Giải thích nguyên nhân gây viêm loét khoang miệng và cách điều trị
Viêm khoang miệng sẽ gây ra cảm giác đau rát, khó chịu, khiến cho người bệnh khó ăn uống và sinh hoạt như bình thường. Cũng như những bệnh lý khác, để chữa trị dứt điểm tình trạng này chúng ta cần phải hiểu rõ nguyên nhân cũng như nguyên tắc điều trị. Vậy biện pháp điều trị ra sao? Cùng Bệnh viện Tai Mũi Họng Sài Gòn tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
Nguyên nhân dẫn đến viêm khoang miệng
Viêm khoang miệng là một bệnh lý tai mũi họng phổ biến có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, chẳng hạn như các bệnh hệ thống, do nhiễm trùng, bị kích thích vật lý, hóa học, phản ứng dị ứng hoặc cũng có thể do tự phát. Và có những nguyên nhân cụ thể sau đây:
- Nhiễm virus: Herpes Zoster và Herpes Simplex là những virus có thể gây ra tình trạng viêm miệng, nó thường xuất hiện dưới dạng mụn nước trước rồi sau đó phát triển thành các vết loét. Mụn nước thường xuất hiện ở môi, mép và niêm mạc họng, dẫn đến tình trạng sưng hạch, sốt và viêm họng
- Viêm miệng áp tơ tái phát (RAS): Đây là một loại viêm miệng mãn tính tái phát, có thể gây ra sự đau đớn và khó chịu cho người bệnh
- Nhiễm khuẩn hay nấm Candida Albicans: Bệnh lý này thường xảy ra ở những ai có hệ miễn dịch yếu, có thể yếu, suy dinh dưỡng và thường mệt mỏi
- Bị viêm khoang miệng do tổn thương: Bỏng nhiệt, té ngã hay những biến chứng sau phẫu thuật nha khoa như trám răng, nhổ răng, mẻ răng hay lắp răng giả không vừa cũng có thể dẫn đến tình trạng viêm khoang miệng. Bên cạnh đó, bị vật dụng sắc nhọn hay đồ dùng học tập đâm vào cũng là nguyên nhân phổ biến dẫn đến viêm khoang họng ở trẻ em.

- Xạ trị hay hóa trị gây ra tác dụng phụ
- Thói quen sử dụng thuốc lá và các chất kích thích: Thuốc lá hay các loại chất kích thích như nước vôi, có tính axit có thể gây tổn thương đến niêm mạc miệng. Không chỉ thế, dùng nước súc miệng quá đậm đặc cũng có thể dẫn đến tình trạng kích ứng và viêm loét khoang miệng
- Yếu tố di truyền, nội tiết tố và thiếu hụt dinh dưỡng: Đây cũng là những nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng viêm khoang miệng, đặc biệt là những ai bị rối loạn hay thiếu sự cân bằng nội tiết tố, thiếu hụt vitamin, khoáng chất thiết yếu như sắt, vitamin B6, B12 và Vit C
- Vấn đề về răng miệng: Sâu răng, viêm tủy răng, u hạt, nang răng quanh chóp răng, nhiễm khuẩn và chết tủy răng sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và có thể góp phần vào viêm khoang miệng
- Các nguyên nhân khác: Viêm tủy xương hàm, nhiễm khuẩn tuyến nước bọt, nhiễm khuẩn amidan, vết thương phần mềm, gãy hở thông khoang miệng hoặc gãy xương hàm cũng sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào khoang miệng gây bệnh
Triệu chứng viêm khoang miệng
Triệu chứng tổng thể
Vậy đâu là những dấu hiệu cho thấy bạn đang gặp phải tình trạng viêm khoang miệng? Dưới đây là những dấu hiệu tổng thể:
- Bị rét và sốt theo từng cơn
- Cảm thấy nhịp tim rối loạn, mạch đập nhanh
- Luôn cảm thấy mệt mỏi, ngủ li bì hay thậm chí hôn mê do bệnh lý viêm não, viêm màng não,… đây là những dấu hiệu phổ biến của tình trạng nhiễm độc hay nhiễm trùng
- Thị lực giảm sút rõ rệt, không nhìn thấy rõ, nhìn đôi,…
- Hô hấp rối loạn và cảm thấy mệt mỏi, khó khăn trong việc hít thở hay bị tràn dịch mủ trung thất

Triệu chứng đặc trưng
Hầu hết tình trạng viêm loét khoang miệng đều xuất hiện khá bất ngờ và đi kèm với các biểu hiện dưới đây:
- Các vết loét sẽ gây đau nhức, sưng nóng và tạo cảm giác đau đớn khi ăn uống, nếu để lâu mà không chữa trị kịp thời có khả năng dẫn đến tình trạng áp xe dưới lưỡi hay niêm mạc
- Các vết thương gây ra bởi tình trạng viêm khoang miệng thường sẽ sưng tấy gây đau đớn, đôi khi sẽ bị nổi hạch ở góc hàm và gây sốt cao
- Gặp tình trạng rối loạn khi nhai nuốt do bị sưng nề niêm mạc
- Gặp hạn chế khi thực hiện các động tác đơn giản, chẳng hạn như há miệng hay vận động lưỡi. Không chỉ thế, người bệnh sẽ cảm thấy lưỡi như lệch sang một bên hay đẩy lên cao
Nhận biết các dạng viêm loét trong khoang miệng
Tùy vào cơ địa cũng như nguyên nhân gây bệnh mà tình trạng viêm khoang miệng ở mỗi người sẽ xuất hiện với hình dạng và kích thước khác nhau.
Dưới đây là mô tả chi tiết về từng tình trạng viêm loét khoang miệng mà bạn có thể tham khảo:
- Loét Herpes: Tình trạng này thường xuất hiện với số lượng vết loét lớn, 10 cho đến 100 vết loét có thể tập trung lại thành chùm và tạo nên các mảng lớn tại niêm mạc họng

- Loét aphthe nhỏ: Là tình trạng phổ biến nhất và cũng có nhiều dấu hiệu đặc trưng nhất, loét aphthe nhỏ thường hình thành từ một hoặc nhiều vết viêm loét nhỏ với đường kính dưới 1cm phân bố thành từng đám hoặc đứng riêng lẻ
- Loét aphthe lớn: Hay còn được gọi là bệnh Sutton hoặc viêm hoại tử khoang miệng có thể tái phát. Tình trạng này sẽ gây ra những vết loét có kích thước lớn hơn 1cm và thường có thời gian hồi phục lâu hơn. Không chỉ thế, nó còn có thể gây ra hoại tử và để lại sẹo sau khi khỏi bệnh.
- Màu sắc của vết loét sẽ có trung tâm màu vàng, xung quanh sưng đỏ. Tình trạng viêm loét này sẽ khiến người bệnh cảm thấy đau rát, khó chịu trong 2-3 ngày đầu và giảm dần vào các ngày sau khi được chữa trị và bắt đầu hồi phục
Điều trị viêm khoang miệng
Nguyên tắc điều trị
Vậy làm sao để điều trị viêm khoang miệng một cách hiệu quả và triệt để? Hãy tuân thủ theo các nguyên tắc dưới đây:
- Tìm hiểu kỹ càng nguyên nhân gây bệnh: Biết được nguyên nhân gây bệnh ta sẽ dễ dàng điều trị cho đúng tiến trình và đạt được hiệu quả triệt để hơn
- Duy trì vệ sinh răng miệng đúng cách: Đây cũng là yếu tố quan trọng để ngăn chặn tình trạng viêm nhiễm ở khoang miệng, hãy chắc chắn bạn đánh răng đúng cách ít nhất hai lần mỗi ngày và sử dụng bàn chải răng mềm để tránh gây tổn thương cho niêm mạc miệng
- Sử dụng nước súc miệng có khả năng diệt khuẩn và dùng thuốc tại chỗ: Nếu như nước súc miệng có thể giúp loại bỏ vi khuẩn và giảm viêm thì sử dụng thuốc tại chỗ như kem hoặc gel có thể giúp làm dịu sẽ giúp kháng khuẩn và giảm cảm giác đau nhức hiệu quả.

Bạn cũng nên lưu ý lựa chọn các sản phẩm chứa thuốc hoặc hóa chất có khả năng gây kích thích niêm mạc miệng để tráng tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như nước súc miệng chứa ethanol. Bên cạnh đó, nên ưu tiên dùng bàn chải đánh răng mềm, vệ sinh răng miệng cẩn thận và sử dụng nước muối để ngăn ngừa nguy cơ tái phát nhiễm trùng.
Điều trị tình trạng viêm khoang miệng nhẹ
Đối với đa số những tình trạng bị viêm khoang miệng nhẹ thường không cần can thiệp sâu mà chúng sẽ tự khỏi sau khoảng 1-2 tuần, người bệnh chỉ cần sử dụng các biện pháp hỗ trợ giảm đau để giảm bớt cảm giác khó chịu. Dưới đây là một vài phương pháp điều trị loét khoang miệng phổ biến:
- Dùng thuốc và lớp phủ bảo vệ: Các loại thuốc này bên cạnh giảm đau thì nó còn giúp bảo vệ niêm mạc miệng khỏi các tác động bên ngoài. Các sản phẩm này thường có chứa thành phần giữ ẩm và làm dịu, giúp hỗ trợ quá trình lành vết.
- Corticosteroid: Chúng có thể được sử dụng dưới dạng thuốc nhỏ hoặc kem giúp giảm viêm, ngăn chặn phản ứng miễn dịch và làm giảm triệu chứng đau. Tuy nhiên, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo cho sức khỏe.
- Phương pháp vật lý: Ngoài việc sử dụng thuốc, phương pháp vật lý như ánh sáng laser, điện xung hay siêu âm cũng có thể được áp dụng để điều trị viêm khoang miệng. Những phương pháp này có thể giúp làm giảm viêm, kích thích quá trình lành vết và giảm đau.

Điều trị tình trạng viêm khoang miệng không do vi khuẩn gây ra
Để kiểm soát tình trạng viêm khoang họng không do vi khuẩn gây ra một cách hiệu quả, bạn có thể tham khảo qua các phương pháp sau:
- Súc miệng với dung dịch Dexamethasone elixir 0,5mg/5mL: Sử dụng dung dịch này sau mỗi bữa ăn để làm dịu các triệu chứng và giảm đau
- Sử dụng 0,1% triamcinolone: Bôi một lượng vừa đủ sản phẩm này lên trực tiếp vùng bị viêm loét để làm lành vết thương và giảm đau
- Sử dụng Amlexanox: Cũng tương tự như loại trên, bôi trực tiếp loại thuốc này lên vết loét để đẩy nhanh quá trình phục hồi
- Sử dụng kháng sinh: Tiếp tục sử dụng kháng sinh để ngăn ngừa vi khuẩn tái phát ngay cả khi triệu chứng viêm loét đã thuyên giảm
- Bù nước và vitamin bằng cách truyền qua tĩnh mạch: Chỉ cần thiết nếu bệnh nhân bị sốt cao, không thể uống nước và bổ sung vitamin như bình thường được
- Xem xét loại bỏ răng gây viêm nhiễm: Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ về việc loại bỏ những răng gây viêm nhiễm, tuy nhiên cần phải đánh giá kỹ lưỡng vì nó có thể lây lan nhiễm khuẩn sang các khu vực khác. Thủ thuật này nên được thực hiện sau khi bệnh nhân đã sử dụng kháng sinh trong 1 – 2 ngày.
- Sử dụng ống cao su mảnh để dẫn lưu dịch (nếu cần)
Tuy nhiên, trước khi dùng bất cứ loại thuốc nào bạn cũng cần phải tham khảo qua ý kiến của bác sĩ để đảm bảo không dùng sai thuốc và đảm bảo an toàn cho chính bản thân.
Viêm khoang miệng có thể là một bệnh lý nhẹ nếu được kiểm soát cẩn thận, tuy nhiên sẽ trở nên nặng nề hơn nếu không được điều trị kịp thời. Vậy nên hãy tìm kiếm sự tư vấn và hướng dẫn từ bác sĩ để đưa ra liệu pháp chữa trị phù hợp nhé.

Những câu hỏi thường gặp về viêm loét khoang miệng
Biện pháp ngăn ngừa viêm khoang miệng?
Để ngăn ngừa viêm khoang miệng hiệu quả, bạn cần duy trì thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày, tránh tiếp xúc với các chất kích thích và duy trì lối sống lành mạnh. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến viêm khoang miệng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đưa ra phương pháp phòng ngừa phù hợp.
Viêm khoang miệng có thể dẫn đến biến chứng không?
Trong một số trường hợp, viêm khoang miệng có thể dẫn đến biến chứng như nhiễm trùng nặng, viêm nướu, hoặc viêm loét dạ dày nếu không được chẩn đoán và chữa trị kịp thời.
Viêm khoang miệng có cần kiêng ăn gì không?
Mặc dù không có những quy tắc ăn uống cụ thể nhưng người bị viêm loét khoang miệng nên hạn chế sử dụng thức ăn quá chua hay quá cay, không nên dùng các loại thực phẩm cứng mà nên ưu tiên các món ăn mềm, các thực phẩm vitamin và khoáng chất.
Tất tần tật các thông tin về viêm khoang miệng cũng như biện pháp chữa trị và phòng tránh đã được chia sẻ bên trên. Nếu đã điều trị theo hướng dẫn nhưng tình trạng vẫn chưa được cải thiện thì hãy liên hệ với bác sĩ chuyên khoa để được điều trị phù hợp nhất nhé.
Hotline: (028) 38 213 456
Website: https://taimuihongsg.com
Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/