hen suyễn

Hen suyễn: Dấu hiệu, nguyên nhân, chẩn đoán và cách điều trị hiệu quả

TS.BS.CKII. Hoàng Lương

THAM VẤN BỞI BÁC SĨ

TS.BS.CKII. HOÀNG LƯƠNG

Phó Tổng Giám đốc Bệnh viện Tai Mũi Họng Sài Gòn

Bệnh hen suyễn là một bệnh lý mãn tính phổ biến ở đường hô hấp và có thể đe dọa tính mạng nếu không được xử lý kịp thời, đặc biệt trong các cơn hen cấp. Việc nhận biết sớm các triệu chứng sẽ giúp chẩn đoán và điều trị hiệu quả, hạn chế biến chứng nguy hiểm. Cùng khám phá bài viết sau để hiểu rõ hơn về dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị hen suyễn một cách toàn diện.

Mục lục:

Hen suyễn (hen phế quản) là gì?

Hen suyễn hay còn gọi là hen phế quản (Asthma), là một bệnh lý viêm mãn tính phổ biến của đường hô hấp. Bệnh xảy ra khi đường thở bị viêm, sưng, tiết dịch nhầy và co thắt gây cản trở luồng không khí đi vào phổi dẫn đến hẹp đường thở và khó thở.

Khi bệnh ngày càng trầm trọng, tình trạng viêm khiến đường thở bị thu hẹp đáng kể, gây ra hiện tượng khò khè và khó thở. Người mắc phải sẽ cảm thấy khó khăn khi hít thở, dẫn đến sự khó chịu và mệt mỏi liên tục.

bệnh hen suyễn là gì
Mô phỏng đường dẫn khi bình thường đến khi xuất hiện cơn hen suyễn

Các dấu hiệu nhận biết đặc trưng của hen suyễn

Các triệu chứng hen suyễn có thể khác nhau giữa các cá nhân, dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến nhất đối với những người bị bệnh hen suyễn:

  • Khó ngủ do khó thở: do bị thu hẹp đường thở dẫn đến khó thở cho người cho bệnh.
  • Ho: người bệnh hen suyễn có triệu chứng ho kéo dài đặc biệt là vào ban đêm và buổi sáng.
  • Thở khò khè: khò khè là âm thanh rít lên khi thở ra, do không khí khó lưu thông qua đường thở bị thu hẹp.
  • Đau thắt ngực: sẽ cảm thấy nặng ngực, đau râm ran hoặc cảm giác ép chặt trong lồng ngực.
  • Hơi thở nhanh và gấp: người mắc bệnh hen phế quản thường sẽ thở nhanh, gấp gáp và nói chuyện bị hụt hơi.

    hen suyễn là bệnh gì
    Khó thở, thở khò khè, ho là các dấu hiệu nhận biết đặc trưng của hen suyễn

Đối tượng có nguy cơ cao mắc hen suyễn

Bệnh hen suyễn có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Vì vậy việc nhận diện đúng đối tượng dễ mắc phải bệnh sẽ giúp bạn phòng ngừa và phát hiện sớm, hạn chế được các biến chứng nghiêm trọng về sau. Dưới đây là một số đối tượng có nguy cơ mắc bệnh bao gồm:

  • Người có cơ địa dị ứng
  • Người có tiền sử mắc bệnh về da, hô hấp.
  • Bệnh lý hô hấp mãn tính ở trẻ em thường khởi phát từ rất sớm, đặc biệt ở những bé sinh non.
  • Người có tiền sử gia đình bị hen phế quản hoặc bệnh dị ứng
  • Người hút thuốc lá hoặc sống trong môi trường có người hút thuốc nhiều.
  • Người béo phì, thừa cân.
  • Người thường xuyên tiếp xúc với khói bụi, ô nhiễm, hóa chất độc hại cũng có nguy cơ mắc bệnh.

    bệnh hen suyễn có lây ko
    Các đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh hen suyễn

Nguyên nhân khởi phát bệnh hen suyễn

Nguyên nhân gây bệnh hen suyễn chưa được xác định hoàn toàn, nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy bệnh thường phát sinh từ sự kết hợp giữa yếu tố di truyền và tác động từ môi trường. Tiếp xúc với dị nguyên cũng có thể bùng phát các triệu chứng, gây co thắt phế quản, viêm và tăng tiết dịch nhầy ở đường hô hấp. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến gây khởi phát cơn hen mà bạn cần lưu ý:

Tiếp xúc với khói thuốc lá

Khói thuốc lá chứa hàng trăm hóa chất độc hại có thể kích thích niêm mạc đường hô hấp, gây viêm phế quản và làm tăng nguy cơ khởi phát cơn hen suyễn, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người có cơ địa dị ứng.

hen suyễn có lây không
Tiếp xúc với khói thuốc lá là nguyên nhân phát bệnh hen suyễn

Mạt bụi nhà

Mạt bụi là những sinh vật nhỏ, thường có mặt ở hầu hết các khu vực trong nhà. Để kiểm soát cơn hen suyễn, bạn cần thường xuyên vệ sinh và thay vỏ gối – nệm. Tránh sử dụng gối nhồi lông ngỗng, gấu bông và chăn lông. Khi giặt hãy chọn chế độ nước nóng nhất để loại bỏ mạt bụi một cách hiệu quả.

Ô nhiễm không khí

Khí thải xe cộ, khói công nghiệp, bụi mịn và các hợp chất hóa học độc hại trong không khí có thể gây kích ứng phổi và làm tổn thương niêm mạc hô hấp, từ đó làm tăng nguy cơ mắc hoặc tái phát hen suyễn. Những người sống ở thành phố lớn thường có nguy cơ cao hơn.

Dị ứng do gián và côn trùng

Chất thải, xác gián hoặc vảy da của côn trùng có thể trở thành tác nhân dị ứng mạnh, kích thích phản ứng viêm trong đường thở. Đây là nguyên nhân thường bị bỏ qua nhưng lại phổ biến, đặc biệt ở môi trường sống ẩm thấp, vệ sinh kém.

Lông của vật nuôi

Lông và da chết của động vật nuôi (chó, mèo,…) có thể là tác nhân phổ biến, khi ở gần động vật sẽ làm trầm trọng thêm các triệu chứng bệnh lý hô hấp mãn tính ở những người nhạy cảm.

nguyên nhân bệnh hen suyễn
Nguyên nhân khởi phát bệnh hen suyễn là lông động vật

Tiếp xúc với nấm mốc

Hít phải nấm mốc có thể kích hoạt các cơn hen suyễn. Nấm mốc thường sinh sôi trong môi trường ẩm thấp, khiến cho không khí trở nên ô nhiễm và dễ gây kích ứng cho người mắc bệnh.

Để giảm thiểu nguy cơ, bạn có thể duy trì mức độ ẩm thấp trong không gian sống bằng cách sử dụng điều hòa hoặc máy hút ẩm. Việc sử dụng ẩm kế để theo dõi độ ẩm cũng giúp bạn kiểm soát tốt hơn tình trạng này. Ngoài ra, cần phải sửa chữa các khu vực bị rò rỉ nước, vì nước có thể tạo điều kiện thuận lợi cho nấm mốc phát triển, đặc biệt là ở tường và sàn nhà.

Hít phải khói từ đốt gỗ hoặc đốt cỏ

Khói từ việc đốt gỗ hoặc thực vật tạo ra khí độc hại và các mảnh than nhỏ, gây ảnh hưởng xấu đến hệ hô hấp. Việc hít phải khói trong thời gian dài là một trong những nguyên nhân dẫn đến các cơn hen suyễn.

Các yếu tố khác

  • Cảm cúm, cảm lạnh, hoặc viêm xoang cũng có thể dẫn đến cơn hen suyễn.
  • Nhiễm trùng do siêu vi hợp bào hô hấp hay trào ngược axit cũng có thể kích thích triệu chứng hen suyễn.
  • Các chất hóa học từ việc đốt nhang, nến hoặc mùi hương có thể làm trầm trọng thêm bệnh.
  • Hít phải không khí lạnh và khô, sử dụng thuốc như aspirin, hoặc tiêu thụ thực phẩm có chất bảo quản (sulfite) như tôm, dưa chua, trái cây khô và nước chanh đóng chai cũng có thể gây ra các vấn đề về hô hấp.
  • Trào ngược dạ dày
  • Những cảm xúc mạnh mẽ như lo âu, cười lớn hay căng thẳng cũng là tác nhân kích hoạt bệnh.

Phương pháp chẩn đoán hen suyễn

Hen phế quản là bệnh lý viêm mãn tính đường thở, dễ nhầm lẫn với các bệnh hô hấp khác. Do đó, việc chẩn đoán chính xác rất quan trọng trong việc điều trị hiệu quả và phòng ngừa tái phát. Dưới đây là những phương pháp chẩn đoán phổ biến hiện nay:

Khai thác chi tiết bệnh sử và tiền sử gia đình

Khi bắt đầu chẩn đoán bệnh các bác sĩ sẽ hỏi chi tiết người bệnh các câu hỏi về dấu hiệu và triệu chứng hen suyễn như:

  • Các triệu chứng nào xuất hiện? Những triệu chứng này xuất hiện vào thời điểm nào trong ngày hoặc khi nào trong tuần?
  • Các yếu tố nào khiến triệu chứng bệnh hen suyễn của bạn trở nên nghiêm trọng hơn? Liệu có phải do thời tiết lạnh, hoạt động thể chất, hoặc các phản ứng dị ứng?
  • Bạn hoặc trong gia đình bạn có ai từng mắc các bệnh dị ứng, chẳng hạn như viêm mũi dị ứng hoặc chàm da?
  • Bạn có thường xuyên tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng như khói thuốc lá, hóa chất trong không khí, hoặc vật nuôi không?.
  • Khi bạn sử dụng thuốc giãn phế quản hoặc corticoid, các triệu chứng có được cải thiện không?

Thăm khám lâm sàng

Sau khi hiểu rõ các triệu chứng xuất hiện của bệnh nhân, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng để định hướng chẩn đoán. Việc này giúp phân biệt hen suyễn với các bệnh lý hô hấp khác như COPD, giãn phế quản, từ đó quyết định chỉ định thêm các xét nghiệm phù hợp.

Phương pháp chẩn đoán hen suyễn
Khám lâm sàng bệnh nhân để nắm rõ các triệu chứng của bệnh

Xét nghiệm chức năng hô hấp

Một trong những phương pháp chính để kiểm tra chức năng hô hấp là sử dụng hô hấp ký, một công cụ giúp bác sĩ chẩn đoán hen suyễn và theo dõi sự tiến triển của bệnh.

Quá trình kiểm tra này bao gồm các bài kiểm tra như test hồi phục phế quản, trong đó bệnh nhân sẽ được sử dụng thuốc giãn phế quản. Nếu chức năng phổi cải thiện đáng kể sau khi dùng thuốc, đây có thể là dấu hiệu cho thấy bệnh nhân có khả năng bị hen suyễn.

Ngoài ra, một phương pháp đơn giản và dễ thực hiện khác là đo lưu lượng đỉnh. Phương pháp này giúp đánh giá mức độ phổi đẩy không khí ra ngoài. Mặc dù độ chính xác không bằng hô hấp ký, nhưng việc đo lưu lượng đỉnh có thể là một phương pháp hữu ích để theo dõi tình trạng chức năng phổi ngay tại nhà. Máy đo lưu lượng đỉnh sẽ giúp bạn nhận diện các yếu tố làm trầm trọng thêm bệnh hen suyễn, đánh giá hiệu quả của điều trị, và đặc biệt là giúp bạn biết khi nào cần đi cấp cứu nếu tình trạng trở nên nghiêm trọng.

Chẩn đoán hình ảnh

Dù không phải là phương pháp chính để chẩn đoán bệnh hen phế quản như:

  • Chụp X-quang hoặc cắt lớp vi tính (CT) lồng ngực có thể giúp xác định xem có bất kỳ vấn đề nào khác ảnh hưởng đến phổi của bạn hay không, đồng thời giúp phân biệt liệu các triệu chứng của bạn có phải do hen suyễn gây ra hay không. Các phương pháp này đóng vai trò quan trọng trong việc phân biệt hen phế quản với các bệnh khác như lao nội phế quản hoặc giãn phế quản.
  • Chụp CT: Có thể phát hiện các tình trạng khác như polyp mũi hoặc viêm xoang, vốn có thể khiến việc điều trị và kiểm soát bệnh hen suyễn trở nên khó khăn hơn. Viêm xoang (nhiễm trùng xoang), là tình trạng sưng hoặc viêm các xoang do nhiễm trùng. Khi xoang bị bít tắc và chứa đầy dịch sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi, gây nhiễm trùng và viêm. Bác sĩ có thể yêu cầu bạn thực hiện chụp X-quang xoang (CT) nếu nghi ngờ bạn bị nhiễm trùng xoang. Điều trị viêm xoang bằng thuốc kháng sinh trong khoảng 10–12 ngày có thể giúp kiểm soát các triệu chứng của hen suyễn.
  • Thử nghiệm oxit nitric thở ra: Trong quá trình này, bạn sẽ thở vào một ống kết nối với máy đo nitric oxide trong hơi thở. Nitric oxide là khí tự nhiên mà cơ thể tạo ra, nhưng khi đường thở bị viêm, mức độ khí này sẽ tăng lên, giúp bác sĩ đánh giá mức độ viêm trong đường thở, từ đó hỗ trợ việc chẩn đoán hen suyễn.

     Chẩn đoán bệnh hen suyễn
    Chẩn đoán bệnh hen suyễn bằng chụp X-quang

Các xét nghiệm bổ trợ khác

  • Kiểm tra kích thích phế quản: Đánh giá độ nhạy cảm và sự tăng tính phản ứng của đường thở. Các nguyên nhân gây kích thích có thể bao gồm hoạt động thể chất, hít methacholine, histamine, tăng thông khí tự nhiên với CO2 trong máu bình thường hoặc hít mannitol. Tuy nhiên, hiện nay phương pháp này ít được sử dụng do nguy cơ tai biến có thể xảy ra.
  • Các xét nghiệm dị ứng: Test lẩy da hoặc đo nồng độ immunoglobulin E (IgE) đặc hiệu trong huyết thanh đối với các dị nguyên hô hấp giúp phát hiện tình trạng quá mẫn và sự đáp ứng của cơ thể đối với các dị nguyên này.
  • Đo nồng độ Oxit Nitric trong khí thở ra (FeNO): Là phương pháp quan trọng trong việc cá thể hóa điều trị hen suyễn. FeNO giúp xác định các bệnh nhân có cơ chế viêm có thể đáp ứng với corticoid hít (ICS) hoặc các loại thuốc kháng viêm đặc hiệu khác. Phương pháp này giúp tránh việc sử dụng ICS cho những bệnh nhân không có khả năng đáp ứng, từ đó tối ưu hóa phác đồ điều trị.

Có mấy thể bệnh hen suyễn

Hen suyễn có nhiều dạng khác nhau, trong đó thường gặp nhất là hen phế quản – một bệnh ảnh hưởng trực tiếp đến phế quản trong phổi. Một số dạng khác bao gồm hen suyễn ở trẻ nhỏ và hen suyễn ở người lớn. Đặc biệt ở người lớn, bệnh thường không có triệu chứng cho đến khi người bệnh ít nhất 20 tuổi

Hen suyễn do dị ứng (hen phế quản ngoại sinh)

Hen suyễn dị ứng xảy ra khi các chất gây dị ứng kích thích bệnh, ví dụ như lông thú cưng, phấn hoa, bụi bặm, hoặc đồ ăn. Loại hen suyễn này thường mang tính mùa vụ vì nó có xu hướng đi đôi với dị ứng theo mùa.

Hen suyễn không do dị ứng (hen phế quản nội sinh)

Loại hen suyễn này không phải do dị ứng gây ra, mà do các chất kích thích có trong không khí. Những tác nhân này có thể bao gồm khói thuốc lá, khói đốt củi, không khí lạnh, ô nhiễm không khí, bệnh do virus, sản phẩm tẩy rửa gia dụng, và các nước hoa.

các thể bệnh hen suyễn
Bệnh hen phế quản nội sinh xuất hiện do chất kích thích trong không khí

Hen phế quản liên quan đến nghề nghiệp

Hen suyễn nghề nghiệp là loại bệnh do các tác nhân có tại nơi làm việc gây ra, chẳng hạn như bụi bặm, khí hóa chất, thuốc nhuộm, khói, hoặc mủ cao su. Những chất kích thích này có thể xuất hiện trong các ngành nghề như nông nghiệp, chế biến gỗ, hoặc chế tạo,…

Hen suyễn gắng sức (co thắt phế quản khi vận động)

Co thắt phế quản do tập thể dục thường xuất hiện trong vòng vài phút sau khi bắt đầu tập thể dục và có thể kéo dài từ 10 đến 15 phút sau khi kết thúc hoạt động thể chất. Tình trạng này được gọi là hen suyễn gắng sức do vận động (EIA). Khoảng 90% người bị hen suyễn cũng trải qua EIB, tuy nhiên, không phải tất cả người mắc EIB đều sẽ phát triển các dạng hen suyễn khác.

Hen suyễn do quá mẫn với Aspirin

Hen suyễn do aspirin (AIA), còn được biết đến là bệnh đường hô hấp cấp do aspirin (AERD), là một dạng hen suyễn nghiêm trọng. Tình trạng này thường xuất hiện khi sử dụng aspirin hoặc các thuốc chống viêm không steroid như naproxen hoặc ibuprofen. Các triệu chứng của AIA có thể xuất hiện chỉ trong vài phút hoặc vài giờ sau khi dùng thuốc. Bệnh nhân mắc bệnh này thường có polyp mũi. Khoảng 9% người bệnh phát triển bất ngờ ở người trưởng thành trong độ tuổi từ 20 đến 50.

Hen suyễn xảy ra do Aspirin
Bệnh hen suyễn do aspirin khởi phát khi sử dụng aspirin hoặc các thuốc kháng viêm

Hen suyễn về đêm

Một số người bị hen suyễn gặp phải triệu chứng nghiêm trọng hơn vào ban đêm. Các yếu tố kích hoạt bao gồm ợ nóng, lông động vật, và mạt bụi. Ngoài ra, chu kỳ ngủ tự nhiên của cơ thể cũng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng hen suyễn vào ban đêm.

Thể hen dạng ho (CVA)

Hen suyễn dạng ho không đi kèm với các triệu chứng điển hình của hen suyễn như thở khò khè hay khó thở. Thay vào đó, CVA đặc trưng bởi cơn ho khan dai dẳng. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể tiến triển thành cơn hen suyễn với các triệu chứng khác như thở khò khè và khó thở.

Hen suyễn khởi phát ở người trưởng thành

Hen suyễn có thể phát triển ở mọi độ tuổi, nhưng bệnh này phổ biến hơn ở những người dưới 40 tuổi. Đặc biệt, hen suyễn khởi phát ở người lớn có đặc điểm là cơn hen suyễn không thuyên giảm khi người bệnh sử dụng thuốc giãn phế quản. Đây là trường hợp cấp cứu y tế cần được điều trị ngay lập tức để tránh các biến chứng nghiêm trọng.

Hen suyễn ở trẻ em

Ở trẻ em, hen suyễn thường có các triệu chứng thay đổi theo từng đợt. Trẻ em có thể gặp phải những dấu hiệu sau:

  • Ho thường xuyên, đặc biệt là vào ban đêm hoặc khi trẻ chơi đùa, cười.
  • Trẻ giảm năng lượng hoặc tạm dừng để lấy lại hơi khi chơi.
  • Thở nhanh hoặc nông.
  • Đau hoặc căng ngực.
  • Nghe tiếng rít khi thở vào hoặc thở ra.
  • Cử động lồng ngực do khó thở, các cơ cổ và ngực có thể trở nên căng cứng, trẻ cảm thấy mệt mỏi hoặc suy nhược.

Các dấu hiệu này cần được theo dõi và điều trị kịp thời để giảm thiểu nguy cơ các cơn hen suyễn nghiêm trọng.

bệnh hen suyễn ở trẻ em
Ho, thở nhanh, tức ngực là những dấu hiệu hen suyễn ở trẻ em

Các cấp độ của bệnh hen suyễn

Bệnh hen suyễn được phân loại thành ba cấp độ, từ mức độ nhẹ đến nặng, nhằm giúp bác sĩ xác định phương pháp điều trị và tiên lượng chính xác. Các cấp độ này bao gồm:

  • Mức độ nhẹ: Bệnh được kiểm soát tốt thông qua điều trị ở bậc 1 hoặc 2. Bệnh nhân chỉ cần sử dụng thuốc kiểm soát triệu chứng hoặc có thể điều trị bằng các thuốc như ICS (thuốc corticosteroid hít) liều thấp, kháng thụ thể leukotriene (LTRA), hoặc chromone.
  • Mức độ trung bình: Bệnh nhân ở cấp độ này sẽ được điều trị ở bậc 3, sử dụng kết hợp ICS và LABA (thuốc giãn phế quản dài tác dụng) ở liều thấp để giúp kiểm soát triệu chứng.
  • Mức độ nặng: Đối với trường hợp nặng, bệnh nhân cần được điều trị ở bậc 4 hoặc bậc 5, nhằm duy trì sự kiểm soát bệnh. Tuy nhiên, ở mức độ này, bệnh có thể không được kiểm soát hoàn toàn dù điều trị ở các cấp độ cao nhất.

    các cấp độ của hen suyễn
    Bệnh hen suyễn có ba cấp độ từ nhẹ, vừa đến nặng

Bệnh hen suyễn có nguy hiểm không? Biến chứng thường gặp

Nhiều người thắc mắc rằng: Hen suyễn có nguy hiểm không? Câu trả lời là , nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Mặc dù là bệnh mãn tính và có thể kiểm soát được, nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt khi người bệnh chủ quan hoặc không tuân thủ điều trị.

Mặc dù bệnh hen phế quản có thể được kiểm soát bằng thuốc và thay đổi lối sống, nhưng nếu không điều trị đúng cách, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như:

  • Khí phế thũng và tâm phế mạn tính: Đây là các tình trạng thường thấy ở những bệnh nhân mắc hen suyễn nặng và kéo dài, đặc biệt là khi bệnh đã tiến triển thành mãn tính.
  • Biến dạng lồng ngực: Bệnh nhân mắc hen suyễn lâu dài có thể gặp phải sự biến dạng của lồng ngực do thói quen thở nông hoặc khó thở kéo dài.
  • Suy hô hấp mạn tính: Nếu không kiểm soát tốt, hen suyễn có thể dẫn đến suy hô hấp mạn tính, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng hô hấp của bệnh nhân.
  • Xẹp phổi: Một biến chứng hay gặp ở trẻ em mắc hen suyễn, chiếm khoảng 30% trường hợp, gây cản trở quá trình hô hấp bình thường.
  • Tràn khí màng phổi: Khoảng 5% bệnh nhân mắc hen suyễn có thể gặp phải tình trạng này. Tràn khí màng phổi hai bên có thể dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.
  • Biến chứng từ điều trị: Việc sử dụng corticoid kéo dài trong điều trị hen suyễn có thể gây ra hội chứng giả cushing, làm giảm khả năng phục hồi sức khỏe và gây nhiều tác dụng phụ khác.

Cách điều trị hen suyễn hiệu quả hiện nay

Bệnh Hen suyễn có chữa được không? Bệnh này không thể điều trị dứt điểm, mục tiêu chính trong điều trị là kiểm soát triệu chứng không biến chứng nghiêm trọng. Để điều trị hiệu quả, bạn cần thực hiện các biện pháp theo lời dặn của bác sĩ như sau:

  • Thuốc: Sử dụng thuốc corticoid phun hít kết hợp với thuốc kích thích beta giao cảm kéo dài giúp giảm tần suất và mức độ nặng của các đợt hen suyễn. Luôn chuẩn bị thuốc cắt cơn hen để xử trí kịp thời khi có triệu chứng bất ngờ.
  • Hạn chế tiếp xúc với các yếu tố kích thích, thực hiện cách phương pháp phòng tránh và điều trị bệnh.
  • Đọc kỹ chỉ dẫn của bác sĩ và sử dụng thuốc đúng kỹ thuật để đạt hiệu quả tối ưu.
  • Bệnh nhân cần được cung cấp các kiến thức và kỹ năng để quản lý cơn hen.
  • Trang bị kiến thức về bệnh hen phế quản, cách sử dụng thuốc phun và hít đúng kỹ thuật.
  • Thực hiện theo dõi triệu chứng, mức độ của bệnh và chấp hành theo đúng phác đồ điều trị của bác sĩ
  • Tái khám định kỳ để kiểm soát bệnh hiệu quả.

    cách chữa hen suyễn triệt để
    Sử dụng thuốc phun hít khi cơn hen suyễn tái phát

Biện pháp phòng ngừa cơn hen suyễn tái phát

Để phòng ngừa biến chứng nguy hiểm và giúp kiểm soát hen suyễn, dưới đây là một số cách làm giảm cơn hen suyễn tại nhà và ngăn ngừa bệnh tái phát:

  • Cai thuốc lá: Ngừng hút thuốc và tránh tiếp xúc với khói thuốc lá là một trong những yếu tố quan trọng giúp giảm nguy cơ tiến triển của hen suyễn.
  • Tập luyện thể lực: Việc duy trì vận động thể chất thường xuyên giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm thiểu các vấn đề hô hấp. Tuy nhiên, người bệnh cần điều trị co thắt phế quản do gắng sức theo sự hướng dẫn của bác sĩ.
  • Hạn chế các loại thuốc làm nặng bệnh: Một số loại thuốc như kháng viêm không chứa steroid hoặc thuốc chẹn beta có thể làm trầm trọng thêm tình trạng hen suyễn. Nếu bệnh nhân có các vấn đề về tim mạch như hội chứng mạch vành cấp, cần thảo luận với bác sĩ để lựa chọn thuốc điều trị phù hợp.
  • Chế độ ăn hợp lý: Ăn nhiều rau quả tươi, hạn chế thực phẩm có nguy cơ gây dị ứng là yếu tố cần thiết để hỗ trợ điều trị hen suyễn. Một chế độ ăn uống hợp lý sẽ giúp tăng cường sức đề kháng và giảm tình trạng viêm nhiễm đường hô hấp.
  • Phòng ngừa ô nhiễm không khí: Để giảm thiểu ô nhiễm trong nhà, nên loại bỏ các nguồn gây ô nhiễm như đun nấu không khí trong nhà hoặc lắp đặt ống thông khí ra ngoài.
  • Điều chỉnh cảm xúc: Cảm xúc như giận dữ, sợ hãi, hoặc lo lắng có thể khởi phát các triệu chứng hen suyễn. Việc tập thư giãn và hít thở đúng cách có thể giúp kiểm soát cảm xúc và ngăn ngừa các cơn hen suyễn.
  • Tránh xa các tác nhân gây khởi phát bệnh theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ.
  • Tiêm vắc xin phòng cúm và phế cầu: Người bệnh nên tiêm vắc xin cúm mỗi năm và vắc xin phế cầu 5 năm/lần để giảm thiểu nguy cơ các cơn hen suyễn cấp tính. Việc tiêm vắc xin Covid-19 cũng rất quan trọng, giúp giảm nguy cơ hen suyễn nặng và nguy cơ tử vong khi nhiễm bệnh.

    ngừa tái phát hen suyễn
    Một số biện pháp hữu ích giúp phòng ngừa tái phát bệnh hen suyễn

Hướng dẫn chăm sóc bệnh nhân hen suyễn tại nhà

Bác sĩ khuyến cáo bệnh nhân hen suyễn nên thực hiện tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh, đánh giá các yếu tố nguy cơ, sự xuất hiện của đợt cấp và mức độ kiểm soát bệnh. Việc theo dõi định kỳ giúp đảm bảo rằng người bệnh nhận được sự điều trị hiệu quả và kịp thời, đồng thời đánh giá đáp ứng với phác đồ điều trị hiện tại.

Khi điều trị kiểm soát cơn hen, phần lớn bệnh nhân sẽ cảm thấy triệu chứng được cải thiện trong vài ngày, tuy nhiên, cần lưu ý rằng có thể mất từ 3-4 tháng để đạt được hiệu quả tối đa. Vì mức độ bệnh có thể thay đổi theo thời gian, việc đánh giá và điều chỉnh phác đồ điều trị là bước quan trọng nhằm đảm bảo rằng bệnh nhân đang nhận được sự chăm sóc tốt nhất.

Nếu bệnh nhân tuân thủ đúng theo phác đồ điều trị và kiểm soát tốt bệnh, người mắc hen suyễn có thể có chất lượng cuộc sống gần như bình thường, hạn chế các đợt cấp và cải thiện sức khỏe hô hấp lâu dài.

chữa hen suyễn bằng gừng
Cách chăm sóc bệnh nhân hen suyễn tại nhà để kiểm soát cơn hen suyễn

Giải đáp thắc mắc thường gặp về bệnh hen suyễn

Xử trí kịp thời khi lên cơn hen suyễn khó thở

Khi lên cơn hen, bệnh nhân cần sử dụng thuốc cắt cơn ngay lập tức để làm giãn nở đường thở. Hít sâu và chậm, giữ thuốc trong miệng rồi thở ra từ từ. Nếu triệu chứng không giảm, bệnh nhân cần đến trung tâm y tế gần nhất.

Khi nào bạn cần đến gặp bác sĩ?

Nếu cơn hen suyễn không được kiểm soát dù đã dùng thuốc hoặc các triệu chứng tái phát liên tục, cảm giác khó thở nặng, thở khò khè liên tục hoặc cần thuốc cắt cơn thường xuyên hơn thì bạn nên đến gặp bác sĩ nhanh chóng.

Người bệnh hen suyễn có nên tiêm phòng vaccine?

Câu trả lời là CÓ, nên tiêm phòng càng sớm càng tốt, đặc biệt là vaccine cúm và vaccin phòng phế cầu khuẩn. Các bệnh nhiễm trùng này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng hen suyễn. Hãy tham khảo bác sĩ về lịch tiêm phòng phù hợp để bảo vệ sức khỏe của mình.

Bệnh hen suyễn có lây không?

Bệnh hen suyễn không phải là bệnh lây nhiễm, vì nó không thể truyền từ người này sang người khác như các bệnh nhiễm trùng. Hen suyễn là một bệnh lý mạn tính của hệ hô hấp, do các yếu tố như di truyền, dị ứng, ô nhiễm không khí hoặc các yếu tố kích thích khác gây ra. Các yếu tố này có thể dẫn đến tình trạng viêm đường thở và co thắt phế quản, gây khó thở và các triệu chứng khác. Mặc dù hen suyễn không lây qua tiếp xúc trực tiếp, nhưng nếu trong gia đình có người mắc bệnh, các thành viên khác có thể có nguy cơ cao hơn nếu có yếu tố di truyền hoặc môi trường sống không thuận lợi.

Hen suyễn là bệnh mãn tính cần kiểm soát để ngăn ngừa đợt cấp nguy hiểm. Điều trị hiệu quả không chỉ dựa vào thuốc mà còn yêu cầu tuân thủ hướng dẫn bác sĩ kiểm tra sức khỏe định kỳ. Hiểu rõ bệnh sẽ giúp bạn sống khỏe mạnh, giảm cơn hen và duy trì chất lượng cuộc sống. Nếu còn gì thắc mắc hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và giải đáp chi tiết nhé.Thông tin liên hệ Tai Mũi Họng Sài Gòn

Hotline: (028) 38 213 456

Website: https://taimuihongsg.com

Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Search

+