Dấu hiệu suy tim là gì? Nguyên nhân phương pháp điều trị và phòng ngừa

Bệnh suy tim là gì?

Suy tim là tình trạng tim không thể bơm máu đủ tốt để đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Trái tim của bạn vẫn hoạt động bình thường nhưng vì nó không thể xử lý được lượng máu cần thiết nên máu sẽ tích tụ ở các bộ phận khác trên cơ thể. Hầu hết lượng máu sẽ tích tụ trong phổi, chân và bàn chân.

Để dễ hình dung hơn, bạn hãy nghĩ nó giống như một bộ phận vận chuyển không thể nhận tất cả các lô hàng mà họ cần đến. Bộ phận vận chuyển luôn chạy và mọi thứ cứ chồng chất lên. Khi mọi thứ chồng chất lên nhau, vấn đề sẽ xảy ra.

Nguyên nhân gây bệnh suy tim Suy tim thường là kết quả của một số vấn đề gây tác động lên tim cùng một lúc. Các nguyên nhân có thể dẫn đến suy tim bao gồm:

• Bệnh động mạch vành – nơi các động mạch cung cấp máu cho tim bị tắc nghẽn do xơ vữa động mạch, có thể gây đau thắt ngực hoặc đau tim
• Cao huyết áp – gây áp lực cho tim, nếu dài lâu có thể gây suy tim
• Bệnh tim bẩm sinh – dị tật bẩm sinh gây ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của tim
• Rối loạn nhịp tim (nhanh, chậm)
• Gặp tổn thương hoặc có vấn đề về van tim
• Bệnh thận
• Chỉ số khối cơ thể (BMI) >30
• Sử dụng thuốc lá, chất kích thích, bia rượu thường xuyên
• Đang trong quá trình điều trị ung thư bằng các phương pháp như hóa trị…

Dấu hiệu suy tim cần nhận biết sớm  Các dấu hiệu suy tim bao gồm:

• Cảm thấy hô hấp khó khăn khi hoạt động hoặc khi nằm
• Thức dậy vào ban đêm sẽ thấy khó thở
• Đau ngực, tim đập nhanh
• Phù nề ở cẳng chân, mắt cá chân và bàn chân
• Ho không dứt, cơn ho kéo dài kèm theo đờm và đốm máu
• Tăng cân rất nhanh do cơ thể bị ứ dịch
• Khó tập trung hoặc không tỉnh táo
• Mệt mỏi khi hoạt động
• Ho khan
• Bụng chướng hoặc cứng
• Chán ăn, buồn nôn

Phân loại bệnh suy tim

Suy tim trái

Tâm thất trái có nhiệm vụ nhận máu giàu oxy từ phổi vào tim và vận chuyển đi khắp cơ thể, giúp các cơ quan, mô và các cơ duy trì vai trò của riêng chúng. Suy tim trái xảy ra khi khả năng co bóp bơm máu đi nuôi dưỡng các cơ quan khác trong cơ thể của tâm thất trái suy giảm và khó khăn trong việc hút máu về lại tâm thất, lâu ngày dần yếu ớt và mất đi khả năng xử lý máu và oxy từ phổi.

Suy tim phải

Tâm thất phải có nhiệm vụ vận chuyển máu nghèo oxy từ tim về lại phổi để được cung cấp oxy. Khi tâm thất phải suy yếu, khả năng bơm cũng từ đó yếu ớt theo. Điều này khiến tim không thể bơm máu lên động mạch phổi tốt hơn bình thường và máu sẽ bị ứ lại ở các tĩnh mạch. Bạn có thể nhận thấy dấu hiệu suy tim phải là bàn chân, mắt cá chân, cẳng chân và bụng sẽ bị sưng phù.

Suy tim toàn bộ

Suy tim toàn bộ là tình trạng tâm thất trái và tâm thất phải đều suy yếu.

Suy tim cấp

Những trường hợp nhập viện thường chiếm 20% suy tim khởi phát và 80% suy tim cấp mất bù trên nền suy tim mạn tính. Các bệnh lý như thiếu máu, nhồi máu cơ tim, biến chứng của nhồi máu cơ tim, rối loạn nhịp tim, ép tim, tắc động mạch phổi cấp, van tim tổn thương, suy thận..là các nguyên nhân gây ra suy tim cấp.

Suy tim mạn

Dấu hiệu suy tim mạn diễn ra từ từ hoặc xảy ra đối với người bệnh suy tim cấp.

Suy tim tâm thu

Suy tim tâm thu xảy ra khi EF (phân suất tống máu) giảm ≤ 40%. Mức EF bình thường của một trái tim khỏe mạnh nằm trong khoảng 55%-70%.

Suy tim tâm trương

Suy tim tâm trương xảy ra khi cơ tim trở nên dày và cứng hơn bình thường, việc này khiến cho tâm thất trái khó giãn ra để có thể chứa máu cũng như cơ tim không giãn ra đủ ở các khoảng nhịp đập, kèm theo EF bảo tồn ≥ 50%. Nguyên nhân gây ra suy tim tâm trương do tăng huyết áp, hẹp van động mạch chủ, cơ tim phì đại, cơ tim hạn chế, rối loạn nhịp tim, nhiễm trùng, thiếu máu.

Suy tim có nguy hiểm không?

Suy tim có thể gây ra một số vấn đề nghiêm trọng.

• Tổn thương thận hoặc gan là do lưu lượng máu giảm và tích tụ chất lỏng trong các cơ quan trong cơ thể. Khi chức năng bơm máu của tim không được bình thường, cơ thể sẽ cố gắng đối phó bằng cách tăng lượng dịch trong máu.
• Chất lỏng có thể tích tụ trong hoặc xung quanh phổi, mắt cá chân, chân hoặc dạ dày gây ra tình trạng phù
• Suy dinh dưỡng do buồn nôn và sưng tấy ở bụng (khu vực xung quanh dạ dày) khiến người bệnh khó ăn. Giảm lưu lượng máu đến dạ dày có thể khiến người bệnh khó hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn hơn.
• Các tình trạng bệnh lý về tim khác như nhịp tim không đều, hở van tim hoặc ngừng tim đột ngột có thể gây tử vong.
• Suy tim cũng có thể gây tăng huyết áp phổi.

Có thể chữa khỏi bệnh suy tim không?

Nếu được kiểm soát tốt, chẩn đoán và điều trị sớm, suy tim hoàn toàn có thể chữa khỏi.

Chẩn đoán suy tim

Bác sĩ có thể đề nghị người bệnh xét nghiệm chẩn đoán, bao gồm các xét nghiệm:

• ECG (Điện tâm đồ): kiểm tra nhịp tim nhằm để phát hiện chứng rối loạn nhịp tim. Điện tâm đồ cũng có thể cho thấy được nếu tâm thất trái dày lên, buồng tim mở rộng hoặc tiền sử đau tim của người bệnh.
• Chụp X-quang ngực: kiểm tra tim to hoặc tắc nghẽn phổi.
• Siêu âm: đánh giá cấu trúc và chức năng của tim. Siêu âm có thể kiểm tra tim bơm máu tốt như thế nào cũng như xác định được nguyên nhân có thể gây suy tim.
• Chụp cộng hưởng (MRI): cho thấy cấu trúc của tim như cơ, van tim và buồng tim. Chụp MRI cũng cho thấy vết sẹo của dấu hiệu suy tim.

Điều trị suy tim

Việc điều trị suy tim phụ thuộc vào loại suy tim mà người bệnh mắc phải và nguyên nhân gây ra nó là gì. Trong phác đồ điều trị, sử dụng thuốc và không sử dụng thuốc hay thay đổi lối sống: giảm cân, không hút thuốc, rượu bia, sử dụng quá nhiều muối (Natri), tập thể dục… luôn là phác đồ ưu tiên trong kế hoạch điều trị. Mục đích cuối cùng của việc điều trị là giảm tỷ lệ tử vong, nhập viện, ngăn chặn quá trình phát triển của bệnh và duy trì sự sống của người bệnh.

Điều trị suy tim giai đoạn A

Điều trị cho người bị suy tim giai đoạn A gồm:

• Luyện tập thể dục nhẹ nhàng, thường xuyên. Ví dụ như đi bộ
• Tránh hút thuốc, sử dụng rượu bia hay chất kích thích.
• Điều trị bệnh lý nội khoa như tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, đái tháo đường, rối loạn nhịp tim nhanh, các bệnh lý về tuyến giáp: suy giáp, cường giáp.
• Dùng thuốc ức chế men chuyển angiotensin (ACE) hoặc thuốc ức chế thụ thể angiotensin II (ARB) trên người bệnh có tiền sử xơ vữa động mạch hoặc đái tháo đường hoặc tăng huyết áp và có các yếu tố nguy cơ.

Điều trị suy tim giai đoạn B

Điều trị cho người bị suy tim giai đoạn B gồm:

• Phác đồ điều trị giai đoạn A.
• Thuốc chẹn beta giao cảm và ức chế men chuyển angiotensin được dùng cho các trường hợp suy giảm khả năng bơm máu của tim (kể cả người không có tiền sử nhồi máu cơ tim).
• Thuốc ức chế thụ thể angiotensin II dùng cho người không dung nạp ức chế men chuyển angiotensin.
• Can thiệp phẫu thuật để điều trị tắc nghẽn động mạch vành, đau tim, thay thế hoặc sửa van tim hoặc bệnh tim bẩm sinh.

Điều trị suy tim giai đoạn C

Điều trị cho người bị suy tim giai đoạn B gồm:

• Phương pháp điều trị từ Giai đoạn A và B.
• Sử dụng thuốc điều trị tăng huyết áp, kháng Aldosteron, chẹn beta giao cảm, thuốc lợi tiểu và hạn chế natri (muối) trong chế độ ăn hàng ngày.
• Sử dụng Ivabradine đơn độc hoặc kết hợp với chẹn beta giao cảm nếu nhịp tim của bạn nhanh hơn 70 nhịp mỗi phút.
• Tránh sử dụng thuốc chống loạn nhịp, NSAIDs (kháng viêm không Steroid)
• Có thể điều trị bằng các thiết bị: cấy máy tạo nhịp phá rung (ICD), tái đồng bộ cơ tim hay tạo nhịp 2 buồng thất (CRT)…

Điều trị suy tim giai đoạn D

Suy tim giai đoạn cuối cần xử trí cẩn thận tình trạng ứ dịch. Điều trị cho những người bị suy tim giai đoạn D bao gồm các phương pháp điều trị cho giai đoạn A, B và C. Ngoài ra, còn bao gồm việc đánh giá các lựa chọn điều trị nâng cao hơn, bao gồm:

• Ghép tim:

Chống chỉ định: đang nghiện rượu, điều trị ung thư trong vòng 5 năm trước, loét dạ dày tá tràng không chữa lành được, huyết khối thuyên tắc gần đây, suy thận nặng (mức lọc cầu thận <50mL/ph), bệnh gan nặng, cảm xúc không ổn định, bệnh tâm thần chưa điều trị.

• Theo dõi dấu hiệu sinh tồn (huyết áp tâm thu 80-100mmHg, huyết áp tư thế đứng, nhịp tim, triệu chứng cơ năng khi đứng) chặt chẽ trước và trong khi tăng liều thuốc, theo dõi chức năng thận, điện giải đồ. Khi tăng liều thuốc, người bệnh có dấu hiệu mệt mỏi nhưng sẽ hết sau vài ngày nếu dấu hiệu sinh tồn tốt.
• Phẫu thuật tim
• Truyền liên tục thuốc tăng co bóp
• Chăm sóc bệnh nhân đến cuối đời hoặc thực hiện chăm sóc giảm nhẹ

Điều trị suy tim EF bảo tồn (Suy tim tâm trương)

Điều trị cho những người bị suy tim EF bảo tồn (Suy tim tâm trương) bao gồm:

• Kiểm soát huyết áp của cả tâm thu và tâm trương.
• Thuốc điều trị các tình trạng bệnh lý có thể gây suy tim hoặc làm bệnh nặng hơn, chẳng hạn như rung tâm nhĩ, huyết áp cao, tiểu đường, béo phì, bệnh động mạch vành, bệnh phổi mãn tính, cholesterol cao và bệnh thận.
• Thuốc lợi tiểu để chống phù và giảm sung huyết.

Điều rất quan trọng là người bệnh phải kiểm soát các tình trạng sức khỏe của mình, chẳng hạn như:

• Bệnh tiểu đường
• Bệnh thận
• Thiếu máu
• Huyết áp cao
• Bệnh tuyến giáp
• Hen suyễn
• Bệnh phổi mãn tính

>>> Xem chi tiết hơn về điều trị suy tim qua bài viết: Chẩn đoán và cách điều trị bệnh suy tim theo từng giai đoạn của bệnh

Cách chăm sóc sức khỏe cho người bệnh suy tim

Với kế hoạch chăm sóc và hướng điều trị đúng đắn, nhiều người bệnh vẫn tận hưởng được cuộc sống dù bệnh suy tim hạn chế hoạt động của họ bằng những cách sau đây:

Hiểu rõ các triệu chứng của bệnh

Khi nhận thấy có dấu hiệu suy tim, người bệnh cần được thăm khám và điều trị càng sớm càng tốt, vì khả năng chữa khỏi và tránh để lại biến chứng đe dọa đến sự sống càng cao.

Đi tái khám nếu tình trạng bệnh không giảm

Sau khi dùng thuốc và thay đổi lối sống, nhận thấy tình trạng bệnh không thuyên giảm, người bệnh cần hỏi ý kiến bác sĩ ngay lập tức để được đưa ra phác đồ điều trị khác phù hợp với tình trạng bệnh.

Khi nhận thấy dấu hiệu suy tim trở nặng như sau, người bệnh cần được đi thăm khám ngay:

• Khó ngủ, thường thức dậy nửa đêm để thở
• Ho khan thường xuyên, có đờm (màu hồng nhạt hoặc lẫn máu)
• Tay chân sưng phù
• Tim đập quá nhanh, quá mạnh

Chế độ dinh dưỡng đầy đủ và lành mạnh

Trong nhiều năm, nghiên cứu về mối liên hệ giữa chế độ ăn uống và suy tim tập trung vào các chất dinh dưỡng riêng lẻ như cholesterol (thực phẩm giàu cholesterol trong chế độ ăn uống như trứng ), các loại chất béo cũng như các vitamin và khoáng chất là mật thiết:

• Chế độ ăn tốt nhất để ngăn ngừa bệnh tim là chế độ ăn nhiều trái cây và rau quả, ngũ cốc nguyên hạt, các loại cá, thịt gia cầm và dầu thực vật. Những người có chế độ ăn phù hợp, nguy cơ mắc bệnh tim thấp hơn 31%, nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thấp hơn 33% và nguy cơ đột quỵ thấp hơn 20%
• Natri và kali là hai khoáng chất có liên quan với nhau, đóng vai trò chính trong việc điều hòa huyết áp và giúp trái tim khỏe mạnh. Kali là nguyên tố được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm đặc biệt là trái cây, rau, các loại đậu và sữa ít béo. Nhưng, mặt trái của việc ăn nhiều thực phẩm giàu natri, đặc biệt là từ thức ăn chế biến sẵn, đồ ăn nhẹ đóng gói, đồ hộp và đồ ăn nhanh là nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
• Các thực phẩm giàu canxi, magie, vitamin D như sữa gạo, sữa chua..rất tốt cho người bị suy tim.

Bỏ thuốc lá và đồ uống có cồn

Một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm cho sức khỏe của mình là không sử dụng thuốc lá và đồ uống có cồn dưới mọi hình thức. Sử dụng thuốc lá và đồ uống có cồn là một thói quen khó bỏ, có thể rút ngắn tuổi thọ của bạn, góp phần gây ra suy tim.

Chất nicotine mà các sản phẩm thuốc lá mang lại là một trong những chất gây nghiện nhất. Điều đó làm cho việc sử dụng thuốc lá trở thành một trong những thói quen không lành mạnh khó bỏ nhất.

Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục và hoạt động thể chất là những cách tuyệt vời để ngăn ngừa bệnh tim cũng như nhiều bệnh và tình trạng khác, nhưng nhiều người trong chúng ta ít hoạt động hơn khi già đi.

• Hoạt động thể chất thường xuyên là một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm cho sức khỏe của mình. Nó làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường, đột quỵ, huyết áp cao, loãng xương và một số bệnh ung thư, đồng thời cũng có thể giúp kiểm soát căng thẳng, cải thiện giấc ngủ, tăng cường tâm trạng, kiểm soát cân nặng và cải thiện nhận thức, chức năng ở người lớn tuổi.
• Đi bộ 30 phút/ngày trong tuần sẽ mang lại những lợi ích quan trọng cho hoạt động của trái tim.
• Tập thể dục và hoạt động thể chất có lợi cho cơ thể, trong khi lối sống ít vận động lại có tác dụng ngược lại – làm tăng nguy cơ thừa cân và phát triển một số bệnh mãn tính.

Tuân thủ theo điều trị của bác sĩ

Người có dấu hiệu suy tim cần tuân thủ tuyệt đối y lệch của bác sĩ điều trị: không được tự ý thay đổi liều lượng thuốc, dừng thuốc đột ngột hay kết hợp với bất kỳ hoạt chất nào khác khi chưa tham vấn ý kiến của bác sĩ.

Khám sức khỏe định kỳ

Chủ động kiểm tra sức khỏe tim mạch định kỳ 6 tháng/lần hoặc 1 năm/lần là cách để bạn bảo vệ hệ tim mạch khỏe mạnh, phát hiện sớm các dấu hiệu suy tim cũng như các nguyên nhân khác gây ra bệnh tim.

Chuyên khoa Tim mạch của Bệnh viện Tai Mũi Họng Sài Gòn – Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn với đội ngũ bác sĩ có chuyên môn về Tim mạch cao, nhiều năm kinh nghiệm trong nghề, luôn tận tình theo sát quá trình khám và chữa bệnh của người bệnh, giúp người bệnh tầm soát và đưa ra được những chẩn đoán chính xác và sớm nhất khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường về tim mạch.

>>> Xem thêm về suy tim qua video dưới đây

Hotline: (028) 38 213 456

Website: https://taimuihongsg.com

Đặt Hẹn Khám Bệnh Online: https://taimuihongsg.com/dat-hen-kham-benh/

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Triệu chứng viêm cơ tim là gì? Nguyên nhân, cách chẩn đoán & Điều trị

Chẩn đoán và cách điều trị suy tim theo từng giai đoạn của bệnh

Rối loạn tiền đình ở người trẻ: Nguyên nhân, biện pháp phòng ngừa

Những lưu ý quan trọng về chế độ ăn uống cho người cao huyết áp