Mũi bị lệch vách ngăn: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng mũi bị lệch vách ngăn

Nguyên nhân bẩm sinh

Mũi bị lệch từ khi còn trong bụng mẹ, sự hình thành phát triển dần trong quá trình phát triển của bào thai. Khi bé ra đời, mũi sẽ biểu hiện rõ có sự lệch ở vách ngăn.

Di chứng tổn thương mũi

Khi có tác động gây tổn thương mũi, vách ngăn ở mũi cũng dễ bị tác động tới và bị di chuyển ra khỏi vị trí của nó. Ở trẻ sơ sinh, quá trình sinh nếu có chấn thương thì vách ngăn rất dễ di chuyển do cấu trúc chưa hoàn chỉnh hẳn.

Ở trẻ lớn hơn và người trưởng thành, các chấn thương do tai nạn, xô ngã hay va đập gây chấn thương ở mũi đều có khả năng khiến lệch vách ngăn. Khi bị lực tác động quá mạnh vào mũi, xương mũi có thể bị gãy kèm theo vách ngăn mũi bị biến dạng. Các nguyên nhân gây tổn thương thường thấy là chấn thương thể thao, đánh nhau, không thắt dây an toàn khi đi ô tô,…

Do tình trạng lão hóa

Cơ thể lão hóa dần theo thời gian cũng có thể khiến cấu trúc ở mũi thay đổi. Vách ngăn ở mũi sẽ bị vẹo sang một bên theo thời gian lão hóa đó.

Mũi bị viêm nhiễm

Khi mũi bị viêm, đặc biệt là các trường hợp viêm mạn tính hoặc viêm mũi dị ứng, viêm xoang thường dễ bị lệch vách ngăn mũi. Do khi mũi viêm gây khó chịu, người bệnh hay có động tác quẹt mũi, ngoáy mũi, xì mũi,… những tác động vào mũi lâu dài gây vẹo vách ngăn. Ở trẻ nhỏ, khi mũi bị viêm kèm theo tác động lên mũi nhiều dễ thay đổi cấu trúc vách ngăn do xương và sụn mũi chưa phát triển hoàn chỉnh.

Di chứng phẫu thuật mũi bị thất bại

Hiện nay, nhu cầu làm đẹp mũi nhờ can thiệp phẫu thuật như nâng mũi, thu hẹp cánh mũi. Tuy nhiên, trong trường hợp phẫu thuật thất bại, vách ngăn mũi sẽ dễ bị đẩy lệch sang một bên gây mất thẩm mỹ.

Triệu chứng của lệch vách ngăn mũi như thế nào?

Những triệu chứng điển hình giúp dễ dàng nhận biết tình trạng mũi bị lệch vách ngăn bao gồm:

• Sổ mũi và nghẹt mũi: bệnh nhân sẽ cảm thấy thường xuyên khó thở, nghẹt mũi xảy ra ở một bên hoặc cả hai bên. Nếu kéo dài trình trạng này sẽ dễ kèm theo nhiều bệnh liên quan đến đường thở khác như viêm đường hô hấp, cảm cúm,…
• Chảy máu mũi: do vách ngăn mũi mỏng có tập trung nhiều mạch máu nhỏ đồng thời nằm tại vị trí nông nên khi vách ngăn mũi bị lệch, dễ dẫn đến chảy máu mũi.
• Đau đầu và đau hốc mắt: tùy theo tình trạng vách ngăn mũi bị lệch sang bên nào hoặc cả hai bên mà tình trạng đau đầu sẽ khác nhau. Dù đau đầu có thể không kéo dài âm ỉ nhưng sẽ khiến người bệnh mệt mỏi. Đau đầu và đau hốc mắt thường xuất hiện khi thời tiết thay đổi thất thường.
• Ngủ có tiếng ngáy và tiếng thở lớn: Khi lệch vách ngăn mũi thì ống mũi bị hẹp về một bên nên luồng khí đi qua thường gây ra tiếng thở lớn và tiếng ngáy khi ngủ. Hiện tượng này thường gặp nhiều ở trẻ nhỏ hơn là người lớn.
• Có cảm giác đau cơ mặt: khi mũi bị tắc nghẽn khiến bạn bị đau nhức và nặng tức ở mặt cùng bên mũi bị nghẹt.
• Thường có chiều hướng ngủ nghiêng một bên: ngủ nghiêng sẽ dễ thở hơn đối với người bị lệch vách ngăn mũi do một bên đã bị hẹp gây khó thở cho họ.

Cách chẩn đoán tình trạng lệch vách ngăn mũi chuẩn xác

Bệnh nhân sẽ được bác sĩ thăm khám lâm sàng bằng cách quan sát trực tiếp tình trạng mũi, khai thác bệnh sử từ trước tới nay và các triệu chứng hiện đang mắc phải. Khi nắm được các thông tin đó, bác sĩ dễ xác định chuẩn xác tình trạng lệch vách ngăn mũi và đưa ra phương hướng điều trị phù hợp nhất.   Trong trường hợp phức tạp, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện thêm các phương pháp hỗ trợ chẩn đoán như sau:

• Sử dụng bộ dụng cụ nội soi tai mũi họng: giúp quan sát trực tiếp và theo dõi toàn bộ vách ngăn mũi từ bên trong, từ đó xác định mức độ, phân loại lệch vách ngăn mũi.
• Chụp X-quang: thực hiện chụp X-quang vùng mặt, kết quả cho thấy hình ảnh phần xương mũi để xem lệch vách ngăn như thế nào.
• Chụp CT mũi xoang: phương pháp này cho hình ảnh rõ nét và chi tiết toàn bộ khoang mũi. Điều này giúp bác sĩ quan sát chi tiết bên trong, kể cả phần hẹp nhất và sâu nhất của mũi. Phương pháp này rất hữu ích trong xác định tình trạng biến chứng viêm các xoang do lệch vách ngăn mũi gây ra.

Biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị lệch vách ngăn mũi

Tình trạng mũi bị lệch nhẹ và mới chớm sẽ không ảnh hưởng quá nhiều đến sức khỏe người bệnh. Tuy nhiên, khi bị lệch vách ngăn và không chữa trị, để lâu dài dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng.  Càng để lâu thì lỗ mũi biến dạng, đường thở bị thu hẹp 1 bên hoặc 2 bên và ảnh hưởng đến chức năng hô hấp, từ đó gây nhiều hệ lụy như:

• Dễ mắc các bệnh lý ở đường hô hấp: khi mũi bị vẹo sang một bên, đường thở một bên lỗ mũi bị thu hẹp trong thời gian dài hoặc bị bịt kín khiến các tác nhân gây bệnh tác động và gây bệnh. Đặc biệt là các bệnh về tai mũi họng, vì đây là hệ thống thông với nhau nên rất dễ lan sang các vị trí gần đó. Các bệnh lý thường thấy kèm theo lệch vách ngăn là viêm mũi xoang, chảy máu mũi, viêm tai giữa, viêm amidan,…
• Viêm họng: người bệnh phải thở bằng miệng khi tình trạng nghẹt mũi kéo dài và nghẹt nhiều. Do vậy, họng dễ bị khô, vi khuẩn sẽ hoạt động và gây viêm.
• Ngáy khi ngủ và nguy cơ mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ.

Điều trị hiệu quả tình trạng lệch vách ngăn mũi

Phương pháp nội khoa (dùng thuốc)

Phương pháp nội khoa dùng thuốc điều trị chủ yếu giúp giảm triệu chứng do lệch vách ngăn gây ra như nghẹt mũi do phù nề niêm mạc, viêm mũi xoang và viêm mũi dị ứng. Các loại thuốc dùng trong trường hợp này bao gồm:

• Thuốc nhỏ mũi có tác dụng co mạch: Tác dụng thuốc làm co mạch máu ở mũi qua đó giúp giảm phù nề niêm mạc mũi và vùng xung quanh họng, giúp đường thở thông thoáng ở cả hai bên mũi.
• Thuốc xịt mũi chứa corticosteroid: tác dụng là làm giảm sưng tấy bên trong đường thở, giảm tiết dịch mũi, rất hiệu quả trong trường hợp viêm mũi, viêm xoang.
• Thuốc kháng histamin: tác dụng của thuốc trong giảm các triệu chứng dị ứng như hắt hơi, sổ mũi rất hiệu quả.

Phương pháp chỉnh, nắn vách ngăn mũi

Phương pháp chỉnh nắn này được bác sĩ chỉ định khi bệnh nhân chỉ bị lệch vách ngăn nhẹ, dễ thao tác để đưa về vị trí ban đầu và không có triệu chứng nguy hiểm tới sức khỏe.

Phương pháp phẫu thuật

Phương pháp phẫu thuật được chỉ định trong trường hợp vách ngăn phức tạp và có nhiều triệu chứng gây khó chịu cho bệnh nhân.

Bệnh nhân được gây mê để thực hiện thủ thuật. Khi thời gian gây mê đã đạt yêu cầu, bác sĩ phẫu thuật sẽ tiến hành tách niêm mạc phủ 2 bên của vách ngăn mũi ra. Sử dụng dụng cụ mổ lấy bỏ phần vách ngăn bị lệch, chỉnh lại vách ngăn và đặt lại niêm mạc trở lại vị trí ban đầu. Sau khi loại bỏ sụn xương thừa, vách ngăn và đường sống mũi sẽ được nắn thẳng sao cho có thẩm mỹ nhất.

Sau khi khâu lại, bác sĩ đặt một miếng bông xốp mềm vào hốc mũi để cố định vách ngăn. Bệnh nhân sẽ được đưa đến phòng hồi sức cho tới khi tỉnh lại. Khi bệnh nhân có thể thở bằng một bên mũi thì chờ đến sáng hôm sau sẽ rút miếng xốp mềm ra sau đó thở bình thường bằng hai mũi.

Thông thường, ca phẫu thuật thành công thì bệnh nhân sẽ được xuất viện sau 1 ngày và trở lại tái khám sau 1 tuần.

Lưu ý, sau khi thực hiện phẫu thuật lệch vách ngăn mũi, bệnh nhân có thể nghẹt mũi nhẹ khoảng 2 đến 3 ngày. Lúc này bệnh nhân nên tránh để quạt máy lạnh quay trực tiếp vô mặt. Nhỏ mũi và xịt rửa mũi nhẹ nhàng, hạn chế xì mũi mạnh. Nên tránh các hoạt động mạnh gây tác động đến mũi trong 1 tuần sau phẫu thuật. Nếu cảm thấy sẵn sàng, bệnh nhân hoàn toàn có thể đi làm, đi học lại sau mổ vài ngày.

Nghẹt mũi, đau, chảy nước mũi hoặc sưng tấy có thể xảy ra trong vài ngày đầu sau phẫu thuật. Quá trình hồi phục sau phẫu thuật có thể mất từ ​​hai ngày đến bốn tuần để vết thương lành hoàn toàn.

Cách phòng ngừa mũi bị lệch vách ngăn hiệu quả

Chúng ta có thể chủ động phòng ngừa lệch vách ngăn mũi bằng các biện pháp sau:

• Hạn chế các chấn thương ở mũi: tránh các va đập mạnh vào mũi, hạn chế chấn thương khi chơi thể thao bằng cách đội mũ bảo hiểm hoặc mặt nạ bảo hiểm khi chơi. Cần tuân thủ thắt dây an toàn khi tham gia giao thông bằng ô tô.
• Hạn chế gây chấn thương cho bé khi sinh nở: Thao tác của người đỡ đẻ cần được thực hiện đúng và cẩn thận. Khi sinh thường, nếu có sự va chạm vùng mũi mặt của thai nhi với khung chậu của người mẹ sẽ dễ gây chấn thương và gây ra lệch vách ngăn mũi.
• Ngoài ra, việc sử dụng cụ can thiệp không đúng kỹ thuật như forcep để lấy thai qua ngả âm đạo cũng có thể tổn thương vùng mũi của trẻ khiến mũi bị lệch vách ngăn. Do vậy, kỹ thuật và chuyên môn của người thực hiện cần được đảm bảo và quá trình này cần thực hiện ở bệnh viện có uy tín.

>>> Xem thêm về lệch vách ngăn mũi qua video của BS.Vũ Văn Khánh – Bệnh viện Tai Mũi Họng Sài Gòn

Những vấn đề thường gặp về lệch vách ngăn mũi

Có cách nào chữa mũi bị lệch vách ngăn mà không cần phẫu thuật không?

Vách ngăn mũi bị lệch là sự bất thường về giải phẫu mũi, không thể dùng thuốc hay dùng tay đẩy vách ngăn về được đúng vị trí. Do vậy, cách chữa lệch vẹo vách ngăn hiệu quả nhất là can thiệp phẫu thuật.

Sau khi phẫu thuật có uống kháng sinh để chống nhiễm trùng được không?

Sau phẫu thuật, tùy vào mức độ đau và tình trạng vết mổ mà bác sĩ sẽ kê đơn thuốc về nhà cho bệnh nhân. Kháng sinh có thể được kê để dự phòng nhiễm khuẩn vết mổ. Tuy nhiên chỉ sử dụng thuốc khi bác sĩ kê đơn và tuân thủ theo hướng dẫn. Không tự ý mua kháng sinh về tự dùng tại nhà.

Phẫu thuật lệch vách ngăn có bị biến chứng gì về sau không?

Thủ thuật điều chỉnh cho bệnh nhân lệch vách ngăn được thực hiện khá đơn giản và nhanh chóng. Tuy nhiên quá trình phẫu thuật cần được thực hiện bởi bác sĩ có chuyên môn và bệnh viện có uy tín.

Trường hợp thực hiện phẫu thuật tại cơ sở không đảm bảo, dễ xảy ra tình trạng mũi chảy máu và nhiễm trùng. Thậm chí là dị dạng mũi do kỹ thuật không tốt, gây mất thẩm mỹ cho bệnh nhân.

Như vậy, các triệu chứng để nhận biết lệch vách ngăn mũi đã được trình bày chi tiết đến bạn đọc. Bệnh hoàn toàn có thể khắc phục được, nhưng để đảm bảo an toàn nhất, bạn nên lựa chọn đến cơ sở bệnh viện thật sự uy tín. Nếu có thêm những thắc mắc cần giải đáp, hãy liên hệ trực tiếp đến Bệnh viện Tai Mũi Họng Sài Gòn để được hỗ trợ thông tin về mũi lệch vách ngăn nhanh nhất nhé.

Hotline: (028) 38 213 456

Website: https://taimuihongsg.com

Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/