Viêm bờm mỡ đại tràng: Nguyên nhân, chẩn đoán và phương pháp điều trị
|
Viêm bờm mỡ đại tràng là một bệnh lý thuộc hệ tiêu hóa, thường không được chú ý do những biểu hiện khá mờ nhạt. Mặc dù không gây nguy hiểm tức thời, nhưng bệnh này có thể dẫn đến nhiều biến chứng tiềm tàng nếu không được chẩn đoán và xử lý kịp thời. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về bệnh viêm bờm mỡ đại tràng, từ nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng cho đến những phương pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả. Thông tin dưới đây được tham vấn bởi Bác sĩ Đào Phương Oanh – Bác sĩ chuyên khoa Tiêu hoá tại Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn, từ đó giúp bạn hiểu rõ hơn và chủ động bảo vệ sức khỏe của mình một cách tốt nhất.
Viêm bờm mỡ đại tràng là bệnh gì?
Viêm bờm mỡ đại tràng (Epiploic appendagitis) là một tình trạng bệnh lý hiếm gặp khi bờm mỡ trong đại tràng bị thiếu máu cục bộ dẫn đến hoại tử, thường là do xoắn hoặc tắc nghẽn tĩnh mạch bởi huyết khối gây ra.
Dịch tễ: Bệnh viêm bờm mỡ đại tràng chiếm một tỉ lệ nhỏ, khoảng 2-7% trong số các bệnh nhân được chẩn đoán nghi viêm túi thừa, và chỉ khoảng 0,3-1% trong số các trường hợp theo dõi viêm ruột thừa. Bệnh thường gặp nhất ở bệnh nhân trung niên, với độ tuổi trung bình khoảng 40 tuổi. Đặc biệt, tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới cao gấp 4 lần so với nữ giới. Những yếu tố nguy cơ gây viêm bờm mỡ đại tràng bao gồm béo phì và tham gia các hoạt động đòi hỏi sức lực lớn.
Cơ chế bệnh sinh: Nguyên nhân phổ biến của viêm bờm mỡ đại tràng là do bờm mỡ có kích thước lớn và bị xoắn đột ngột. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu máu cục bộ, gây hoại tử mô mỡ vô khuẩn và tắc nghẽn tĩnh mạch do huyết khối. Trong một số trường hợp, nếu xoắn xảy ra từ từ, quá trình viêm sẽ trở nên mạn tính và ít biểu hiện triệu chứng rõ rệt.
Biểu hiện lâm sàng: Bệnh nhân thường gặp tình trạng đau vùng hạ vị, có thể cấp tính hoặc bán cấp tính. Các triệu chứng ít gặp hơn có thể bao gồm: cảm giác đầy bụng sau khi ăn, cảm giác nhanh no, chướng bụng, nôn, tiêu chảy nhẹ và sốt nhẹ. Xét nghiệm các chỉ số công thức bạch hầu, tốc độ lắng máu và protein C phản ứng có thể ở mức bình thường hoặc chỉ tăng nhẹ.
Các nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm bờm mỡ đại tràng
Bờm mỡ đại tràng, hay còn được gọi là túi thừa mạc nối, có khoảng từ 50 đến 100 cái và kích thước từ 0,5 – 5 cm, nằm ở mặt ngoài của đại tràng và song song với các dải cơ. Các bờm mỡ này đi kèm với một hoặc hai tĩnh mạch và tiểu động mạch.
Những nguyên nhân gây ra viêm bờm mỡ đại tràng thường được chia làm hai loại chính:
Nguyên nhân nguyên phát
Tình trạng xoắn vặn của các bờm mỡ dẫn đến hiện tượng tắc nghẽn tĩnh mạch hoặc mạch máu, gây thiếu máu cục bộ. Điều này khiến cho mạch máu và động mạch cung cấp máu không đồng đều dẫn đến một số vùng trên thành đại tràng hình thành tình trạng viêm, tạo ra những dải mỡ bất thường ở mặt ngoài của ruột già.
Nguyên nhân thứ phát
Bệnh lý này thường xuất hiện sau các bệnh viêm nhiễm đại tràng khác như viêm túi thừa, viêm túi mật hay viêm ruột thừa,… Những bệnh này làm thay đổi sự lưu thông máu trong niêm mạc đại tràng, dẫn đến sự tập trung máu ở một số khu vực mà không đồng đều, tạo điều kiện cho phản ứng viêm và sự hình thành của bờm mỡ.
Các triệu chứng của bệnh viêm bờm mỡ đại tràng
Triệu chứng của viêm bờm mỡ đại tràng có thể xuất hiện với nhiều mức độ và biểu hiện khác nhau, tùy thuộc vào từng bệnh nhân. Thông thường, bệnh nhân sẽ cảm thấy đau ở vùng bụng do sự cọ xát của bờm mỡ đại tràng với các cơ quan xung quanh. Viêm bờm mỡ đại tràng có những triệu chứng như:
- Đau bụng: Vùng đau thường xuất hiện ở khu vực bụng giữa và dưới, tập trung nhiều ở bên trái. Cảm giác đau có thể từ nhẹ nhàng, âm ỉ đến dữ dội, đặc biệt đau nhiều khi ấn mạnh vào bụng hoặc trong khi thở sâu. Cơn đau cũng có thể nhiều hơn khi người bệnh bị chướng bụng.
- Buồn nôn: Một số trường hợp có thể gặp phải tình trạng buồn nôn, gây khó chịu kéo dài.
- Sốt nhẹ: Có thể gây ra sốt nhẹ, thường không kéo dài.
- Chán ăn: Người mắc bệnh thường mất cảm giác thèm ăn, dẫn đến tình trạng chán ăn và suy nhược.
- Rối loạn tiêu hóa: Tiêu chảy có thể xuất hiện trong một vài trường hợp, tuy nhiên, triệu chứng này không phải là điển hình và không thường gặp ở mọi bệnh nhân.
Cần lưu ý rằng, các triệu chứng của viêm bờm mỡ đại tràng có thể dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác về đường tiêu hóa, đặc biệt là viêm đại tràng. Để có thể đưa ra chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời, bệnh nhân cần thăm khám và nhận tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm.
Bệnh viêm bờm mỡ đại tràng có thật sự nguy hiểm không?
Bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa – Đào Phương Oanh tại SIGC chia sẻ rằng bệnh viêm bờm mỡ đại tràng không thật sự nguy hiểm và được xem là một tình trạng ít phổ biến, có tính lành tính. Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm hoi, bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như:
- Lồng ruột, khiến ruột bị cuốn vào nhau, gây khó khăn trong việc tiêu hoá.
- Áp xe ruột, hình thành mủ trong ruột, gây đau đớn và tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng.
- Tắc ruột, làm cản trở quá trình di chuyển của thức ăn và chất thải trong đường tiêu hoá.
- Dính ruột, dẫn đến các mô ruột bị kết nối bất thường với nhau.
- Viêm phúc mạc, một tình trạng viêm nhiễm lớp màng bao quanh các cơ quan trong ổ bụng.
- Dây dính, gây cản trở hoạt động bình thường của ruột.
Tuỳ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của những biến chứng này mà mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe của bệnh nhân là khác nhau.
Chẩn đoán bệnh viêm bờm mỡ đại tràng
Khi bệnh nhân đến khám với các dấu hiệu viêm bờm mỡ đại tràng, bác sĩ sẽ căn cứ vào mô tả triệu chứng và đề xuất thực hiện các xét nghiệm cần thiết như:
- Siêu âm: Kết quả siêu âm có thể phát hiện khối tăng âm dạng tròn hoặc bầu dục, được bao quanh bởi một lớp viền giảm âm nhẹ. Khối này nằm gần đại tràng và gây đau khi ấn vào, không có hiện tượng xẹp. Khi sử dụng siêu âm Doppler màu sẽ không phát hiện mạch máu bên trong khối.
- Chụp CT: Hình ảnh CT cho thấy rõ hơn với cấu trúc hình trứng, kích thước từ 1.5 – 3.5cm, nằm liền kề đại tràng, có đậm độ mỡ và bao quanh bởi lớp viền dày từ 1 – 3mm. Ngoài ra, CT còn phát hiện sự dày lên của phúc mạc gần khu vực bị viêm, cho thấy quá trình viêm có thể đã lan rộng và tăng độ cản quang do hiện tượng thuyên tắc tĩnh mạch.
- Chụp MRI: Mặc dù ít phổ biến, nhưng MRI có thể giúp phát hiện khối tín hiệu cao hình tròn với tín hiệu giảm nhẹ so với mỡ thông thường. Ở một số trường hợp, khi áp dụng xung xóa mỡ, tín hiệu của khối giảm đi và có thể thấy tĩnh mạch trung tâm có thể xuất hiện với tín hiệu thấp.
Các phương pháp điều trị của bệnh viêm bờm mỡ đại tràng
Theo BS.CKI. Đào Phương Oanh tại SIGC, điều trị viêm bờm mỡ đại tràng thường dựa vào các biện pháp điều trị nội khoa thông qua đường uống. Các loại thuốc kháng viêm đường uống có thể được chỉ định để kiểm soát tình trạng viêm và giúp giảm đau như hoạt chất Ibuprofen, thường được sử dụng trong thời gian ngắn khoảng 4-6 ngày. Đối với những trường hợp cần giảm đau mạnh hơn, có thể dùng các loại thuốc thuộc nhóm opiates, thường được dùng kéo dài từ 4-7 ngày.
Nếu triệu chứng không giảm bớt sau các biện pháp điều trị ban đầu, hoặc bệnh nhân có các biểu hiện nghiêm trọng hơn như sốt cao, đau tăng, buồn nôn, nôn mửa thường xuyên hoặc không thể ăn uống,.. cần cân nhắc đến các biến chứng có thể xảy ra (tắc ruột, áp xe, lồng ruột), và trong những trường hợp này, phẫu thuật là biện pháp cần thiết để xử lý.
Tuy nhiên, bệnh nhân đừng quá lo lắng vì đây là một căn bệnh tương đối lành tính và hoàn toàn có thể điều trị trong vòng 3-14 ngày. Các biến chứng của nó cũng tương đối hiếm gặp.
***Lưu ý: Bệnh nhân không tự ý sử dụng bất kỳ thuốc nào để điều trị viêm bờm đại tràng, bệnh nhân cần sử dụng khi có sự kê đơn và theo dõi chặt chẽ bởi bác sĩ chuyên khoa.
Hướng dẫn biện pháp phòng ngừa bệnh viêm bờm mỡ đại tràng
Dưới đây là một số biện pháp giúp phòng ngừa bệnh viêm bờm mỡ đại tràng mà bạn có thể tham khảo:
- Kiểm soát cân nặng: Việc duy trì cân nặng hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa sự hình thành các mô mỡ quanh đại tràng. Theo dõi chỉ số cơ thể thường xuyên và xây dựng lối sống khoa học giúp giảm thiểu nguy cơ mắc viêm bờm mỡ đại tràng.
- Kiểm soát lượng thức ăn: Hạn chế ăn uống quá đà giúp giảm áp lực lên hệ tiêu hóa, đặc biệt là đại tràng. Việc ăn vừa đủ, không để thức ăn bị tích tụ sẽ góp phần ngăn ngừa tình trạng tích tụ mô mỡ xung quanh đại tràng.
- Tăng cường vận động: Thực hiện các bài tập thể dục nhẹ nhàng và đều đặn giúp cải thiện hệ tiêu hóa và duy trì cân nặng ổn định. Đây là một trong những phương pháp hiệu quả để phòng tránh nguy cơ mắc bệnh viêm bờm mỡ đại tràng.
- Ăn uống khoa học: Đảm bảo ăn uống đúng giờ và đủ bữa giúp giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa, từ đó ngăn ngừa nguy cơ gây ra các vấn đề cho đại tràng.
- Điều trị bệnh lý đường tiêu hóa: Nếu bạn đang gặp phải các vấn đề về tiêu hóa như viêm đại tràng, viêm túi thừa hay các bệnh lý đường tiêu hoá khác, việc điều trị kịp thời và dứt điểm sẽ giúp hạn chế khả năng phát sinh viêm bờm mỡ đại tràng.
Những câu hỏi thường gặp về viêm bờm mỡ đại tràng
Ai có nguy cơ mắc viêm bờm mỡ đại tràng?
Bệnh có thể gặp ở mọi độ tuổi nhưng thường thấy ở người trung niên hoặc người béo phì. Những người có tiền sử bệnh mạch máu hoặc các bệnh lý tiêu hóa cũng dễ bị ảnh hưởng hơn.
Viêm bờm mỡ đại tràng có tái phát không?
Viêm bờm mỡ đại tràng có thể tái phát, đặc biệt ở những người có yếu tố nguy cơ như béo phì hoặc bệnh mạch máu. Điều quan trọng là theo dõi triệu chứng và tái khám định kỳ.
Khi nào nên gặp bác sĩ về viêm bờm mỡ đại tràng?
Nếu bạn có các triệu chứng đau bụng dữ dội, buồn nôn, sốt, hoặc bất kỳ dấu hiệu bất thường nào khác, nên đến gặp bác sĩ ngay để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã nắm được đầy đủ các kiến thức liên quan đến bệnh lý viêm bờm mỡ đại trang, từ đó giúp bạn có thể nhận biết và phòng ngừa bệnh hiệu quả. Để đảm bảo sức khỏe tốt nhất, hãy chủ động thăm khám và trao đổi với các bác sĩ chuyên khoa ngay khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
Tại Khoa Tiêu hoá – Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn (SIGC), chúng tôi tự hào khi sử dụng hệ thống trang thiết bị hiện đại với các phương pháp siêu âm, chụp CT tiên tiến trong việc thăm khám và chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa trong đó có viêm bờm mỡ đại tràng. Quy trình chẩn đoán tại đây được thực hiện theo tiêu chuẩn của Bộ Y Tế, dưới sự giám sát của đội ngũ bác sĩ chuyên khoa đầy kinh nghiệm, đảm bảo hình ảnh rõ ràng và độ chính xác cao. Điều này giúp xác định đúng giai đoạn bệnh, từ đó đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Nếu bạn cần tư vấn chi tiết hơn hoặc muốn đặt lịch thăm khám với các chuyên gia tại SIGC, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua số hotline hoặc truy cập website để được hỗ trợ nhanh nhất!
Hotline: (028) 38 213 456
Website: https://taimuihongsg.com
Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/
