Vi Khuẩn HP

Vi khuẩn HP là gì? Có chữa được không? Nguyên nhân & cách phòng tránh

BS. Mai Thị Diệu Trinh

THAM VẤN BỞI BÁC SĨ

BS. Mai Thị Diệu Trinh

Bác sĩ Khoa Tiêu hóa Phòng Khám Đa khoa Quốc tế Sài Gòn

Dạ dày bị nhiễm vi khuẩn HP không phải là một tình trạng quá nguy hiểm nhưng đang rất phổ biến hiện nay. Vi khuẩn này rất dễ lây lan, gây ra nhiều biến chứng và dễ tái phát lại. Để điều trị dứt điểm và nhanh chóng tình trạng này, sự phối hợp giữa bác sĩ và người bệnh là rất quan trọng. Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về loại vi khuẩn này qua bài viết dưới đây.

Vi khuẩn HP là vi khuẩn gì?

Vi khuẩn HP là gì? HP có tên đầy đủ là Helicobacter pylori và có khả năng sinh tồn trong dạ dày con người. Để thích nghi với môi trường axit khắc nghiệt, loại vi khuẩn này tiết ra một enzyme đặc biệt gọi là Urease. Enzyme này phân hủy Ure, tạo ra Amoniac, giúp trung hòa axit trong dạ dày. Nhờ đó, HP có điều kiện thuận lợi để sinh sôi phát triển.

Vi khuẩn HP dưới kính hiển vi.
Vi khuẩn HP có hình xoắn ốc, dễ bám vào niêm mạc dạ dày.

Nhiều người lo lắng về nguy cơ ung thư dạ dày khi được chẩn đoán nhiễm khuẩn HP. Bởi vì đây là nguyên nhân hàng đầu gây viêm dạ dày mãn tính, loét dạ dày – tá tràng. Đồng thời, trong một số trường hợp cũng có thể tăng nguy cơ ung thư dạ dày.

Theo các nghiên cứu, chỉ khoảng 1% số người nhiễm khuẩn HP có nguy cơ phát triển thành ung thư dạ dày. Tuy nhiên, việc phát hiện và chữa trị kịp thời sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Vi khuẩn HP dạ dày sẽ lây qua đường nào?

Vi khuẩn HP hoàn toàn có thể lây lan từ người sang người. Đường lây truyền chính của loại vi khuẩn này, gồm có:

  • Từ miệng qua miệng: Đây là con đường lây nhiễm chính của virus HP. Người khỏe mạnh sẽ nhiễm phải loại vi khuẩn này khi tiếp xúc với nước bọt hoặc dịch tiết đường tiêu hóa của người nhiễm bệnh. Thường thì gia đình có người nhiễm HP dạ dày thì tỉ lệ những người khác trong gia đình bị nhiễm cũng rất cao.
  • Tiếp xúc trực tiếp với phân của người bệnh hoặc các nguồn chất thải chứa vi khuẩn HP có trong ao, hồ.
  • Ăn đồ sống thường xuyên.
  • Sử dụng các thiết bị y tế như nội soi dạ dày, dụng cụ nha khoa, soi tai mũi họng,… mà không được tiệt trùng sát khuẩn đúng cách.
Thực phẩm sống có thể chứa HP
Các món ăn sống như sushi, rau sống có nguy cơ nhiễm HP.

Đối tượng có nguy cơ nhiễm vi khuẩn HP cao

Bất kỳ ai cũng có thể nhiễm HP. Trên toàn thế giới, khoảng 50% dân số được ước tính mang loại vi khuẩn này. Tuy nhiên, tỷ lệ nhiễm HP có sự khác biệt tùy thuộc vào nhiều yếu tố.

Một số yếu tố làm tăng khả năng nhiễm khuẩn HP bao gồm: độ tuổi, điều kiện sống, lối sống và môi trường vệ sinh. Trẻ em có nguy cơ nhiễm HP cao hơn, đặc biệt nếu trong gia đình có người đã nhiễm loại vi khuẩn này. Mặc dù tỷ lệ nhiễm vi khuẩn HP khá cao, nhưng không phải ai nhiễm cũng có triệu chứng hoặc biến chứng.

Triệu chứng nhiễm vi khuẩn HP là gì?

Nếu bị HP, bệnh nhân vẫn khỏe mạnh và không có dấu hiệu nào xuất hiện. Tuy nhiên, ở một số trường hợp, vi khuẩn này có thể gây ra các biểu hiện viêm loét dạ dày, bao gồm:

  • Bụng đau sau mỗi bữa ăn
  • Buồn nôn, cảm giác chán ăn kéo dài
  • Ợ nóng, đầy bụng, khó tiêu
  • Hơi thở có mùi hôi dai dẳng
  • Giảm cân đột ngột không rõ nguyên nhân

Nếu bệnh nhân đã nhiễm HP lâu ngày thì có thể xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng hơn, bao gồm:

  • Đau bụng dữ dội, kéo dài liên tục
  • Khó nuốt, cảm giác vướng nghẹn
  • Phân có lẫn máu hoặc có màu đen
  • Nôn ra máu hoặc dịch nôn có màu đen như bã cà phê

Nếu gặp các dấu hiệu trên và nghi ngờ nhiễm vi khuẩn HP, cần đến ngay bệnh viện hoặc cơ sở y tế. Các bác sĩ sẽ chẩn trị kịp thời cho bạn.

Đau bụng do vi khuẩn HP.
Đau ôm bụng khó chịu, dấu hiệu nhiễm khuẩn HP dạ dày.

Tìm hiểu rõ hơn về tình trạng và dấu hiệu nhiễm vi khuẩn HP để phòng tránh và điều trị cùng Bác sĩ Mai Thị Diệu Trinh – Phòng khám Đa khoa Quốc tế Sài Gòn:

Các phương pháp dùng để chẩn đoán vi khuẩn HP là gì?

Nhiễm vi khuẩn HP (Helicobacter pylori) thường diễn ra âm thầm, không có dấu hiệu rõ ràng trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, người mắc có thể gặp phải đau vùng thượng vị, đầy hơi, khó tiêu, hoặc rối loạn tiêu hóa kéo dài. Nếu xuất hiện những biển hiện này, bệnh nhân nên đến bệnh viện để kiểm tra và có phương pháp chữa trị phù hợp.

Dưới đây là các phương pháp phổ biến giúp chẩn đoán nhiễm khuẩn HP:

Phương pháp không xâm lấn

  • Xét nghiệm hơi thở: Giúp phát hiện HP thông qua khí CO2 hoặc amoniac mà vi khuẩn tạo ra trong dạ dày. Người bệnh sẽ uống dung dịch chứa urea, sau đó thiết bị đo sẽ xác định xem có sự phân giải urea thành CO2 hoặc amoniac hay không. Nếu vi khuẩn tồn tại, lượng khí đo được sẽ cho thấy dấu hiệu nhiễm khuẩn.
  • Xét nghiệm máu: Giúp phát hiện kháng thể HP trong máu, qua đó xác định bệnh nhân đã từng nhiễm vi khuẩn HP hay chưa. Tuy nhiên, phương pháp này không thể xác định chính xác người bệnh có còn nhiễm HP tại thời điểm xét nghiệm hay không.
  • Xét nghiệm phân: Một lượng nhỏ HP có thể được đào thải qua phân. Do đó xét nghiệm phân giúp kiểm tra sự hiện diện của vi khuẩn trong đường tiêu hóa.
Xét nghiệm HP qua máu.
Lấy mẫu xét nghiệm máu để kiểm tra vi khuẩn HP.

Phương pháp xâm lấn

Lấy mẫu niêm mạc dạ dày: Phương pháp này được thực hiện thông qua nội soi dạ dày hoặc thu thập bệnh phẩm từ dạ dày sau phẫu thuật. Bác sĩ sẽ lấy một mẫu nhỏ từ niêm mạc dạ dày. Sau đó tiến hành xét nghiệm hoặc quan sát dưới kính hiển vi để xác định sự hiện diện của vi khuẩn HP.

Nội soi chẩn đoán HP.
Bác sĩ thực hiện nội soi dạ dày để lấy mẫu xét nghiệm HP.

Việc lựa chọn phương pháp nào phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của bệnh nhân và chỉ định từ bác sĩ. Trước khi quyết định, bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng và tiền sử bệnh của bệnh nhân. Đồng thời, các yếu tố nguy cơ cũng được xem xét để lựa chọn phương pháp chẩn đoán HP phù hợp. Điều này giúp đảm bảo độ chính xác và hiệu quả cao nhất.

Cách điều trị vi khuẩn HP là gì?

Việc chữa trị tiêu diệt HP được chỉ định trong một số trường hợp cụ thể. Bệnh nhân mắc viêm loét dạ dày – tá tràng hoặc từng chữa ung thư dạ dày cần được xem xét. Ngoài ra, những người bị thiếu máu do thiếu sắt hoặc xuất huyết giảm tiểu cầu không rõ nguyên nhân cũng có thể cần điều trị.

Bên cạnh đó, để phòng ngừa ung thư, bác sĩ cũng có thể chỉ định điều trị HP đối với:

  • Người nhiễm HP có tiền sử gia đình mắc ung thư dạ dày
  • Bệnh nhân có polyp dạ dày
  • Người bị viêm teo niêm mạc dạ dày
  • Người sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) kéo dài
  • Bệnh nhân mong muốn loại bỏ vi khuẩn HP nhằm giảm thiểu khả năng mắc bệnh lý dạ dày

Nhiễm khuẩn HP có chữa được không? Bệnh có thể chữa bằng cách kết hợp các loại kháng sinh với thuốc ức chế tiết axit dạ dày theo chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, trong quá trình điều, bệnh nhân có thể gặp một số tác dụng phụ, bao gồm:

  • Phân có màu đen bất thường
  • Tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa
  • Thay đổi vị giác, có cảm giác vị kim loại trong miệng
  • Lưỡi đen tạm thời
  • Phản ứng giống hội chứng cai rượu (hiệu ứng Antabuse) nếu sử dụng một số loại thuốc nhất định
Thuốc chữa vi khuẩn HP.
Thuốc kháng sinh và thuốc giảm axit điều trị vi khuẩn HP.

Việc tuân thủ phác đồ chữa trị đúng theo chỉ định của bác sĩ là rất quan trọng. Điều này đảm bảo hiệu quả diệt trừ vi khuẩn, hạn chế rủi ro kháng kháng sinh và phòng tránh các biến chứng tiêu hóa nghiêm trọng.

Chăm sóc người nhiễm vi khuẩn HP tại nhà như thế nào?

Bên cạnh việc sử dụng thuốc theo chỉ định, chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình trị bệnh. Dưới đây là một số biện pháp giúp hỗ trợ điều trị và kiểm soát nhiễm khuẩn HP tại nhà:

  • Hạn chế thực phẩm làm tăng tiết axit dạ dày, bao gồm: thức ăn cay nóng, thực phẩm giàu chất béo, caffeine và rượu bia.
  • Tăng cường thực phẩm giàu chất xơ, như rau xanh, trái cây tươi và ngũ cốc nguyên hạt để hỗ trợ tiêu hóa và bảo vệ niêm mạc dạ dày.
  • Không nên tiêu thụ đồ uống có ga, nước chanh, thực phẩm có nồng độ axit cao. Bởi vì chúng có thể làm tổn thương niêm mạc dạ dày và khiến tình trạng bệnh trầm trọng hơn.
  • Căng thẳng kéo dài có thể làm tăng độ nhạy cảm của dạ dày và kích thích tình trạng trào ngược, viêm loét. Hãy thử áp dụng các phương pháp thư giãn như thiền, yoga, tập thể dục thường xuyên để giảm căng thẳng hiệu quả.
  • Ăn uống đúng giờ, không để bụng quá đói hoặc ăn quá no để tránh tạo áp lực lên dạ dày.
  • Chia nhỏ bữa ăn trong ngày, giúp dạ dày tiêu hóa tốt hơn và hạn chế tiết axit quá mức.
  • Ngừng hút thuốc và hạn chế tối đa rượu bia giúp cải thiện sức khỏe tiêu hóa và tăng hiệu quả của phác đồ chữa bệnh.
Stress gây hại dạ dày
Căng thẳng, stress kéo dài ảnh hưởng đến dạ dày.

Cách phòng ngừa vi khuẩn HP dạ dày

Hiện nay, chưa có vắc-xin đặc hiệu để phòng tránh vi khuẩn HP (Helicobacter pylori). Vì vậy biện pháp phòng bệnh tốt nhất là ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm của vi khuẩn này thông qua:

  • Lựa chọn thực phẩm sạch, có nguồn gốc rõ ràng để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, tránh rủi ro nhiễm khuẩn từ thức ăn.
  • Sử dụng nguồn nước sạch, đảm bảo nước uống không bị nhiễm khuẩn, giúp giảm tỷ lệ lây lan qua đường tiêu hóa.
  • Hãy duy trì thói quen ăn chín, uống sôi. Tránh sử dụng thực phẩm chưa nấu kỹ hoặc chứa nhiều muối. Hạn chế ăn đồ khô, mắm, thịt cá xông khói và thực phẩm nướng cháy.
  • Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh để ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập qua đường miệng.
  • Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ và vitamin từ rau xanh, trái cây tươi. Điều này nhằm hỗ trợ tiêu hóa, bảo vệ niêm mạc dạ dày và giảm nguy cơ ung thư.
  • Duy trì thói quen tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày với các bài tập nhẹ nhàng, phù hợp với thể trạng như đi bộ, yoga. Đặc biệt, trẻ em cần được rèn luyện vận động từ nhỏ để tăng cường hệ miễn dịch và nâng cao sức đề kháng.
Rửa tay chống HP
Rửa tay bằng xà phòng để phòng ngừa nhiễm HP.

Điều trị vi khuẩn HP ở đâu tốt?

Nhìn chung, tỷ lệ những người bị bệnh viêm dạ dày do nhiễm khuẩn HP tiến triển thành ung thư dạ dày là không quá cao. Những mỗi người nên chủ động thực hiện các biện pháp phòng tránh và chữa HP. Điều này giúp ngăn chặn lây lan trong cộng đồng và duy trì chất lượng cuộc sống.

Nếu bạn chưa biết nên kiểm tra và điều trị vi khuẩn HP ở đâu, hãy tham khảo ngay Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn (SIGC). Đây là địa chỉ thăm khám uy tín với đội ngũ y bác sĩ nhiều kinh nghiệm từng tu nghiệp tại Đức, Pháp, Hoa Kỳ. Đồng thời, bệnh viện còn trang bị nhiều thiết bị y tế đạt chất lượng cao, hiện đại. Trong đó, đặc biệt phải kể đến hệ thống Nội soi Tiêu hóa của SIGC, bao gồm:

  • Hệ thống 7 máy Nội soi Dạ dày & Đại tràng HD của Olympus (Nhật Bản): Độ phân giải cao giúp đưa hình ảnh rõ ràng, dễ dàng phát hiện sớm các bệnh lý.
  • Hệ thống Nội soi NBI (Narrow-Band Imaging): Tầm soát được sớm các loại ung thư thực quản, dạ dày, đại tràng.
  • Máy rửa – khử trùng ống soi mềm tự động DSD-201 của Medivator (Hoa Kỳ): Đảm bảo tuân thủ đủ quy trình 8 bước trong 30’.
  • Xét nghiệm hơi thở Urea Breath Test C13 (UBT): Giúp bác sĩ có thể kiểm tra, theo dõi & điều trị nhiễm vi khuẩn HP.
Khoa tiêu hóa bệnh viện TMH SG
Khoa tiêu hóa Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn (SIGC) với trang thiết bị hiện đại, chuyên điều trị HP

Những câu hỏi thường gặp về vi khuẩn hp

Virus HP dạ dày có tái phát lại sau khi điều trị khỏi không?

Khả năng vi khuẩn HP tái xuất hiện là rất cao, thường là dưới hai dạng:

  • Tái nhiễm: Hết bệnh hoàn toàn nhưng nhiễm những chủng mới.
  • Tái phát: Sau khi chữa trị đã giảm đi lượng virus đáng kể và thông qua xét nghiệm không phát hiện ra. Nhưng sau 1 thời gian không sinh hoạt điều độ hoặc vì lí do nào đó mà lượng virus lại tăng lên.

Nhìn chung, tái phát nhiễm khuẩn HP thường là do bệnh nhân không tuân theo chỉ định của bác sĩ, lối sống không khoa học,…

Vi khuẩn HP có tự hết được không?

Nhiễm khuẩn HP không thể tự khỏi hoàn toàn. Những phương pháp chăm sóc tại nhà chỉ giúp giảm đau đớn và các triệu chứng tức thời. Điều cần làm là theo sát phác đồ chữa bệnh, ăn uống điều độ để ngăn khả năng tái phát.

Xét nghiệm máu để tìm ra vi khuẩn HP có chính xác không?

Người bị nhiễm HP trong cơ thể sẽ tự sinh ra kháng thể chống lại chúng và kháng thể này tồn tại trong máu. Vì thế, việc xét nghiệm qua máu để kiểm tra kháng thể HP có thể giúp chẩn đoán xem người bệnh có bị nhiễm vi khuẩn này hay không. Tuy nhiên, phương pháp này cho kết quả dương tính giả khá cao, ít chính xác hơn so với việc các phương pháp nội soi, kiểm tra hơi thở,…

Nhiễm vi khuẩn HP dạ dày không phải bệnh nguy hiểm và có thể chữa trị được nếu tuân theo những chỉ định của bác sĩ. Hi vọng những thông tin mà bài viết cung cấp đã giúp bạn hiểu rõ hơn về loại vi khuẩn này từ đó có thể phòng bệnh hiệu quả hơn.

Thông tin liên hệ Tai Mũi Họng Sài Gòn

Hotline: (028) 38 213 456

Website: https://taimuihongsg.com

Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/

Helicobacter pylori CDC Yellow Book 2024 (May 01, 2023) – CDC

https://wwwnc.cdc.gov/travel/yellowbook/2024/infections-diseases/helicobacter-pylori

Helicobacter Pylori Infections (May 5, 2021) – Medline Plus

https://medlineplus.gov/helicobacterpyloriinfections.html

Helicobacter pylori (H. pylori) infection (May 05, 2022) – Mayo Clinic

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/h-pylori/symptoms-causes/syc-20356171

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Search

+