Sốt virus ở trẻ em: Dấu hiệu, cách chăm sóc và điều trị hiệu quả

Sốt virus ở trẻ em, tên gọi khác sốt siêu vi, là bệnh phổ biến và dễ lây lan qua đường hô hấp và tiêu hóa. Vi-rút gây bệnh có thể lây truyền khi trẻ tiếp xúc với người nhiễm bệnh hoặc môi trường ô nhiễm. Cha mẹ có thể nhận biết sớm tình trạng này thông qua các triệu chứng như: sốt cao, mệt mỏi, đau nhức cơ thể, ho, chảy nước mũi, hoặc tiêu chảy,…

Các dấu hiệu thường gặp của sốt virus ở trẻ em

• Sốt cao: Đây là dấu hiệu phổ biến ở trẻ bị nhiễm vi-rút, thường dao động từ 38-39°C, thậm chí có lúc lên đến 40-41°C. Trong giai đoạn này, trẻ thường xuyên ủ rũ, mệt mỏi. Các loại thuốc hạ sốt chứa paracetamol không thể giúp trẻ giảm sốt. Tuy nhiên, sau khi hạ sốt, trẻ lại tỉnh táo và có thể vui chơi bình thường trở lại.
• Đau cơ và mình mẩy: Trẻ lớn thường phàn nàn về nhức mỏi toàn thân, đặc biệt là các cơ bắp. Trong khi đó, trẻ nhỏ có thể quấy khóc do cảm giác đau không rõ ràng.
• Đau đầu: Một số trẻ có thể bị đau đầu nhưng vẫn tỉnh táo, không có dấu hiệu kích thích hoặc vật vã.
• Viêm đường hô hấp trên: Các triệu chứng như ho, chảy nước mũi, hắt hơi và họng đỏ là những biểu hiện viêm đường hô hấp trên thường gặp khi trẻ bị nhiễm vi-rút.
• Rối loạn tiêu hóa: Nếu vi-rút tác động đến đường tiêu hóa, trẻ có thể gặp tình trạng tiêu chảy sớm. Trường hợp khác, triệu chứng tiêu chảy có thể xuất hiện sau vài ngày sốt, thường với đặc điểm phân lỏng, không có máu hay chất nhầy.
• Viêm hạch: Các hạch ở vùng đầu, mặt, cổ có thể sưng to, đau, dễ dàng nhận biết qua sờ hoặc nhìn.
• Phát ban: Sau khoảng 2-3 ngày sốt, trẻ có thể nổi phát ban. Khi ban xuất hiện, thường trẻ sẽ giảm sốt.
• Viêm kết mạc mắt: Trẻ có thể bị đỏ mắt, chảy nước mắt, và có gỉ mắt.
• Nôn: Một số trẻ có thể nôn nhiều lần, đặc biệt sau khi ăn.

Các triệu chứng sốt virus ở trẻ em thường xuất hiện rầm rộ trong vài ngày đầu, sau đó giảm dần và biến mất sau khoảng 3-5 ngày. Sau khi hồi phục, trẻ trở lại trạng thái khỏe mạnh.

Vi-rút gây sốt có thể phát hiện thông qua thực hiện các xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm cho thấy số lượng bạch cầu thường giảm hoặc bình thường, trong khi các chỉ số khác như huyết sắc tố vẫn ổn định (CRP 6mg/ml). Ở một số trường hợp, có thể phân lập virus từ dịch ngoáy họng hoặc máu, và kỹ thuật PCR có thể được sử dụng để tìm virus trong dịch hầu họng hoặc máu.

Một số loại virus thường gặp như Myxo virus, Coxackie, Enterovirus, và virus sởi là những tác nhân phổ biến gây sốt ở trẻ. Các loại vi-rút này có thể lây truyền từ người sang người qua đường hô hấp hoặc tiêu hóa, đôi khi gây ra những đợt bùng phát dịch.

Biến chứng có thể xảy ra khi trẻ bị sốt virus

Không phải tất cả các trường hợp sốt virus ở trẻ em đều có triệu chứng sốt cao. Trong nhiều tình huống, trẻ chỉ bị sốt nhẹ, dẫn đến việc các bậc phụ huynh có thể chủ quan và không theo dõi kỹ. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, sốt virus có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm cơ tim, viêm thanh quản, và rối loạn nhịp tim. Đặc biệt nguy hiểm, bệnh có thể ảnh hưởng đến não, dẫn đến co giật, hôn mê, và thậm chí để lại di chứng nặng nề sau này.

Cách chăm sóc, điều trị trẻ bị sốt virus

Hiện nay, chưa có thuốc đặc trị dành riêng cho sốt virus ở trẻ em. Việc điều trị chủ yếu tập trung vào việc hạ sốt, cải thiện thể trạng và nâng cao sức đề kháng cho trẻ, đồng thời phòng ngừa các biến chứng có thể xảy ra. Sốt siêu vi thường lành tính và có thể tự khỏi sau khoảng 5-7 ngày nếu được chăm sóc đúng cách.

• Theo dõi nhiệt độ cơ thể của trẻ: Ngay khi nhận thấy các dấu hiệu sốt virus, cha mẹ nên có các biện pháp chăm sóc phù hợp với từng mức độ sốt. Nên sử dụng nhiệt kế đặt ở nách hoặc hậu môn, giữ nhiệt kế trong ít nhất 3 phút để có kết quả chính xác. Sau đó, cộng thêm 0,3 – 0,4 độ vào số liệu trên nhiệt kế. Ví dụ, nếu nhiệt kế ghi 38°C, nhiệt độ thực tế của trẻ là 38,4°C. Một số mức độ sốt đáng lưu ý:
  • Sốt dưới 38,5 độ C: Giúp trẻ hạ nhiệt bằng cách chườm mát, lau sạch mồ hôi và mặc quần áo thoáng nhẹ để cơ thể dễ tản nhiệt. Đảm bảo trẻ nghỉ ngơi trong không gian thoáng đãng, tránh môi trường quá nóng hoặc bí bách.
  • Sốt từ 38,5 độ C trở lên: Sử dụng thuốc hạ sốt theo đúng hướng dẫn của bác sĩ. Thường sử dụng thuốc có chứa thành phần Paracetamol với liều 10-15mg/kg/lần, cách nhau từ 4-6 giờ. Cha mẹ cần theo dõi sát thân nhiệt của trẻ sau khi uống thuốc để đảm bảo hiệu quả kiểm soát sốt.
  • Sốt cao trên 39,5 độ C hoặc có tiền sử co giật: Trong trường hợp này, có thể dùng thuốc đặt hậu môn để giúp hạ sốt nhanh hơn. Kết hợp với việc lau người bằng nước ấm trong khoảng 30 phút để giảm nhiệt độ cơ thể. Nếu trẻ xuất hiện tình trạng co giật, hãy đặt trẻ nằm ở nơi an toàn. Đầu nên được kê nghiêng nhẹ trên gối mềm để tránh đờm nhầy gây cản trở đường thở và giảm nguy cơ ngạt thở.
• Hạ sốt cho trẻ: Để hạ sốt virus ở trẻ em hiệu quả, bố mẹ có thể sử dụng thuốc hạ sốt có chứa paracetamol theo chỉ dẫn của bác sĩ. Đồng thời, chườm mát cho trẻ bằng khăn sạch và mát, lau khô mồ hôi thường xuyên. Đảm bảo trẻ nằm ở nơi thông thoáng, mặc quần áo nhẹ, thoải mái. Khi trẻ sốt cao, cần cởi bớt quần áo và chăn để giúp cơ thể hạ nhiệt nhanh hơn.
• Sử dụng khăn ấm lau người cho trẻ: Trong lúc sốt, có thể dùng khăn mềm nhúng nước ấm để lau khắp cơ thể trẻ cho đến khi nhiệt độ giảm xuống khoảng 37°C. Tránh sử dụng nước lạnh vì có thể gây co mạch ngoại vi, khiến thân nhiệt tăng cao hơn.
• Phòng chống co giật: Khi trẻ sốt cao trên 38,5°C, cha mẹ nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt kết hợp thuốc chống co giật theo chỉ định bác sĩ. Điều này đặc biệt quan trọng đối với trẻ có tiền sử co giật khi bị sốt cao.
• Bù nước và điện giải cho trẻ: Bổ sung nước và điện giải là yếu tố quan trọng khi trẻ mắc bệnh. Nếu trẻ còn bú, hãy tăng số lần bú so với bình thường. Với trẻ lớn hơn, cha mẹ có thể cho uống Oresol (ORS) theo hướng dẫn bác sĩ để bù nước và khoáng chất. Nếu trẻ không thể uống, có thể dùng bông sạch thấm nước rồi chấm lên môi để duy trì độ ẩm cho cơ thể.
• Phòng chống nhiễm khuẩn: Giữ vệ sinh sạch sẽ giúp phòng tránh bội nhiễm vi khuẩn. Cha mẹ nên vệ sinh mũi, mắt cho trẻ bằng dung dịch natri clorid 0,9%, đồng thời đảm bảo trẻ không tiếp xúc với nguồn lây nhiễm đường hô hấp.
• Chế độ dinh dưỡng phù hợp: Khi trẻ bị sốt virus, cha mẹ cần chú trọng chế độ ăn uống. Hãy cho trẻ ăn các món dễ tiêu như cháo, súp và uống nhiều nước. Bổ sung nước ép trái cây như cam, chanh giúp tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ phục hồi sức khỏe.

Bố mẹ cần theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu sốt virus ở trẻ nhỏ có diễn biến nghiêm trọng hay không để đưa trẻ đến bệnh viện kịp thời.

Sốt virus ở trẻ em và cách phòng ngừa

Với các bệnh do virus gây ra, hiện chưa có thuốc đặc trị, và điều này cũng đúng với sốt virus ở trẻ. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa bố mẹ cần lưu ý:

• Giữ vệ sinh cá nhân cho trẻ, bố mẹ nên tắm cho trẻ bằng nước ấm trong phòng kín để tránh gió lạnh. Không để trẻ ngậm đồ chơi, thường xuyên rửa tay sạch sẽ.

• Nếu trẻ có biểu hiện sốt và nghi ngờ là sốt virus cần cho trẻ nghỉ học ở nhà để tránh lây cho khác trẻ khác.
• Chế độ ăn uống bảo đảm cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng và vitamin các loại để trẻ tăng sức đề kháng.
• Nhà cửa cũng cần được vệ sinh thông thoáng, lau chùi sạch sẽ.
• Không cho trẻ ra ngoài nếu thời tiết mưa và lạnh hay đến chỗ đông người vì dễ nhiễm vi-rút bệnh.
• Đưa trẻ đi tiêm chủng đúng lịch tại các cơ sở y tế không chỉ bảo vệ sức khỏe của trẻ mà còn tạo ra “miễn dịch cộng đồng”, giúp ngăn chặn dịch bệnh lây lan trong xã hội. Hiện nay, đã có vắc-xin phòng ngừa nhiều bệnh do vi-rút gây ra, bao gồm viêm não Nhật Bản, sởi, quai bị và Rubella.

Khi nào cha mẹ cần lập tức đưa trẻ đến các cơ sở y tế?

Việc theo dõi sát sao tình trạng của trẻ là vô cùng quan trọng, đặc biệt khi trẻ có các dấu hiệu bất thường. Bạn cần đưa trẻ đến khám và điều trị ngay tại cơ sở y tế nếu nhận thấy một trong các triệu chứng sau:

• Trẻ sốt cao trên 38,5°C, đặc biệt khi sốt vượt quá 39°C mà thuốc hạ sốt không có tác dụng.
• Trẻ có biểu hiện lơ mơ, li bì, ngủ quá nhiều, xuất hiện các cơn co giật, đau đầu liên tục và ngày càng nặng hơn.
• Trẻ nôn khan nhiều lần, buồn nôn, hoặc sốt kéo dài trên 48 giờ mà không có dấu hiệu thuyên giảm.

Tìm hiểu thêm sốt do virus ở trẻ em kéo dài bao nhiêu ngày? – Bác sĩ Sreenath Manikanti

Những câu hỏi thường gặp về Sốt virus ở trẻ em

Sốt virus ở trẻ em có thể tái phát không?

Trẻ có thể bị tái phát sốt virus nếu tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh mới hoặc hệ miễn dịch còn yếu. Để hạn chế nguy cơ này, cha mẹ nên đảm bảo trẻ được tiêm phòng đầy đủ, duy trì chế độ dinh dưỡng tốt và giữ vệ sinh sạch sẽ trong sinh hoạt hàng ngày.

Tại sao trẻ em dễ bị sốt virus hơn người lớn?

Trẻ em dễ bị sốt virus hơn người lớn vì hệ miễn dịch của trẻ chưa phát triển hoàn thiện, nên sức đề kháng còn yếu. Trẻ cũng thường tiếp xúc gần với nhau tại trường học, nhà trẻ, nơi vi khuẩn và vi-rút dễ lây lan.

Làm thế nào để nhận biết trẻ đang bị sốt virus hay sốt do vi khuẩn?

Sốt virus thường đi kèm với các triệu chứng như chảy mũi, ho, đau họng và kéo dài khoảng 3-7 ngày. Ngược lại, sốt do vi khuẩn thường kéo dài hơn và có thể kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng hơn như viêm họng mủ, nhiễm trùng da,… Việc xác định chính xác cần thông qua chẩn đoán từ bác sĩ và xét nghiệm y tế.

Hy vọng những thông tin trên đã giúp các bậc phụ huynh hiểu rõ hơn về căn bệnh sốt virus ở trẻ em. Tuy nhiên những thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế hoàn toàn cho việc chẩn đoán và điều trị với bác sĩ chuyên môn. Vì vậy, để có thể hiểu rõ hơn về tình trạng sức khoẻ của con, cha mẹ đừng ngần ngại liên hệ với Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn (SIGC) để được đội ngũ bác sĩ tư vấn và đặt lịch khám nhanh nhất nhé!

Hotline: (028) 38 213 456

Website: https://taimuihongsg.com

Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

12 chế độ ăn giảm cân khoa học, lành mạnh, được nhiều người áp dụng

30 cách giảm cân dễ thực hiện, hiệu quả cao và an toàn cho sức khỏe

Trĩ ngoại là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán & điều trị

Liệt dây thần kinh số 7: Nguyên nhân, dấu hiệu, điều trị & phòng ngừa