Tiêu chảy nên ăn gì, uống gì, kiêng gì để mau khỏi, nhanh lại sức?
|
Khi bị tiêu chảy, một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến sức khỏe và quá trình hồi phục là chế độ dinh dưỡng. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp không chỉ giúp giảm triệu chứng mà còn hỗ trợ quá trình phục hồi nhanh chóng. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn người bệnh tiêu chảy nên ăn gì và kiêng gì. Từ đó có thể chăm sóc người bệnh hiệu quả hơn.
Nguyên nhân bị tiêu chảy thường gặp là gì?
Tiêu chảy là hiện tượng đi ngoài với phân lỏng, xảy ra nhiều lần trong ngày và thường đi kèm với các triệu chứng như đau bụng do sự rối loạn hệ tiêu hóa gây ra. Tình trạng tiêu chảy được phân thành các loại chính gồm: tiêu chảy cấp tính, tiêu chảy mạn tính, tiêu chảy thẩm thấu và tiêu chảy xuất tiết. Mỗi loại tiêu chảy có những nguyên nhân và biểu hiện riêng biệt, cần được nhận biết và điều trị kịp thời.
Nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy gồm có:
- Nhiễm khuẩn đường ruột do vi sinh vật có hại: Những loại vi khuẩn như Salmonella, Clostridium và tụ cầu khuẩn thường tồn tại trong thực phẩm không an toàn như đồ ăn tái, sống hoặc thực phẩm không được bảo quản đúng cách,…khi xâm nhập vào cơ thể sẽ gây ra nhiễm trùng đường tiêu hóa.
- Điều kiện vệ sinh kém trong ăn uống và sinh hoạt: Việc tiêu thụ thực phẩm không đảm bảo vệ sinh hoặc sống trong môi trường không được làm sạch thường xuyên, chẳng hạn như nhà vệ sinh dùng chung với người bị tiêu chảy cũng là nguyên nhân gây ra tình trạng tiêu chảy.
- Dị ứng thực phẩm: Một số người có cơ địa nhạy cảm với các thành phần trong thực phẩm, ví dụng như dị ứng với lactose trong sữa, cũng có thể gây ra tiêu chảy.
- Rối loạn hệ vi sinh đường ruột: sử dụng kháng sinh trong thời gian dài, hệ vi sinh đường ruột có thể bị mất cân bằng, các lợi khuẩn bị tiêu diệt làm giảm khả năng tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng. Điều này làm tăng nguy cơ tiêu chảy.
- Nguyên nhân khác: Các bệnh lý như viêm đại tràng hay hội chứng ruột kích thích cũng có thể dẫn đến tình trạng tiêu chảy kéo dài.
Bị tiêu chảy nên ăn gì?
Rõ ràng, chế độ ăn uống không đảm bảo vệ sinh là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tiêu chảy. Chính vì vậy, câu hỏi “Bị tiêu chảy nên ăn gì?” luôn là mối quan tâm hàng đầu của nhiều người khi gặp phải vấn đề này. Việc lựa chọn thực phẩm đúng cách sẽ không chỉ giúp giảm triệu chứng tiêu chảy mà còn hỗ trợ cơ thể hồi phục nhanh hơn.
Các món dễ tiêu hóa
Khi bị tiêu chảy, việc lựa chọn các món ăn dễ tiêu hóa là điều vô cùng quan trọng. Các thực phẩm như cơm trắng và cháo trắng không chỉ nhẹ nhàng cho dạ dày mà còn cung cấp năng lượng cần thiết, giúp giảm cảm giác đói và suy nhược. Thêm vào đó, bánh mì trắng cũng là một lựa chọn lý tưởng, nó giúp giảm tiết dịch vị và hỗ trợ hoạt động của đường ruột. Những thực phẩm này không chỉ dễ tiêu hóa mà còn giúp cơ thể hấp thụ dưỡng chất tốt hơn, đồng thời giảm bớt gánh nặng cho hệ tiêu hóa trong quá trình phục hồi.
Các loại trái cây tốt cho tiêu hóa
Khi bị tiêu chảy, việc bổ sung các loại trái cây có hàm lượng chất xơ vừa phải và giàu vitamin, khoáng chất là vô cùng quan trọng. Những loại trái cây này không chỉ giúp bù đắp lượng khoáng chất và nước đã mất mà còn cung cấp năng lượng, giúp cơ thể tránh tình trạng suy nhược do mất nước và mệt mỏi.
Các loại quả thường được khuyên dùng bao gồm chuối, táo và ổi. Đây là những loại trái cây dễ tiêu hóa và an toàn cho người bị tiêu chảy.
Tuy nhiên, những loại quả có vị chua hoặc chứa quá nhiều chất xơ cần được hạn chế vì chúng có thể làm tình trạng tiêu chảy trở nên tồi tệ hơn.
Các loại thịt ít béo, giàu protein
Đáp án cho câu hỏi đau bụng tiêu chảy nên ăn gì không thể không kể đến các loại thực phẩm ít béo, giàu protein như thịt và trứng. Những loại thực phẩm này có tác dụng giúp cơ thể tái tạo mô và phục hồi năng lượng.
Thịt heo và thịt gà là hai loại thịt được khuyến khích sử dụng cho người bị tiêu chảy, nhờ vào tính dễ tiêu hóa và khả năng cung cấp lượng protein dồi dào. Trái lại, các loại thịt có cấu trúc phức tạp như thịt bò hoặc thịt động vật khác nên được hạn chế vì chúng có thể làm tăng gánh nặng cho hệ tiêu hóa đang yếu.
Khi sử dụng thịt heo hoặc thịt gà, bạn nên lựa chọn phần thịt nạc, ít mỡ để tránh gây khó tiêu. Để giúp người bệnh hấp thu tốt hơn, thịt cần được cắt nhỏ và chế biến thanh đạm, hạn chế nêm nếm quá mặn. Điều này không chỉ làm giảm cảm giác nhạt miệng mà còn giúp cơ thể dễ dàng hấp thụ dưỡng chất hơn, hỗ trợ quá trình hồi phục hiệu quả.
Sữa chua lợi khuẩn
Các loại thực phẩm chứa lợi khuẩn, đặc biệt là sữa chua là rất cần thiết và không nên thiếu trong chế độ dinh dưỡng cho người bị tiêu chảy. Bổ sung các sản phẩm giàu lợi khuẩn vào khẩu phần ăn sẽ hỗ trợ cân bằng vi khuẩn đường ruột, giúp giảm triệu chứng tiêu chảy và cải thiện sức khỏe tiêu hóa tổng thể.
Bên cạnh đó, người bị tiêu chảy thường phải tuân thủ một chế độ ăn ít dầu mỡ và gia vị. Sữa chua không chỉ mang lại hương vị dễ chịu mà còn giúp giảm cảm giác thèm ăn những món không tốt cho sức khỏe. Bạn có thể kết hợp sữa chua với các loại trái cây tươi để cung cấp thêm vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
Bị tiêu chảy cần kiêng ăn gì?
Sau khi đã nắm được người bị tiêu chảy nên ăn gì, điều quan trọng tiếp theo là xác định những thực phẩm cần tránh để giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng và ngăn ngừa tình trạng tiêu chảy trở nên nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những thực phẩm người bệnh nên kiêng:
- Thực phẩm nhiều dầu mỡ: Các món chiên, xào hoặc thịt mỡ có thể gây đầy hơi, khó tiêu và kích thích ruột co bóp mạnh, dẫn đến tình trạng tiêu chảy kéo dài.
- Bánh kẹo ngọt: Đường có thể làm tăng nguy cơ kích thích ruột, gây khó chịu cho hệ tiêu hóa và khiến tình trạng tiêu chảy trở nên nặng nề hơn.
- Thức ăn sống hoặc chưa chín kỹ: Những thực phẩm này thường chứa nhiều vi khuẩn, virus và ký sinh trùng gây hại, đặc biệt đối với người có hệ tiêu hóa yếu vì đang bị tiêu chảy.
- Rau củ quả giàu chất xơ: Dù thực phẩm chứa nhiều chất xơ rất tốt cho sức khỏe, nhưng đối với người đang bị tiêu chảy, chất xơ có thể gây đầy bụng, khó tiêu và kích thích ruột co bóp nhiều hơn, làm tình trạng trở nên nghiêm trọng.
- Sản phẩm sữa có chứa lactose: Nếu nghi ngờ bị tiêu chảy do không dung nạp sữa có chứa lactose, hãy dùng sữa không có chứa lactose hoặc thay thế bằng nước gạo để đảm bảo an toàn cho đường ruột.
- Thức ăn cay, nóng: Những món ăn này có thể làm tăng nhu động ruột, gây khó chịu và khiến tình trạng tiêu chảy nghiêm trọng hơn.
- Đồ uống có cồn, rượu bia: Các thức uống này không chỉ chứa nhiều carbohydrate mà còn có thể gây lên men trong ruột, làm đầy hơi và khiến tình trạng tiêu chảy trở nên tồi tệ hơn.
Những lưu ý về việc chăm sóc người bị tiêu chảy
- Khi bị tiêu chảy, cơ thể dễ rơi vào trạng thái mất nước nghiêm trọng. Do đó, người bệnh nên uống đủ lượng nước mỗi ngày, đặc biệt là các loại nước lọc, nước khoáng hoặc nước bù khoáng để duy trì độ ẩm cho cơ thể.
- Để giúp cơ thể dễ dàng thích nghi với chế độ dinh dưỡng sau khi tiêu chảy, bạn nên tăng dần khối lượng thức ăn. Trong giai đoạn đầu, hãy bắt đầu với các món ăn lỏng như cháo loãng, súp. Sau đó, dần chuyển sang các món mềm hơn như ngũ cốc, bột, khoai lang nghiền hoặc thịt nạc băm nhỏ.
- Tiêu chảy khiến cơ thể mất năng lượng nhanh chóng, vì vậy hãy ưu tiên việc nghỉ ngơi để giúp cơ thể tái tạo sức lực. Đừng quên cân đối giữa việc nghỉ ngơi và vận động nhẹ nhàng để tránh cảm giác mệt mỏi do nằm nhiều.
- Duy trì thói quen ăn uống đúng bữa sẽ giúp cơ thể bạn có đủ năng lượng cần thiết, hỗ trợ quá trình phục hồi nhanh chóng hơn.
- Các loại trà ấm như trà gừng, trà hoa cúc không chỉ giúp giữ ấm dạ dày mà còn có tác dụng giảm triệu chứng đau bụng và điều hòa nhu động ruột, từ đó hỗ trợ giảm tiêu chảy.
- Hãy luôn vệ sinh sạch sẽ nhà tắm, toilet để tránh nguy cơ lây nhiễm. Điều này rất quan trọng trong việc kiểm soát và ngăn ngừa sự lan rộng của bệnh.
- Hãy chắc chắn rằng luôn ăn thực phẩm đã được nấu chín kỹ lưỡng và hạn chế sử dụng đồ ăn chế biến sẵn hoặc đóng hộp. Điều này giúp giảm nguy cơ nhiễm khuẩn từ thực phẩm, góp phần hỗ trợ quá trình hồi phục của cơ thể.
- Trong quá trình phục hồi, nên tránh các hoạt động thể chất mạnh mẽ như tập thể thao nặng vì dễ gây mất sức. Thay vào đó, người bệnh có thể thực hiện các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ để duy trì sự linh hoạt của cơ thể mà không làm tăng thêm mệt mỏi.
FAQ
Thời điểm nào nên đến gặp bác sĩ khi bị tiêu chảy?
Nếu triệu chứng tiêu chảy kéo dài hơn 48 giờ, hoặc có kèm theo sốt cao, đau bụng dữ dội, hay dấu hiệu mất nước, bạn nên đến bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Tiêu chảy có thể gây ra bởi stress không?
Có, căng thẳng và lo âu có thể kích thích hệ tiêu hóa và dẫn đến tình trạng tiêu chảy. Tình trạng này thường được gọi là “tiêu chảy do tâm lý” và có thể xảy ra trong các tình huống như căng thẳng công việc hoặc thi cử.
Tiêu chảy có thể ảnh hưởng đến sự hấp thụ dinh dưỡng không?
Có, tiêu chảy có thể làm giảm khả năng hấp thụ dinh dưỡng trong cơ thể, dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin và khoáng chất nếu kéo dài. Do đó, việc điều trị sớm và đúng cách là rất quan trọng.
Hy vọng rằng những thông tin chi tiết trong bài viết đã giúp bạn giải đáp thắc mắc về việc tiêu chảy nên ăn gì và kiêng gì. Để kiểm soát tốt tình trạng này, ngoài việc chú ý đến chế độ dinh dưỡng, người bệnh nên đến các cơ sở y tế uy tín để kiểm tra nguyên nhân cũng như tình trạng sức khỏe hiện tại. Điều này sẽ giúp đảm bảo an toàn cho sức khỏe của bạn, đồng thời ngăn ngừa những biến chứng không mong muốn.
Khoa Tiêu hóa – Nội tiết tại Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn SIGC là địa chỉ uy tín trong việc khám và điều trị các bệnh lý về đường tiêu hóa và nội tiết. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại, SIGC cam kết mang đến dịch vụ y tế chất lượng, chăm sóc tận tâm, đáp ứng nhanh chóng mọi nhu cầu của khách hàng.
Hotline: (028) 38 213 456
Website: https://taimuihongsg.com
Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/
