Cách xử lý khi trẻ bị sốt co giật tại nhà kịp thời và đúng cách
|
Trẻ bị sốt co giật có ảnh hướng lớn không? Làm thế nào để xử lý trẻ bị sốt co giật đúng cách tại nhà? Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách chăm sóc đúng đắn sẽ giúp bạn tự tin bảo vệ sức khỏe con yêu. Đừng bỏ qua những thông tin hữu ích trong bài viết này để giảm thiểu rủi ro và hỗ trợ trẻ vượt qua an toàn!
Trẻ sốt co giật là gì?
Sốt co giật xảy ra khi nhiệt độ cơ thể tăng đột ngột, kích thích não bộ và gây ra các cơn co giật, nóng sốt. Trong lúc này, cơ thể trẻ có thể cứng ngắc, mắt lờ đờ, và tay chân co rúm liên tục. Phần lớn cơn sốt co giật tự ngừng sau 1-2 phút, nhưng nếu kéo dài trên 15 phút, có thể là dấu hiệu nghiêm trọng.
Theo các chuyên gia, sốt kèm theo run rẩy thường xảy ra ở trẻ từ 2 tháng đến 6 tuổi, và phần lớn trường hợp đều là vô hại. Hiện tượng này được phân thành hai kiểu sau:
- Sốt bình thường: Thường thì khắp thân thể diễn ra tầm 10 phút, thường chỉ xảy ra 1 lần/ngày. Sau cơn co thắt, trẻ không gặp phải sự thay đổi về nhận thức hay gặp phải rối loạn thần kinh.
- Sốt co giật phức hợp: Co giật cục bộ, kéo dài trên 15 phút và có thể xuất hiện từ 2 lần trở lên trong cùng một ngày.
Điểm quan trọng cần lưu ý là sốt co giật hoàn toàn khác với động kinh. Sốt co giật xảy ra trong cơn sốt, trong khi động kinh có thể xảy ra bất kỳ lúc nào, không liên quan đến sốt. Mặc dù có thể tái phát, nhưng phần lớn các trường hợp, đặc biệt là sốt đơn thuần, không làm tăng nguy cơ động kinh.
Nguyên nhân trẻ sốt co giật
Khi trẻ bị nhiễm các tác nhân gây bệnh như virus hoặc vi khuẩn, cơ thể thường phản ứng bằng cách sốt. Tuy nhiên, ở trẻ dưới 6 tuổi, não bộ vẫn chưa phát triển đầy đủ, vì vậy rất dễ bị ảnh hưởng bởi những biến động nhiệt độ đột ngột.
Ngoài ra, những tác động di truyền này cũng đóng vai trò quan trọng. Nếu nhà có lịch sử sốt co giật, khả năng bé bị trường hợp này lớn hơn so với các trẻ không có tiền sử.
Không chỉ vậy, những thói quen xấu trong thai kỳ như hút thuốc lá hoặc sống trong môi trường nhiều khói thuốc cũng ảnh hưởng lớn đến trẻ. Những thai phụ thiếu sắt, có nồng độ Ferritin thấp, rối loạn điện giải hoặc gặp vấn đề dinh dưỡng trong thai kỳ. Điều này có thể làm tăng nguy cơ sốt co thắt ở con sau khi chào đời.
Biểu hiện khi trẻ em bị sốt co giật
Bệnh này ở các bé xảy ra khi thân nhiệt của trẻ tăng, khoảng 38-42 độ C. Nếu nhiệt độ vượt quá 40 độ C, nguy cơ co thắt càng cao. Tuy nhiên, số ít các bé có thể bị co thắt ngay cả khi sốt ở mức thấp hơn. Khi trẻ bị co thắt, bạn có thể nhận thấy một số dấu hiệu như:
- Cơ thể căng cứng, trương lực cơ tăng.
- Trẻ mất ý thức.
- Không còn cảm nhận ở tay, chân và mồm.
- Bé sẽ hét to hoặc nôn ói.
- Sùi bọt mép, tay chân run rẩy liên tục.
- Hô hấp, nhịp tim nhanh.
- Đồng tử mắt di chuyển lên phía trên.
Các cơn co giật thường kéo dài từ vài giây đến vài phút, thường chỉ xảy ra một lần trong mỗi đợt bệnh. Khi kết thúc, bé sẽ trở lại tình trạng như trước. Đây là loại sốt co giật nhẹ và không nguy hiểm, không yêu cầu can thiệp y tế đặc biệt.
Tuy nhiên, khi cơn co thắt kéo diễn ra tầm 6 phút, đây là dấu hiệu không bình thường. Sốt co giật phức tạp chiếm ⅓ ca, cần đưa trẻ đến bệnh viện điều trị. Việc này giúp giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm, thậm chí có thể đe dọa tính mạng của trẻ.
Khi nào trẻ bị sốt co giật?
Hầu hết trẻ bị sốt khi mắc phải các bệnh nhiễm trùng như viêm họng, viêm amidan, viêm não, hay màng não. Tỷ lệ trẻ em bị sốt co giật chiếm khoảng 3-4%, đặc biệt là ở độ tuổi từ 12 đến 18 tháng. Sốt co giật thường xảy ra trong vài giờ đầu sau khi trẻ bắt đầu sốt, đặc biệt khi nhiệt độ vượt quá 39 độ C.
Một yếu tố khác có thể gây sốt là các loại vắc xin, như vắc xin phòng ngừa sởi, uốn ván, bạch hầu. Mặc dù đa số trẻ chỉ bị sốt nhẹ sau tiêm chủng, nhưng sốt cao gây co giật vẫn có thể xảy ra.
Phụ huynh cần ở lại bênh viện 30 phút và theo dõi trẻ trong 48 giờ sau tiêm để đảm bảo an toàn khi trẻ sốt cao co giật.
Khi các bé bị sốt dữ dội, run rẩy, khóc liên tục, thở không tốt, hãy đưa bé đi bệnh viện ngay để bác sĩ chữa trị.
Diễn biến của tình trạng sốt co giật ở trẻ
Sốt co thắt sẽ xuất hiện khi nhiệt độ cơ thể bé lên nhanh, đặc biệt trong 24 giờ đầu tiên kể từ khi khởi phát cơn sốt.
Cơn co giật này thường là co giật toàn thân, với các cơ cứng lại và tay chân giật liên tục. Trẻ sẽ gặp các triệu chứng như muốn ói, sùi bọt mép, mắt trợn lên, và mặt không còn máu.
Khi cơn co thắt kết thúc, trẻ cảm thấy mệt mỏi, lờ đờ và buồn ngủ. Nó sẽ diễn ra trong một số phút đến hàng tiếng đồng hồ.
Lưu ý:
- Khi bé sốt phức tạp, co thắt diễn ra dài, cần đưa đến bác sĩ để kiểm tra và xác định nguyên nhân.
- Thường thì sốt co giật chỉ xảy ra một lần trong mỗi đợt sốt.
- Khi cơn co thắt diễn ra lâu, bố mẹ cần xử trí nhanh để ngăn cảng lại căn bệnh này.
Yếu tố tăng nguy cơ tái phát
Tỷ lệ tái phát sốt co giật ở trẻ dao động từ 25-50%, khoảng 9% trẻ có thể gặp từ 3 cơn co giật trở lên. Khi bị, nếu thăng nhiệt của bé càng cao thì nguy cơ tái phát sẽ giảm.
Cụ thể, tỷ lệ tái phát theo thời gian như sau:
- Khoảng 24 tuần sau khi bị, khả năng tái phát là 50%.
- Trong vòng năm đầu, 75% là khả năng có thể sẽ tái phát.
- Khi đã được 24 tháng, tỷ lệ tái phát lên tới 90%.
Vài tác đọng có thể đẩy nhanh tình trạng bé bị sốt bao gồm:
- Trẻ co giật đầu tiên khi dưới 12 tháng tuổi.
- Trẻ được đẻ trong nhà có người thân từng bị sốt co giật.
- Trẻ bị sốt cao khi nhiệt độ dưới 40 độ C.
- Trong lần sốt đầu tiên, trẻ gặp phải nhiều cơn co giật.
- Cơn co thắt diễn ra nhanh, dưới 60 phút sau khi trẻ bắt đầu sốt.
Mặc dù sốt co giật khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng về sự phát triển trí tuệ của trẻ, một nghiên cứu cho thấy trẻ bị sốt sẽ không có những ảnh hưởng khác gì đối với những bé không có bị tình trạng này.
Cách chăm sóc trẻ em khi bị sốt co giật
Khi trẻ bị tình trạng này thì chúng cần có những cách chăm sóc hợp lý và đúng đắn. Bên dưới là hai cách cơ bản nhất và dễ áp dụng nhất ngay tại nhà.
Cách hạ sốt cho trẻ an toàn
Khi trẻ bị sốt, bố mẹ cần thực hiện và xử trí theo các bước sơ cứu kịp thời để giúp trẻ ổn định:
- Để bé nằm thẳng, tư thế thoải mái như nằm nghiêng một bên và nằm hướng lên để dễ thở.
- Tháo bỏ áo quần của trẻ và đặt một chiếc gối dưới đầu để bảo vệ.
- Nếu trẻ sốt cao (39°C), dùng khăn ấm (36-37°C) lau cơ thể, tập trung vào nách, bẹn, trán và sau tai để hạ sốt. Lưu ý không dùng nước đá vì có thể làm co mạch máu, gây khó khăn trong việc hạ nhiệt. Đổi khăn lau để đảm bảo hiệu quả hạ sốt. Ngừng lau khi thân nhiệt trẻ trở lại bình thường.
- Tiến hành lau người cho trẻ trong khoảng 15-30 phút cho đến khi thuốc hạ sốt có tác dụng.
- Dùng thuốc hạ sốt qua đường hậu môn theo chỉ định của bác sĩ. Paracetamol thường được khuyến cáo với liều 10-15mg/kg/lần, lặp lại sau 4-6 giờ nếu nhiệt độ không giảm.
- Khám và điều trị những tác nhân gây nên căn bệnh này.
Mẹ nên đưa bé đi bệnh viện ngay trong các trường hợp sau:
- Trẻ có cơn sốt co giật lần đầu.
- Cơn co thắt diễn ra lâu và kéo dài.
- Trẻ không tỉnh lại sau cơn co thắt.
- Tình trạng sức khỏe của trẻ trở nên yếu dần sau cơn co giật.
Lưu ý cần tránh khi trẻ sốt co giật bố mẹ nên biết
Khi trẻ bị sốt cao, điều quan trọng nhất là bố mẹ phải xử trí thông minh và không hoảng loạn. Hầu hết cơn co giật không nguy hiểm, nhưng chăm sóc sai có thể gây thiếu oxy não, nghẽn đường thở hoặc tắc thở. Vì vậy, bố mẹ cần lưu ý phòng tránh những điều sau:
- Không cho bất kỳ vật gì vào miệng trẻ, tránh tình trạng trẻ bị sặc hoặc ngạt thở.
- Không được đặt tay vào miệng trẻ khi cơn co giật xảy ra.
- Không nên ép miệng trẻ hoặc sử dụng vật cứng để ngăn miệng vì có thể gây tổn thương cho khoang miệng và răng lợi.
- Tránh dùng sức đè lên cơ thể trẻ vì có thể gây chấn thương cho các cơ quan.
- Cho trẻ dùng thuốc hạ sốt chuẩn và đúng y học và liều lượng được bác sĩ chỉ định.
- Không tụ tập trung người xung quanh bé vì sẽ làm cho bé khó thở do thiếu không khí.
- Tháo hoặc nới lỏng quân tư trang của bé để thư giản nhất.
- Sau cơn co giật, cung cấp nước và vitamin cho trẻ để cân bằng điện giải và củng cố hệ miễn dịch.
- Ghi lại chính xác các triệu chứng, thời điểm và kiểu giật của trẻ để nói chi tiết cho bác sĩ.
Những câu hỏi thường gặp về sốt co giật ở trẻ
Trẻ tiêm vắc xin có gây sốt cao co giật không?
Sốt co giật sau tiêm vắc xin là trường hợp hiếm, nhưng phụ huynh vẫn cần tuân thủ các quy tắc an toàn khi tiêm chủng. Hãy để trẻ ở lại điểm tiêm, bệnh viện để theo dõi ít nhất 30 phút và tiếp tục theo dõi sức khỏe trong 48 giờ sau tiêm.
Nếu trẻ xuất hiện các dấu hiệu như sốt cao, giật cơ, khóc dữ dội, quấy khóc không ngừng, mệt mỏi, bỏ bú, thở khò khè, hoặc tím tái. Phụ huynh cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay để được kiểm tra và xử lý kịp thời.
Sốt co giật có ảnh hưởng lâu dài đến trí tuệ của trẻ không?
Sốt co giật là hiện tượng phổ biến ở trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi, nhưng thường không gây tổn thương lâu dài cho não bộ. Nếu cơn co giật không kéo dài quá 5 phút và chỉ xảy ra một lần, trẻ sẽ phục hồi hoàn toàn.
Tuy nhiên, nếu cơn co giật kéo dài hơn 5 phút hoặc tái diễn nhiều lần. Cách xử lý trẻ bị sốt nhanh nhất là phụ huynh cần đưa trẻ đi khám bác sĩ để loại trừ các bệnh lý khác. Các nghiên cứu cho thấy, sốt co giật đơn thuần không làm tăng nguy cơ phát triển các vấn đề về trí tuệ hoặc động kinh.
Có nên cho trẻ sử dụng thuốc chống co giật khi bị sốt co giật không?
Thông thường, trẻ không cần dùng thuốc chống co giật trừ khi cơn co giật kéo dài quá 5 phút hoặc tái diễn nhiều lần. Thuốc chống co giật chỉ nên dùng khi có chỉ định của bác sĩ. Sử dụng không đúng cách có thể gây tác dụng phụ không mong muốn.
Nếu bạn cần thêm thông tin về cách xử lý khi trẻ bị sốt cao co giật hoặc cần hỗ trợ chuyên môn về sốt co giật, hãy liên hệ ngay với Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn (SIGC). Chúng tôi có đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm và các dịch vụ y tế chất lượng. Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ bạn trong việc chăm sóc sức khỏe trẻ em toàn diện và hiệu quả.
Hotline: (028) 38 213 456
Website: https://taimuihongsg.com
Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/
