vắc xin đầy đủ tại các cơ sở y tế uy tín.
- Tránh di chuyển đến vùng dịch: Hạn chế đi lại hoặc du lịch đến các khu vực có nguy cơ bùng phát sốt xuất huyết, đặc biệt là những vùng nhiệt đới, ẩm thấp, nhiều mưa, nơi muỗi dễ sinh sôi.
- Sử dụng các sản phẩm chống muỗi: Dùng thuốc xịt côn trùng, kem chống muỗi hoặc nhang muỗi để xua đuổi muỗi. Nên chọn sản phẩm an toàn, có nguồn gốc rõ ràng để tránh kích ứng da và các tác dụng phụ không mong muốn.
- Mặc quần áo dài tay: Hạn chế da tiếp xúc với muỗi bằng cách mặc áo dài tay, quần dài, đặc biệt vào sáng sớm và chiều tối – thời điểm muỗi hoạt động mạnh nhất.
- Tạo môi trường sống hạn chế muỗi sinh sôi: Loại bỏ các điểm đọng nước như ao tù, bể chứa nước, chai lọ bỏ đi để tránh muỗi đẻ trứng. Dùng màn khi ngủ, lắp cửa lưới chống muỗi và sử dụng điều hòa nếu có thể để giảm nguy cơ bị muỗi đốt.
- Cách ly người mắc sốt xuất huyết: Người bệnh nên nghỉ ngơi trong phòng riêng, sử dụng màn che để tránh muỗi cắn. Khi muỗi hút máu người bệnh, chúng có thể mang virus và truyền bệnh sang người khác.
Chủ động thực hiện các biện pháp trên sẽ giúp bảo vệ sức khỏe gia đình bạn, giảm thiểu nguy cơ bùng phát dịch sốt xuất huyết.
Những câu hỏi thường gặp về Sốt xuất huyết nên làm gì cho nhanh khỏi
Sốt xuất huyết có tự khỏi được không? Có cần nhập viện không?
Hiện tại, chưa có thuốc đặc trị dành riêng cho bệnh sốt xuất huyết. Các phương pháp điều trị chủ yếu nhằm kiểm soát triệu chứng, giảm nguy cơ biến chứng và hỗ trợ quá trình hồi phục của cơ thể.
Với trường hợp sốt xuất huyết nhẹ, người bệnh có thể chăm sóc sức khỏe tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ, bao gồm bổ sung nước đầy đủ, nghỉ ngơi hợp lý và theo dõi dấu hiệu bệnh. Tuy nhiên, nếu bệnh diễn tiến nặng, người bệnh cần nhập viện ngay lập tức để có thể truyền dịch, truyền máu hoặc điều trị ngay khi có các dấu hiệu sau:
- Đau bụng dữ dội, kéo dài
- Buồn nôn, nôn nhiều lần trong ngày
- Nôn ra máu hoặc có máu trong phân (dấu hiệu xuất huyết tiêu hóa)
- Chảy máu chân răng, chảy máu cam bất thường
- Cơ thể suy nhược nghiêm trọng, li bì hoặc khó thở
Đây có thể là dấu hiệu của sốc sốt xuất huyết, suy tuần hoàn hoặc xuất huyết nội tạng, có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời. Vì vậy, khi có bất kỳ biểu hiện nguy hiểm nào, hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được theo dõi và điều trị đúng cách.
- Sốt xuất huyết bao lâu thì khỏi?
Thời gian hồi phục sau khi mắc sốt xuất huyết thường kéo dài từ 3 – 7 ngày, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Trong giai đoạn này, người bệnh có thể gặp các triệu chứng như sốt cao, đau đầu, đau nhức cơ thể và phát ban. Sau khi sốt giảm, cơ thể sẽ dần phục hồi, nhưng ở những ca nặng, thời gian điều trị có thể kéo dài hơn và cần theo dõi sát để tránh biến chứng nguy hiểm.
- Điều trị bệnh sốt xuất huyết dùng thuốc gì?
Hiện nay, sốt xuất huyết chưa có thuốc đặc trị, vì vậy việc điều trị chủ yếu tập trung vào kiểm soát triệu chứng và hỗ trợ cơ thể hồi phục. Bác sĩ thường khuyến nghị sử dụng paracetamol (acetaminophen) để hạ sốt và giảm đau, đồng thời tránh các loại thuốc như aspirin hoặc ibuprofen, vì chúng có thể làm tăng nguy cơ chảy máu và khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Ngoài ra, người bệnh cần bổ sung nước và điện giải bằng cách uống nhiều nước lọc, oresol hoặc nước trái cây nhằm ngăn ngừa tình trạng mất nước do sốt cao kéo dài.
Trên đây là tất tần tật mọi điều mà bất cứ ai cũng nên biết về bệnh sốt xuất huyết mà chúng tôi muốn chia sẻ. Hy vọng qua bài viết trên, bạn không chỉ biết được sốt xuất huyết làm gì cho nhanh khỏi mà còn có những biện pháp phòng ngừa sốt xuất huyết hiệu quả cho bản thân và gia đình.
Hotline: (028) 38 213 456
Website: https://taimuihongsg.com
Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/
